Naast het nieuws van de vele ontslagen maakte Philips maandag de plannen voor de toekomst bekend. Kan het bedrijf er weer bovenop komen?
Philips-topman Roy Jakobs steekt de hand maar gelijk in eigen boezem: Philips heeft het gewoon niet goed gedaan de laatste jaren. Dat moet anders, zei hij maandag bij de presentatie van de jaarcijfers. Anders gezegd, het bedrijf moet weer ‘meedoen om te winnen’. Maar eerst zullen nog eens zesduizend mensen op de korte termijn vooral verliezen: zij moeten op zoek naar nieuw werk.
Philips heeft een slecht jaar achter de rug, met een verlies van 1,6 miljard euro. Jakobs wijt dat aan de manier waarop Philips de dingen doet. Over de jaren heen is het een complex bedrijf geworden, waardoor het onvoldoende in staat was om te reageren op tegenwind.
Veel cruciale processen, zoals inkoop en productontwikkeling, zijn gecentraliseerd. Dat heeft de wendbaarheid van het concern geen goed gedaan. Philips heeft te veel managementlagen, bedrijfsonderdelen en toeleveranciers. Dat wreekt zich tijdens een crisis als corona, en bij een wereldwijd tekort aan computerchips.
Jakobs en zijn mede-bestuurders namen ruim de tijd voor dat andere probleem van Philips, de terugroepactie van apneu-apparaten. Patiënten klaagden dat ze ziek werden na gebruik, een probleem dat door Philips traag lijkt te zijn opgepakt.
Vaker kwaliteitsproblemen met medische apparaten
Vanaf nu staan kwaliteit en veiligheid voorop, zegt Jakobs. Om dat te garanderen heeft Philips nieuwe kennis in huis gehaald, in de vorm van bestuurders en medewerkers die ervaring hebben in de sector van medische apparaten. Want hoewel Philips zich het afgelopen decennium heeft heruitgevonden als producent van medische apparaten, lijkt het onderschat te hebben hoe die markt in elkaar zit.
Regelgeving voor medische apparaten in de Verenigde Staten is heel strikt en de financiële risico’s zijn als het fout gaat heel groot, zegt analist Jos Versteeg van InsingerGilissen. “Ik hoop dat Philips nu eindelijk doordrongen is van de urgentie van de problemen.”
Want hoewel de apneu-apparaten nu logischerwijs veel aandacht krijgen, is het niet de eerste keer dat het fout gaat. Versteeg herinnert zich nog 2014, toen de Amerikaanse toezichthouder ingreep vanwege productieproblemen bij CT-scanners die in een fabriek in Cleveland waren geproduceerd.
“Daarna was er gedoe met defibrillatoren”, zegt de analist. Die deden het niet altijd, terwijl deze apparaten gebruikt worden voor mensen die een acute hartstilstand hebben. Bij de apneu-apparaten ziet Versteeg een zelfde patroon: er zijn signalen dat het niet goed gaat en Philips reageert pas heel laat.
Jakobs ontkent overigens dat zijn bedrijf de hoge eisen in de markt voor ‘medtech’ onderschat heeft.
Inmiddels is Philips naar eigen zeggen in de laatste fase van de terugroepactie. Eerste testen zouden uitwijzen dat de gerepareerde apneuapparaten wel veilig zijn. Maar hoeveel de kwestie Philips gaat kosten, is nog niet bekend. Jakobs zei dat het nog te vroeg was voor uitspraken daarover.
Zo is het bedrijf nog in onderhandeling met de Amerikaanse toezichthouder over een eventuele boete. Ook is nog niet duidelijk of Philips een schadevergoeding moet gaan betalen aan Amerikaanse patiënten.
Nieuwe koers om vertrouwen te herstellen
Het bedrijf wil de komende jaren fors gaan bezuinigen. Onderdeel daarvan is ook de ontslagronde. Zo’n 12 procent van het personeelsbestand moet vertrekken, voornamelijk mensen op de (regionale) hoofdkantoren. Jakobs wil vooral het aantal managementlagen verminderen. “Onze organisatiestructuur heeft alle energie en kracht uit Philips gezogen”, aldus Jakobs.
“Het is een heel forse reorganisatie”, oordeelt Versteeg. “Bij zo’n grote ingreep had ik heldere keuzes verwacht: waar wil je heen, wat gaat nu niet goed, welke bedrijfsonderdelen ga je afstoten?” Versteeg vindt dat Philips ondanks alle eerdere ingrepen nog steeds ‘niet goed in elkaar steekt’.
Hij doelt op de twee belangrijkste divisies. “Wat hebben scheerapparaten en tandenborstels voor consumenten te maken met medische scanners voor ziekenhuizen?”
Maar voor Jakobs lijkt dat duidelijk. Philips verwacht dat de komende jaren steeds meer zorgtaken naar de mensen thuis worden gebracht. Dan kun je de zelfzorgtak maar beter houden.
Was het dan allemaal kommer en kwel? Dat ook weer niet. Analist Marc Hesselink van ING zag ook lichtpuntjes. Zo deed Philips het in het vierde kwartaal van 2022 beter dan verwacht, met zelfs een bescheiden omzetgroei. “Dat geeft vertrouwen dat het in 2023 ook nog een keer beter kan gaan.”
Lees ook:
Onrust onder Philipsmedewerkers, nu er wéér een ontslagronde dreigt
Een spannende dag voor medewerkers van Philips: maandag horen zij of er wéér een ontslagronde volgt.
