Inspirerend hoor, Shell uitnodigen voor je Klimaatdag

Stel, je bent minister van een klein westers land met ‘klimaat’ in je taakomschrijving.

Je hebt je handtekening onder het Klimaatakkoord van Parijs gezet en in eigen land afspraken gemaakt om uitstoot te verminderen. En nu wil je gans het volk van dat landje meenemen in je missie, de spirit erin houden. Dan organiseer je natuurlijk een evenement en dat noem je de Nationale Klimaat­weken.

Vanzelfsprekend hoort daar een aftrapbijeenkomst bij, die kan dan de Nationale Klimaatdag heten. Wie moet je nu eens uitnodigen voor de ‘inspiratie’ die je wilt overbrengen aan het volk? De ontwikkelaars van het ingenieuze organische zonnefolie misschien? Onderzoekers van ’s lands technische universiteiten die werken aan een innovatieve warmtebatterij? Architecten van eigen bodem die prachtige energieneutrale gebouwen ontwerpen? Nee, dan vraag je Shell en BP.

Het zou grappig zijn, als het niet echt waar was. Maar dat is het wel. Het gaat op 12 oktober gebeuren en het maakt duidelijk waar de taakomschrijving van die minister mee begint: ‘economische zaken’.

Het wordt ‘een opening op hoog niveau’. Eric Wiebes zelf begint natuurlijk. Dan eurocommissaris Frans Timmermans en daarna zijn Shell en BP aan de beurt, voor ‘de internationale dimensie’. ‘Beide multinationals streven naar klimaatneutraliteit, beide zijn ook heel actief in Nederland’, luidt de verklaring voor de invitatie.

Waarom niet DSM en Unilever?

Buitengewoon inspirerend, om zo’n prominente rol te geven aan een bedrijf als Shell dat meer dan 90 procent van zijn miljardeninvesteringen besteedt aan fossiele activiteiten. Dat zal aanstekelijk werken voor het volk.

Als je dan zo nodig voor je ‘hoge niveau’ het nationale bedrijfsleven wil laten optreden op je aftrapbijeenkomst, klop dan aan bij Unilever of DSM. Die doen heel wat concreters voor het klimaat dan in de verre toekomst naar iets streven. Zo kondigde Unilever onlangs aan een miljard euro te investeren zodat het in 2030 geen fossiele brandstoffen meer nodig heeft voor de productie van schoonmaakmiddelen. DSM koerst al lang op gebruik van minder grondstoffen en energie en lanceerde bijvoorbeeld vorig jaar de ‘open innovatiecampus’ om biotechnologie in te zetten voor de circulaire economie.

Er valt vast nog wat af te dingen op het beleid van zulke multinationals, maar het is allemaal vele malen inspirerender dan een fossiele reus uitnodigen voor je Klimaatdag. Als je denkt dat dat een goed idee is, gaat er toch iets mis met de verbeeldingskracht in het hoofd van de klimaatminister of zijn omringende ambtenaren.

Proof of the pudding

Als Wiebes volgend jaar naar Glasgow reist om de uitgestelde klimaattop COP26 bij te wonen, zal hij zijn fossiele vrienden misschien niet treffen. Anders dan op de Nederlandse Klimaatdag lijken die namelijk daar niet welkom. De organiserende Britse overheid zoekt, anders dan bij eerdere klimaattoppen, uitsluitend sponsors die ‘geloofwaardige plannen’ kunnen laten zien om in 2050 op netto nul uitstoot van CO2 uit te komen. De olie- en gasindustrie horen daar niet bij en zouden dus af moeten vallen om het evenement mede te financieren. Ngo’s hebben daar al langer op aangedrongen. Grote vervuilers gebruiken die toppen vooral om zich een groen aura aan te meten, stellen zij.

Of Shell en BP ook echt niet als sponsor in Schotland mogen schitteren, zal nog wel moeten blijken. Beide hebben eerder dit jaar gezegd op termijn ‘klimaatneutraal’ te zullen opereren, BP in 2050. Die beloftes leunen echter sterk op het grootschalig inzetten van CO2-opslag en het opkopen van CO2-compensatierechten, de weg ernaartoe is bovendien rijkelijk vaag. De proof of the pudding zal ’m zitten in het woord ‘geloofwaardig’.

Redacteur Duurzaamheid & Natuur Esther Bijlo schrijft elke twee weken een column. Eerdere afleveringen vindt u hier.