Prijsstijgingen
Inflatie daalt rap, dagelijkse boodschappen worden nog wel duurder
Gas en stroom zijn voor het eerst weer goedkoper. Maar voor voeding blijven de prijzen stijgen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De inflatie daalt in rap tempo. In januari lagen de prijzen 7,6 procent hoger dan een jaar eerder, meldt het CBS in een voorlopige raming. In december was dat nog 9,6 procent. De daling is vrijwel geheel te danken aan het prijsplafond voor energie. Daardoor waren consumenten voor het eerst sinds februari 2021 ietsje minder geld kwijt aan gas en stroom in vergelijking met een jaar eerder.
Dat is op zichzelf goed nieuws voor burgers die de inflatie van afgelopen jaar hard in de portemonnee voelen. Maar voor eten en drinken is het eind van de prijsstijgingen nog niet in zicht. Consumenten betaalden voor de dagelijkse boodschappen in januari 14,5 procent meer, een nieuw record. In december lag dat cijfer op 14 procent.
Ook voor diensten, zoals kappers of adviesbureaus moest weer iets meer neergeteld worden in januari. Prijzen daarvan stegen 5,3 procent ten opzichte van 2022, vorige maand was dat 4,6 procent.
Kloof dit jaar niet gedicht
Uiteindelijk zullen burgers in Nederland ook dit jaar weer aan koopkracht inleveren. Een doorsnee huishouden levert in 2022 en 2023 in totaal zo’n 4 procent in, schatte het Centraal Planbureau onlangs. De stijging van de lonen houdt de inflatie namelijk niet bij. Het gat tussen de forse kassabonnen aan de ene kant en de toename van het salaris aan de andere kant, was vorig jaar 6 procent, becijferde het CBS. Die kloof zal dit jaar niet gedicht worden.
Werknemers proberen wel de pijn te verzachten door hogere lonen te eisen. Dit jaar zijn er al verschillende stakingen geweest, zoals door buschauffeurs. Zij eisen dat de lonen vanzelf meestijgen met de inflatie en willen nu minimaal 10 procent erbij. Dat lijkt veel, maar de afgelopen jaren zijn de stijgingen van de salarissen achtergebleven, verklaart vakbond FNV de eis. Vanaf maandag gaat het streekvervoer opnieuw staken.
Gemeenteambtenaren zijn bezig met een estafettestaking. Zo gaan stadsreinigers en boa’s in Almere en Utrecht een paar dagen niet werken, komende week. De FNV wil voor hun 12 procent meer loon en de garantie dat de salarissen meestijgen met de inflatie.
Duurdere goederen en diensten
Hoe de prijsstijgingen over het hele jaar 2023 gaan uitpakken, is lastig te voorspellen. Maar de energiekosten zullen minder de inhoud van de portemonnee bepalen, verwacht De Nederlandsche Bank. De inflatie zal volgens DNB rond de 5 à 6 procent uitkomen. Heel Europa heeft met duurdere goederen en diensten te maken, daarom zal de Europese Centrale Bank de rente nog een paar keer verhogen. Dat zal de economische activiteit enigszins drukken, maar pakt voor Nederland niet dramatisch uit, verwacht DNB.
Wereldwijd is de inflatie hoog. Vorig jaar werd het leven mondiaal gemiddeld 8,8 procent duurder, volgens het IMF. Dit jaar zal het iets minder hard gaan, met 6,6 procent en in 2024 zou de inflatie op ruim 4 procent uit moeten komen.
Voor Nederland komt het CBS volgende week met definitieve cijfers over de prijsstijgingen.
Lees ook:
Vuilophalers voeren actie, maar willen er nog geen echte puinhoop van maken
Ongeduldige automobilisten, zelden een kopje koffie, maar soms wel een middelvinger: vuilnismannen moeten een dikke huid hebben. Nu hun salaris niet meestijgt met de inflatie, komen ze in actie.
