Het loodgietersvak is in trek. ‘Het salaris gaf voor mij de doorslag’

Sam Strijbis (22), in het laatste jaar van de opleiding, heeft een vader die loodgieter is, maar die heeft hem het vak niet opgedrongen, zegt hij. “Het is de afwisseling die me aantrok. De ene dag zit je compleet onder het stof een wc uit een badkamer te slopen, omdat de klant een nieuwe inrichting wil. En de volgende dag sta je met behulp van een app op je mobiel een warmtepomp uit te lezen. Waarom valt die steeds uit? Hoe vaak komt dat voor?”

Het vak van ‘sanitair-installateur’ is een stuk interessanter geworden, zegt Dick Reijman, woordvoerder van branchevereniging Techniek Nederland. Een loodgieter ontstopt niet alleen de zwanenhals onder de wasbak, maar zorgt er ook voor dat waterleidingen legionellaproof zijn en helpt met het verduurzamen van woningen en dus met de energietransitie.

“Dan heb je het over warmtepompen”, zegt Reijman, “maar ook over alle problemen die voortvloeien uit een veranderend klimaat: het afvoeren van te veel water, en andersom het vasthouden en hergebruik van water in droge zomers.”

Waardering

Het tekort aan loodgieters schat Techniek Nederland op 2500. Maar sinds kort ziet de brancheorganisatie een kentering. Steeds meer vmbo-leerlingen kiezen voor het technisch profiel ‘produceren, installeren, energie’ (PIE). In dit schooljaar gaat het om een groei van 8 procent, waaronder ook steeds meer meisjes – 21 procent meer dan vorig jaar.

Hoeveel meer jongeren precies kiezen voor het loodgietersvak is niet bekend, ook omdat technische vakken niet meer zo strikt van elkaar zijn af te grenzen, zegt Reijman. “Wel zie je dat de waardering voor deze beroepsopleidingen duidelijk is toegenomen. De keuze voor een theoretische opleiding is minder vanzelfsprekend geworden.”

Wat ook scheelt, zegt hij, is dat de arbeidsvoorwaarden tegenwoordig uitstekend zijn, inclusief het salaris. “Vanwege de vele vacatures doen sanitairbedrijven er soms nog een schep bovenop om mensen te trekken.”

Negatieve reacties

Voor Meryl Hengeveld (30), die de opleiding twee jaar geleden afrondde, gaf het salaris bij de studiekeuze de doorslag. “Het uurtarief voor een loodgieter ligt hier in Schagen op 70 euro per uur, maar in de Randstad is dat hoger, in Amsterdam al rond de 100 euro. Hoeveel ik precies verdien, hoeft niet in de krant, maar het is wel meer dan 2000 euro netto per maand.”

Eerst zag ze op tegen de mannenwereld waarin ze terecht zou komen. “Het leek me toch wel spannend als vrouw. Ik kende ook geen vrouwelijke loodgieters en vroeg me af of ik überhaupt geaccepteerd zou worden. Nu raad ik het iedereen aan. Je moet je als vrouw misschien iets meer bewijzen dan mannen, maar als dat is gelukt, hoor je er helemaal bij.”

Al wil een enkele klant nog weleens vreemd opkijken als Hengeveld aanbelt. “Laatst stond ik met allemaal spullen voor de deur, toen een echtpaar opendeed en letterlijk om de hoek keek waar de monteur bleef. Ze dachten dat ik alleen de spullen kwam brengen. Als het al gebeurt zijn het meestal de ouderen die verbaasd zijn. Maar negatieve reacties heb ik nog nooit gehad.”

Zij-instromers

De sector moedigt jongeren al jaren aan om de techniek in te gaan. Er is behoefte aan 20.000 technici in Nederland. Van iedereen die kiest voor een technische opleiding, vormen de zij-instromers de grootste groep. Reijman: “In de volle breedte draait het om 70 procent van de leerlingen. Ze komen uit alle hoeken als de ICT, de horeca, logistiek.”

Hengeveld: “Je bent nooit uitgeleerd. Alleen al wat warmtepompen betreft, moet je je steeds bijscholen als er nieuwe modellen op de markt komen. Ik zit regelmatig in een workshop of cursus, soms aangeboden door leveranciers. Ook over legionella, over speciale kranen, noem maar op.”

Lees ook:
Zwaar en vies? Deze vmbo’ers zien werken in de techniek wel zitten

Steeds meer leerlingen in het vmbo kiezen voor een technische opleiding, blijkt uit recente cijfers. Ook meisjes.