Hoe het kleine Teuge met stroom Schiphol kan doen krimpen

Elektrische vliegtuigen zijn voorlopig veel te klein om het mondiale fossiele vliegverkeer op bijvoorbeeld Schiphol serieus te bedreigen. Zou je zeggen. Maar klein zou weleens juist heel fijn kunnen zijn. De grote toestellen op Schiphol zijn immers ook gevuld met allemaal kleine porties passagiers.

Vliegveld Teuge, op loop- en fietsafstand van Apeldoorn, is een heerlijk landelijk luchthaventje. Ze noemen zich fier Teuge Airport want je kunt vanaf Teuge met je Cessna naar het buitenland vliegen. Maar met welgeteld één startbaan van 1199 meter en verder veel groen en wat loodsen voor privévliegtuigen zie je hier niet de grote concurrent van Schiphol voor je.

Toch zouden grote luchthavens en luchtvaartmaatschappijen als KLM en Lufthansa best eens last kunnen krijgen van die kleine luis in de pels. De vorige aflevering van mijn blog schreef ik over het DEAC, Dutch Electric Aviation Centre, dat op Teuge is gevestigd en dat zo snel mogelijk passagiers vervoerd wil zien worden met elektrische vliegtuigen. Dat kan over drie of vier jaar al gaan gebeuren, om te beginnen op de Nederlandse Antillen en de Duitse waddeneilanden.

Gevlogen wordt dan nog met toestellen voor maximaal vijf passagiers. Maar vanaf 2025 zouden er elektrische vliegtuigen voor vijftien tot twintig passagiers kunnen zijn. Die dan 1000 kilometer ver kunnen vliegen. En vanaf dat moment wordt het oppassen geblazen voor Schiphol, de KLM en alle concullega's.

In mijn vorige blog zei Geert Boosten, lector Aviation Management aan de HvA en daarvoor econoom bij Schiphol, dat vliegvelden als die van Teuge heel geschikt zijn voor zulke 20-zitters. Die kunnen mensen uit het bedrijfsleven direct van de regio Apeldoorn naar een klein vliegveld in Hongarije brengen, vlak bij een fabriek van een Nederlands bedrijf bijvoorbeeld. Een Boeing of Airbus vliegt in een uur van Schiphol naar Hongarije, een elektrisch toestel doet er vanaf Teuge 2,5 uur over. Maar dan hoef je niet eerst in een uur van Apeldoorn naar Schiphol, daar twee uur op je boarding te wachten en vanaf het vliegveld Boedapest een paar uur naar de fabriek ergens in Hongarije te reizen.

Een kleine half miljoen passagiers per jaar

Twintig passagiers per vlucht, terwijl Schiphol vorig jaar 70 miljoen passagiers afhandelde. Dat wordt dus nooit wat? Nou, dat valt te bezien. Teuge is niet het enige kleine vliegveld in Europa waar elektrische vliegtuigen voor twintig passagiers kunnen starten en landen. Nederland alleen al telt naast Schiphol, Eindhoven, Rotterdam, Lelystad en Maastricht nog een tiental vliegvelden die voor elektrisch vliegen geschikt zijn of gemaakt kunnen worden. Denk aan Groningen Eelde, Twente en Den Helder. Laat daar twintig keer per dag vliegtuigen landen en starten, dan heb je 800 passagiers per dag per vliegveld, keer vijftien vliegvelden is 12.000 per dag, keer 365 dagen is een kleine half miljoen per jaar.

Een half miljoen op 70 miljoen: nog altijd niks. Maar Schiphol is een luchthaven, en KLM een luchtvaartmaatschappij, die het van overstappassagiers moet hebben. Vanuit Oslo komt een toestel naar Schiphol met 150 passagiers van wie er bijvoorbeeld 25 via Schiphol naar Londen willen en 20 naar Birmingham, 17 naar Manchester, 15 naar Leeds, 20 naar Parijs, enzovoorts. Tegelijkertijd komen er vluchten uit Kopenhagen, Hamburg, Berlijn en vele andere steden op Schiphol aan met passagiers voor Londen, Birmingham etc.

Milieubewuste toerist

Maar die passagiers uit Oslo kunnen straks rechtstreeks naar Londen en andere Britse steden. En die passagiers uit Oslo komen misschien niet uit Oslo, maar Bergen, Stavanger of andere Noorse steden. En ook zij kunnen straks rechtstreeks vanaf een vliegveldje in de buurt elektrisch de Noordzee over. Europa telt honderden, zo niet duizenden vliegveldjes à la Teuge.

Ook de toerist zal het gemak van vlakbij en kleinschalig opstappen niet ontgaan. Ik ben ooit vanaf Rotterdam Airport naar Jersey gevlogen. Die kleinschaligheid is een verademing, kan ik u verzekeren. Tel daarbij op dat voor milieubewuste vakantiegangers de keuze tussen elektrisch en kerosine-vliegen snel gemaakt is, en dat elektrisch vliegen goedkoper is dan kerosine-vliegen, dan begin je wellicht te begrijpen waarom kleine elektrische vliegtuigen enorm populair kunnen worden.

Einde van overstapmodel?

Nou hebben we in 2025 misschien de eerste tien elektrische toestellen voor twintig passagiers rondvliegen, en nog lang geen honderden, laat staan duizenden. Maar net als bij de auto's van Tesla zal hun populariteit pijlsnel kunnen groeien. Bovendien zullen er in de jaren na 2025 ook elektrische toestellen voor vijftig passagiers en meer in de lucht komen en zullen verbeterde batterijen vluchten van 1500 kilometer of meer mogelijk gaan maken. Die vliegtuigen kunnen straks dus echt gaan knagen aan het hart van Schiphol en de KLM: het overstapmodel. Voor het klimaat zal dat een belangrijke stap voorwaarts zijn, en dus zullen regeringen die e-vliegtuigen net zo gaan stimuleren als nu de e-auto's, terwijl kerosine-vliegen duurder zal worden.

Schiphol had vorig jaar een recordaantal passagiers, 71,7 miljoen. Dit jaar blijft het door corona waarschijnlijk steken op zo'n 23 miljoen en volgend jaar zal het nog niet veel meer zijn. Daarna volgt van 2022 tot 2025 vermoedelijk enig herstel. Maar vanaf 2025 komt, eerst langzaam en dan steeds sneller, het elektrische regionale verkeer opzetten. Het zou mij niet verbazen als het record van 2019, die 71,7 miljoen passagiers, op Schiphol nooit meer wordt geëvenaard.

In zijn weblog ‘Vincent wil zon’ belicht Vincent Dekker innovaties en ontwikkelingen op het gebied van groene energie, dichtbij en ver van huis. Lees meer afleveringen op trouw.nl/vincentwilzon.

Lees ook:

De (veel) betere batterij komt eraan,maar wanneer vlieg je ermee naar Kreta?

Batterijen zijn de heilige graal bij de energietransitie. Voor elektrische auto’s en vliegtuigen zijn ze onontbeerlijk. Maar ze zijn zwaar en gevaarlijk bij brand. De afgelopen jaren is de prijs enorm gekelderd en nu lijken ze vooral veel lichter en veiliger te worden.