Heuse vlinderbabyboom op komst

Het aantal vlinders in de maand september nam vors toe. De Vlinderstichting spreekt van een unicum. Beeld anp
Het aantal vlinders in de maand september nam vors toe. De Vlinderstichting spreekt van een unicum.Beeld anp

Normaal gesproken daalt het aantal vlinders rap na de maand augustus. Ze fladderen echter nog vollop rond. Er is zelfs een zeldzame extra generatie in aantocht. "Voor de vlinderliefhebber is een extra generatie fascinerend", vertelt expert Kars Veling van de Vlinderstichting.

Bas Baas

Een aantal vlindersoorten begint deze maand aan een babyboom. Dat is nog nooit op deze schaal gebeurd. "Het groeiende aantal is zéér ongebruikelijk. Je denkt dat vlinders er de brui aan geven en dan beginnen ze opeens aan een nieuwe generatie", zegt een enthousiaste Veling.

De luchtacrobaten worden zeer beïnvloed door het weer. Het is bovendien nog de vraag of er genoeg voedsel is voor de beestjes. Het najaar is al begonnen. De doorstart is dus een onalledaagse gok. "Maar ik verwacht dat ze het nog wel een tijdje volhouden", voorspelt hij optimistisch. Waarschijnlijk houdt de opleving verband met het vochtige, warme weer van augustus en de hoge temperaturen in het voorjaar van 2014.

Het pimpernelblauwtje is één van de zeldzamere 'specialisten' die zeer gebonden is aan zijn omgeving, de Moerputten in Noord-Brabant. Beeld anp
Het pimpernelblauwtje is één van de zeldzamere 'specialisten' die zeer gebonden is aan zijn omgeving, de Moerputten in Noord-Brabant.Beeld anp

Babyboomers
De nieuwe generatie vlinders gaat nog een laatste keer dit jaar eitjes leggen. Daar komen rupsen uit, die rupsen verpoppen, en na die cyclus zijn er nieuwe dagvlinders. "Ze nemen een groot risico. Niet dat ze daarover nadenken hoor", grapt liefhebber Veling. Het is natuurlijk een instinctieve keuze. Hij duidt op de nachtvorst die fataal kan zijn voor de late babyboom. Bovendien verdwijnen voedselbronnen. Planten en struiken bloeien niet meer waardoor voedsel schaars wordt. Dat verkleint de overlevingskans van de fladderaars.

Veling verdeelt de dagvlinders voor de leek in drie groepen. "In Nederland zijn drie soorten dagvlinders. Je hebt bijvoorbeeld de kroeglopers. Zwervers die niet kritisch zijn, zich makkelijk aanpassen en profiteren van wat voorhanden is. De specialisten, zij zijn zeldzamer, honkvast en vaak zeer kritisch op de omgeving en het voedsel. En je hebt een middengroep die zich tussen die uitersten bevindt", beschrijft Veling. Vooral die middengroep van de dagvlinders beleefde deze maand een opleving.

De veel voorkomende dagpauwoog is een 'kroegloper' die overal door Nederland zwerft. Beeld anp
De veel voorkomende dagpauwoog is een 'kroegloper' die overal door Nederland zwerft.Beeld anp

Succesvolle doorstart
Onder andere het bont zandoogje en het landkaartje maakten vanaf vorige week een tot nu toe succesvolle doorstart. De Vlinderstichting telt al sinds 1930 in samenwerking met het CBS de vlinderaantallen in Nederland. Dit jaar zijn er gemiddeld tientallen vlinders per kilometer meer dan in vorige jaren. Op de website van Vlinderstichting Nederland staan de groeiende aantal in overzichtelijke grafieken.

Het ging over het algemeen slecht met de vlinder in Nederland. Inmiddels gaat het iets beter. Met de zeldzame specialistische vlinders gaat het nog niet zo hard vooruit, al is er progressie. Er is een goede kans dat de zeldzame vuurvlinder ook voor een septembergeneratie kiest. Deskundigen van de Vlinderstichting verwachten dat het aantal vlinders in september nog hoger wordt dan dat het nu al is.

Vlinderapplicatie
"We merken dat er vooruitgang, of eigenlijk minder achteruitgang is bij de vlindersoorten", zegt Kars Veling. "We zien een kleine verbetering. Ik hoop dat het over vijf jaar echt een stuk beter gaat met onze vlinders". In het voorjaar zullen er ongeveer evenveel landkaartjes rondvliegen. De populatie bonte zandoogjes zal groter zijn, voorspelt de Vlinderstichting.

De stichting ontwikkelde de vlinderapplicatie 'Vlindermee'. Wil je een vlinder identificeren of meehelpen bij het tellen, dan is 'ie gratis te downloaden.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden