Hinder in streekvervoer kan groter worden nu de vakbonden één front vormen in staking

De landelijke staking in het streekvervoer die maandag begint, kon weleens tot meer hinder leiden dan eerdere acties. Deze keer leggen niet alleen buschauffeurs het werk neer, maar ook personeel van de regionale spoorbedrijven. En terwijl in het najaar vakbond FNV nog alleen optrok, doet nu ook het CNV mee. De staking gaat vijf dagen duren.

Hoe dat uitpakt, zal per regio verschillen. Bij eerdere stakingen reed rond Schiphol ‘bijna alles’, zegt een woordvoerder van werkgeversvereniging WVOV, in Noord-Brabant niet meer dan een kwart. Maar juist in Noord-Holland heeft het CNV veel leden, en die ‘zijn het echt zat', zegt CNV’er Hanane Chikhi. Ook rond Amsterdam en Schiphol zal de dienstregeling nu dus waarschijnlijk verstoord worden.

Dat ook treinpersoneel van de regionale vervoerders meedoet, vergroot waarschijnlijk de impact, verwacht de WVOV. “Een trein vervoert nu eenmaal veel mensen per rit.” De werkgevers hoopten een paar weken geleden nog op afnemende stakingsbereidheid. Maar de signalen uit de hoek van de bonden wijzen daar niet op.

Salaris niet het belangrijkste

De onrust in het streekvervoer houdt al zeker een jaar aan. Het CNV ging destijds morrend akkoord met een nieuwe cao, de FNV bleef zich ertegen verzetten. Maar die cao van toen is alweer verlopen en in de onderhandelingen over een nieuwe, die op 1 januari jongstleden had moeten ingaan, trekken FNV en CNV weer één lijn. “Destijds zaten we nog niet met die hoge inflatie en stond het streekvervoer er, zo vlak na corona, nog slecht voor", zo verklaart Chikhi de aanvankelijke houding van haar leden. “Maar de werkelijkheid ziet er nu heel anders uit.”

De werkgevers zijn intussen ‘heel teleurgesteld’ dat de bonden half januari tijdens een laatste overlegronde niet akkoord gingen met hun bod. Dat zou het personeel een loonsverhoging van 8 procent hebben opgeleverd, en met het geld voor allerlei andere maatregelen op het gebied van arbeidsvoorwaarden meegerekend zelfs 11 procent meer. Dat vonden de bonden niet genoeg.

Dat salaris is niet eens het belangrijkste, zegt zowel FNV als CNV. “Het gaat veel meer om de idioot hoge werkdruk, om de steeds kortere pauzes, om de steeds kortere keertijden”, zegt Marijn van der Gaag van de FNV. “Chauffeurs zijn gesloopt aan het eind van de dag.” Een groot personeelstekort en een torenhoog ziekteverzuim eisen hun tol. “Maar het laatste bod van de werkgevers bevatte geen enkel concreet voorstel om iets aan die werkdruk te doen", stelt Chikhi van het CNV.

Corona nog niet te boven

Dat laatste roept aan werkgeverszijde een diepe zucht op. De WVOV-woordvoerder wijst onder meer op een regeling waardoor het ouderen minder kunnen werken onder gunstige voorwaarden. “Een heel kostbare regeling.” Eerder had WVOV-voorzitter Fred Kagie al gezegd dat wat loon betreft met die 8 procent ‘de grens van het haalbare bereikt is’. “De sector staat zwaar onder druk en is corona niet te boven. Het is niet verantwoord om de kosten nog hoger te laten oplopen.”

Afgelopen donderdag staakte treinpersoneel van Arriva al. Daardoor reden er geen treinen in Friesland, een deel van Groningen en tussen Zwolle en Emmen. Treinpersoneel valt onder een andere cao, de zogeheten cao-multimodaal, die geldt voor 1300 werknemers. 13.000 anderen, vooral chauffeurs, van deels dezelfde streekvervoerbedrijven vallen onder de cao openbaar vervoer. Beide groepen staken deze week, met in grote lijnen dezelfde eisen.

Lees ook:

Streekvervoer gaat vanaf 6 februari vijf dagen staken

Het streekvervoer gaat vanaf volgende week maandag opnieuw landelijk staken, deze keer vijf dagen achtereen. Dat kondigde het CNV aan nadat werkgevers niet reageerden op een ultimatum van de vakbond.