Zwerfafval
Kritiek op campagne tegen ‘zwerfkapjes’: afleidingsmanoeuvre van de verpakkingsindustrie?
Zijn mondkapjes een als zwerfafval een groot probleem? Een actie tegen ‘zwerfkapjes’ zijn volgens Zwerfinator Dirk Groot een voorbeeld van selectieve verontwaardiging.
Nederland Schoon en de Plastic Soup Foundation zijn een campagne begonnen tegen wegwerpmondkapjes in het milieu. “Met de mondkapjesplicht in aantocht vrezen we dat het probleem van ‘zwerfkapjes’ alleen maar groter wordt”, zeggen de organisaties, die de hashtag #mondkapjegeenzwerfkapje in het leven hebben geroepen. Ze voorzien een milieu- én een volksgezondheidsrisico. “Als kinderen nietsvermoedend een met corona geïnfecteerd mondkapje oprapen, dan kunnen zij besmet worden.”
Jeroen Dagevos van de Plastic Soup Foundation onderstreept dat de klassieke wegwerpmondkapjes zijn gemaakt van polypropyleen, een plasticsoort. “In het voorjaar zagen we ook al bij afvalinventarisaties een toename in het aantal polyester schoonmaakdoekjes.”
Volgens Dagevos moet de campagne ervoor zorgen dat wegwerpmondkapjes vaker in de prullenbak belanden. “Of beter nog, dat mensen herbruikbare mondkapjes dragen. Dat bespaart veel troep én veel geld.”
Overdreven
Zwerfafvalexpert Dirk Groot, alias ‘de Zwerfinator’, vorig jaar nog de nummer 1 in de Duurzame 100 van Trouw, is sceptisch over de actie. Het aandeel van mondkapjes in het afvalprobleem wordt overdreven, vindt hij. “Bij mijn onderzoek, vorige maand, naar de meest voorkomende vormen van zwerfafval, belandden mondkapjes op plaats 44. Dat zou tien keer zo veel moeten worden, willen ze in de top tien belanden. Bovendien kom ik ze veel tegen op dezelfde plekken waar mensen ook handschoenen verliezen, zoals op fietspaden. Mensen gooien ze dus waarschijnlijk niet achteloos weg, maar lijken ze vooral kwijt te raken.”
Plastic verpakkingen en blikjes vormen volgens Groot een veel groter probleem. Hij zet vraagtekens bij de motieven van de initiatiefnemers: “Het is niet toevallig dat juist Nederland Schoon zich met deze actie bezighoudt; zij behartigen de belangen van de Nederlandse verpakkingsindustrie. Deze hele campagne lijkt mij een grote afleidingsmanoeuvre.”
Aan de notie dat ‘zwerfkapjes’ een groeiend probleem zijn, heeft Groot dan ook geen boodschap: “Dat geldt ook voor kauwgomdoosjes en de blikjes van het nieuwe energiedrankje van de Jumbo. Je kunt wel voor elk ‘nieuw’ soort zwerfafval een campagne gaan organiseren, maar je kunt ook je pijlen richten op het grotere probleem: de wergwerpmaatschappij als geheel.”
Lees ook:
Invloedrijke zwerfafvalraper Dirk Groot nummer 1 in Duurzame 100 2019
Zwerfafvalraper Dirk Groot was in 2019 de nummer 1 in de Trouw Duurzame 100. Daarmee is Groot, alias de Zwerfinator, de eerste winnaar van de ‘top van onderop’, de lijst van de belangrijkste groene en duurzame burgerinitiatieven in Nederland.
