Lokale bevolking wil voorkomen dat de Pyreneeën een toeristisch pretpark worden

De lange latten onder, frisse lucht in de neus, een verbluffend uitzicht over een vallei. En daarna uiteraard hop, omlaag, hangend in de bochten met de adrenaline door je lichaam. Voor velen is er geen betere manier om zich één met de natuur te voelen dan tijdens het skiën: langs de bergwand omlaag, waarbij de versnelling alleen door de motor van de zwaartekracht wordt gegenereerd.

In de Spaanse deelstaat Aragón, op de grens met Frankrijk, vond de deelregering het dan ook een goed idee om twee skigebieden in de vallei bij de rivier Canal Roya met elkaar te verbinden via een nieuwe cabinelift. De skipistes van Formigal en Astún, die ruim vijf kilometer uit elkaar liggen, zouden op die manier eenvoudig te bereiken zijn voor skiërs.

Een onzinargument

Inderdaad een mooi plan, vond de Spaanse nationale regering. Dus bepaalde deze dat er ruim 26 miljoen euro uit het Europese NextGeneration-fonds naartoe mocht. Dit geld wordt vanuit de Europese Unie verstrekt om landen te herbouwen na corona, met als voorwaarde dat investeringen groen en duurzaam zijn. De deelregering van Aragón ziet in het verbinden van de skipistes een groene investering: de lift zal elektrisch worden aangedreven en mensen hoeven niet meer tientallen kilometers om te rijden tussen twee skigebieden, en daarmee wordt uitstoot bespaard.

“Dat is zo’n onzin. Niemand gaat tussen het skiën door de auto in om tachtig kilometer naar een andere vallei te rijden. Het is een onzinargument”, zegt Francisco Iturbe, woordvoerder van de protestgroep Salvemos Canal Roya (We zullen Canal Roya redden), over de telefoon vanuit de nabijgelegen stad Zaragoza.

Sinds zijn jeugd komt Iturbe in de Pyreneeën, hij neemt er groepen mee naartoe en schrijft over de natuur. “Dit project is helemaal niet groen, integendeel. Het heeft een negatieve impact op het landschap. Het heeft ons dan ook enorm verrast dat dit geld daarvoor bestemd is.”

Al plannen sinds de Franco-dictatuur

Iturbe vertelt dat vergelijkbare plannen om de vallei verder te ontwikkelen voor skitoerisme al sinds de laatste jaren van de Franco-dictatuur in de jaren zeventig bestaan. Daarna zijn de plannen in verschillende vormen opgepikt door de deelregering, waarna het dan weer de kop in werd gedrukt door sociaal protest. Ook nu is de Europese Unie aangeschreven, die onderzoekt wat er precies speelt, terwijl een protestpetitie al tienduizenden keren werd ondertekend.

De protesten zijn niet aan dovemansoren gericht. De regiopresident van Aragón, Javier Lambán, stelde tot voor kort dat de skilift ‘minimale impact’ op de natuur zou hebben en een economische injectie in het gebied zou zijn. Wat hem betreft zijn de Pyreneeën een bron van welvaart voor de bewoners, mits op verantwoorde manier ontwikkeld. Toch heeft hij de plannen nu in de koelkast gelegd.

Een van de laatste ongerepte stukken natuur

Maar daarmee is de strijd in de Pyreneeën nog niet voorbij. Afgelopen weekend trokken duizenden demonstranten eropuit om er in de stad Zaragoza, nabij het skigebied, voor te pleiten om de Canal Roya-vallei tot natuurpark uit te roepen en zo te beschermen tegen mogelijke toekomstige plannen.

De skilift is voor hen hét symbool van de destructieve ontwikkelingen in een vallei die geldt als een van de laatste ongerepte stukken natuur van de Pyreneeën. In Spanje zijn de kusten al tot één groot toeristisch pretpark verworden, laat dat niet ook de bergen overkomen, zo stellen demonstranten.

Bijspuiten met kunstsneeuw

Sowieso is de grote vraag die op tafel ligt: is wintersport in deze tijd nog wel het toerisme waarop Spanje moet inzetten? Is een investering in de Europese wintersport nu echt nog zo duurzaam te noemen, in een tijd van opwarming van de aarde? Binnen twee decennia zullen de skigebieden van Formigal en Astún vermoedelijk helemaal geen skigebieden meer zijn, aangezien er steeds minder sneeuw blijft liggen. Nu al wordt er fiks bijgespoten met kunstsneeuw.

“Vijftien jaar geleden begonnen ze daarmee”, vertelt Iturbe. “Toen nog om het seizoen te verlengen. Maar in de laatste tien of in ieder geval vijf jaar is kunstsneeuw de basis van het skigebied. Ken je die beelden van de Winterspelen in China, van die kale rots met een streep sneeuw? Zo ziet het er hier nu soms al uit.”

Lees ook:

Spaanse autoriteiten vrezen voor ernstige waterproblemen

De recordbrekende hittegolf in april is een schok voor Spanje, dat nog met droogtes kampt van vorig jaar. Nu het voorjaar al zo heet is, vrezen autoriteiten dat er ernstige waterproblemen ontstaan.