null Beeld Ilse van Kraaij
Beeld Ilse van Kraaij

Gevolgen per branche

Het minimumloon is gestegen, wat betekent dat voor u en bedrijven?

Nu het minimumloon is opgekrikt rijst de vraag wie daar het meest mee opschiet. Het draait niet alléén om geld.

Joost van Velzen

Mensen die werken tegen het minimumloon zijn het nieuwe jaar begonnen met een loonstijging. Het laagste loon ging met ruim 10 procent omhoog. Dat betekent dat deze groep - een kleine half miljoen Nederlanders, 5 procent van het totaal aantal banen - een dezer dagen, aan het einde van de maand, een iets hoger bedrag krijgen bijgeschreven van hun werkgever.

Bedrijven die veel mensen in dienst hebben die voor het minimumloon werken, zijn winkels en restaurants. Daar werken ook veel jonge mensen. In de sector vervoer en post werken eveneens relatief veel minimumloners. De verhoging van het minimumloon kan met name voor die branches, die veelal draaien op smalle marges, een behoorlijke hap uit de begroting zijn.

Gerarda Westerhuis, sectoreconoom retail & leisure bij ABN Amro: “Detailhandel en horeca hebben te maken met veel kostenstijgingen. Niet alleen personeelskosten, maar ook huur, energie, inkoop. En eventueel coronaschulden: belasting die moet worden terugbetaald.” De belangrijkste vraag is of de retailer deze gestegen kosten op zijn beurt kan doorberekenen aan de klant.

Prijsverhoging makkelijker bij exclusief assortiment

Dit hangt volgens Westerhuis onder meer af van de mate van marktmacht, oftewel hoe sterk een onderneming is ten opzichte van de concurrentie. Ook is doorslaggevend wat een restaurant op de kaart heeft staan of wat een winkel in de schappen heeft liggen. “Een prijsverhoging is makkelijker te realiseren bij een relatief exclusief assortiment.”

Westerhuis wijst erop dat veel bedrijven al iets meer zijn gaan betalen dan het minimumloon. Dat hoeft niet per se veel duurder te zijn, want de werkgever kan een tegemoetkoming krijgen voor werknemers met een laag loon, het zogeheten lage-inkomensvoordeel (LIV). De kans op werk voor deze werknemers neemt dan toe, is de gedachte erachter.

Wat is je salaris bij het nieuwe minimumloon?

Het is voor het eerst sinds de invoering van het minimumloon in 1969 dat het kabinet een verhoging doorvoert, bovenop de gebruikelijke halfjaarlijkse aanpassing. Het laagste loon voor werknemers van 21 jaar en ouder bij een volledig dienstverband stijgt daardoor (vanaf 1 januari van dit jaar) van 1756,20 euro naar 1934,40 euro bruto per maand.

Het 10 procent hogere minimumloon betekent vooral extra kosten voor het bedrijf als de werkgever het minimum betaalt, zegt een woordvoerder van Koninklijke Horeca Nederland. “Als een horecaondernemer zijn medewerkers al meer betaalde, is het effect veel minder. Maar doordat ook inkoopkosten en lasten als huur en energie zijn gestegen door de torenhoge inflatie, is het aanpassen van verkoopprijzen een optie om een reëel ondernemersinkomen te verwerven.”

Bedrijven aantrekkelijker door hoger salaris

Een bijkomend effect van een hoger minimumloon is dat de rest van het loonhuis vaak ook meestijgt, omdat anders de verschillen tussen minimumloon en de schalen daarboven te klein worden, stelt Westerhuis. Gunstig aan het betalen van meer salaris is weer dat bedrijven er aantrekkelijker op worden - belangrijk in de huidige krappe arbeidsmarkt.

“Ze kunnen dan makkelijker nieuw personeel aantrekken en hun huidige medewerkers behouden. Neemt niet weg dat door de extreme inflatie de koopkracht alsnog achteruit kan gaan. De verhoging van 10,14 naar 11,16 euro per uur voor een werknemer van 21 jaar of ouder bij een 40-urige werkweek is bovendien nog niet de 14 euro die FNV eist.”

Hoewel geld vaak wel degelijk gelukkiger maakt - alle economen, vakbonden en ook werkgevers zijn voor hogere lonen - komt er meer kijken bij het tevreden houden van medewerkers. Deskundigen stellen dat ondernemers er vooral goed aan doen in te zetten op persoonlijke waardering, geven van verantwoordelijkheid, organiseren van trainingen en het creëren van een goede werk-privébalans.

Vooral jongeren ontvangen minimumloon

Vooral veel jongeren verdienen minimumloon. In 2021 waren dat er 237.000, weet het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Van de jongeren tot 25 jaar verdient 15 procent het minimumloon of minder, boven de 25 jaar is dat aandeel 3 procent. Van alle werknemers in supermarkten is 65 procent tussen de 15 en 24 jaar, en in de non-foodwinkels ligt dat op bijna 30 procent, weet Gerarda Westerhuis, sectoreconoom retail & leisure bij ABN Amro. In de horeca is ruim de helft van de werknemers jonger dan 25 jaar.

Lees ook:

‘Dit land heeft een groot tekort aan goede banen’

Een voltijdsbaan en een vast contract zorgen ervoor dat het risico op armoede aanzienlijk afneemt. Maar het is niet weg, betoogt Universitair hoofddocent Sonja Bekker.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden