Het gloednieuwe Streekpad Westfriese Omringdijk is een hoogtepunt in het Noord-Hollands landschap

Super! In het gras van minimaal twee kontjes hoog blijkt toch een bankje schuil te gaan. Daar maken we dankbaar gebruik van. Het is lunchtijd, maar bovenal: dit is mogelijk de allermooiste plek van het Streekpad Westfriese Omringdijk. Vóór ons strekt het nagenoeg windstille IJsselmeer zich uit met her en der een geduldig dobberend zeilbootje. Achter onze ruggen staat al dik drie eeuwen De Ven, een van de oudste vuurtorens van Nederland. Een kordate witte vierkanter; ooit onmisbaar als wegwijzer voor de scheepvaart richting de hoofdstad.

Je zou op deze prachtplek – tussen Enkhuizen en Oosterdijk – zo een middagje aangenaam kunnen verpozen. Al in het allerprilste voorjaar was het plan te proeven van het destijds pas gepresenteerde 150 kilometer streekpad, maar corona saboteerde de boel. Zodoende neem ik op een benauwde junidag met sluierbewolking revanche met Pim Kuipers, padcoördinator bij Wandelnet, de stichting die de Streekpaden bestiert.

De ring van waterkeringen

Al snel na onze aftrap doe ik hem lichtelijk beschaamd een bekentenis: de Westfriese Omringdijk – waarlangs het traject slingert – daar had ik tot voor kort nog nooit van gehoord. Terwijl de ring van waterkeringen rondom de regio te boek staat als een van de hoogtepunten in het Noord-Hollands landschap. Al vanaf medio dertiende eeuw begonnen bewoners van de doornatte moerasachtige delta – belaagd door stormvloeden en de Zuiderzee – met klei en wier te bouwen aan de dijken om uiteindelijk de strijd tegen het water te winnen. Uiteraard uiteindelijk mede met dank aan de Afsluitdijk.

Kuipers en ik belopen die dag een stuk van de IJsselmeerkust ter hoogte van Enkhuizen. Eerst richting het noorden – tot aan het witte ‘Suyder See Baken’– waar de dijk scherp naar links buigt. Ik werp een blik om de hoek, en zie heel in de verte Medemblik liggen. Ook zo’n ansichtkaartstadje uit het VOC-tijdperk met nabij geweldige nieuwe natuur. Een mangrove-achtig bos, waar onder meer lepelaars en aalscholvers zich ophouden. Dat vogeleldorado komt beslist een andere keer aan bod.

Weer richting Enkhuizen puffen we het uit. De verkoelende werking van het IJsselmeer bereikt ons niet door de brede vooroever. Daar zingen verscholen in brede rietkragen vogelsoorten waarvan ik de namen schuldig moet blijven. Op kleine weilandjes stappen onverstoorbaar brandganzen tussen de slome schapen. En boven het hoofd stelen zwaluwen de show.

Ook de bermen zetten hun zomerse beentje voor. Verdorde gele grasstengels herinneren aan voorbije weken van volop zon en veel wind. Maar inmiddels staan klaprozen, dovenetels, en het tegenwoordig overal aanwezige koolzaad er pico bello bij.

Mix van buitengebied en stadjes

Niet alles is even idyllisch. Vlak voor de bebouwde kom is op de vooroever recentelijk een vakantieparkje verrezen met iele boompjes, die nog decennia moeten groeien om de lelijke trailers aan het oog te onttrekken. Binnendijks belemmeren de Enkhuizer zaadindustrie en agrarische sector een vergezicht over het polderlandschap. Onze wandeling is enigszins representatief voor het totale streekpad, zegt Kuipers. “Een afwisselende mix van buitengebied en stadjes, die je af en toe doorkruist. Zoals in het geval van Alkmaar en Schagen.” ‘Gewone’ wijken kunnen zo hun charme hebben, stelt de Wandelnetman opgewekt. “Dankzij de plaatselijke bakker, kruidenier en de bewoners, die je normaliter nimmer tegen het lijf was gelopen.”

Voor wie daar niet direct de lol van inziet, tipt Kuipers de ‘groene’ etappes onder Hoorn, die voeren langs de Schermer. Eens een binnenmeer dat begin zeventiende eeuw werd drooggelegd. En ook de onbedorven plaatsjes Twisk en Opperdoes – aan de noordkant van het streekpad – noemt hij aanraders. “Alsof iedereen daar de rozen snoeit en het tuinpad aanharkt.”

Enkhuizen, dat gelaten ligt te wachten op de eerste stroom jachthaventoeristen, is een snoepje. Een soort mini-Amsterdam maar minstens zo mooi. Een stelsel van grachtjes, opvallend veel kerken en een denderend Hollands-classicistisch stadshuis – overtuigend bewijs van een bloeiperiode.

We lopen tot slot een rondje over de goed geconserveerde vestingwallen – dijken om de menselijke vijand buiten de deur te houden. Om daarna onder een royale parasol van het biermerk Corona de tanden in een ijsco te zetten.