Heffing waterschap flink omhoog voor verbetering waterkwaliteit

Alles wordt duurder, ook het waterschap. De belastingaanslag verschilt per regio, maar gemiddeld verhogen de 21 waterschappen hun heffing met 8,2 procent. Daarmee verwachten ze dit jaar ruim 3,5 miljard euro binnen te halen, becijfert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

“We gaan flink omhoog”, erkent Vincent Lokin, penningmeester bij de Unie van Waterschappen en bestuurslid van Waterschap De Dommel. “Dat komt natuurlijk door de algemene prijsstijgingen, maar ook doordat we een paar tandjes willen bijzetten in het opvangen van weersextremen, het versterken van onze dijken én het verbeteren van de waterkwaliteit. We willen investeren in de toekomst.”

De zuiverings- en de verontreinigingsheffing stijgen dit jaar iets harder dan die voor het andere belangrijke doel waaraan de waterschappen hun geld uitgeven: onderhoud en beheer van de ruim 225.000 kilometer aan sloten, kanalen en beken in het hele land. Huishoudens brengen driekwart van de heffingen voor rioolwaterzuivering op, bedrijven een kwart.

Legale en illegale lozingen

De meeste waterschappen hebben de zuivering de afgelopen jaren opgevoerd, omdat Nederland in 2027 moet voldoen aan de Kaderrichtlijn Water (KRW), terwijl de vervuiling toeneemt. Dat komt door lozingen, legaal en illegaal, maar ook door afbraak van veenbodems, het uitspoelen van meststoffen, zware metalen en gewasbeschermingsmiddelen vanuit de landbouw, medicijnresten, microplastics en pfas.

“Met de opbrengsten uit de zuiveringsheffing maken we het afvalwater weer schoon. Maar wat is schoon genoeg? Of willen we voor superschoon gaan? Daar zijn nog wel keuzes in te maken. Investeer je bijvoorbeeld in het verbeteren van de zuiveringen of kies je ervoor om vervuilers aan te pakken?”, zegt Lokin. “Dat is een bestuurlijke afweging en daarom zijn de verkiezingen van volgende week belangrijk.

“Als waterkwaliteitsbeheerder werken we sowieso aan schoner water. Daar zijn we druk mee bezig. De wetgeving voor minder meststoffen helpt daarbij, maar we hebben te maken met nawerking van veel mest die eerder is uitgereden en waaruit fosfaten en nitraten uitspoelen in het oppervlaktewater. En bedrijven zouden sommige stoffen zoals pfas niet moeten gebruiken.”

Waterschappen moeten toekomstbestendig zijn

Voor de waterkwaliteit is de KRW de ondergrens, zegt Lokin. Hoogleraar Piet Verdonschot uitte afgelopen weekeinde kritiek op de waterschappen, die hun verantwoordelijkheid zouden hebben laten liggen. “We zijn er nog niet, maar we doen er alles aan”, reageert Lokin.

Ook daarom moeten de waterschappen ‘toekomstbestendig’ zijn, zegt hij. “De klimaatverandering komt eraan, met niet minder regen, maar wel opeens heel veel. Ook dat heeft effect op de kwaliteit van het oppervlaktewater als we die neerslag niet goed kunnen opvangen. Daarom zijn we bezig met gescheiden riolering. Maar dat moet in overleg met gemeenten, want de straat moet ervoor open: dus dat kost tijd.”

Hierin raakt de verbetering van de waterkwaliteit die andere taak, het beheer van een goede waterinfrastructuur. De kosten daarvoor gaan de komende jaren flink oplopen, verwacht de Unie van Waterschappen. Die infrastructuur moet worden ingericht op extreme buien, maar ook op droogte, dus opvang van water.

Versterking van de dijken

Tegelijk komt de uitvoering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma op stoom. Hierin werken de waterschappen en Rijkswaterstaat aan de versterking van 1500 kilometer aan dijken en vierhonderd sluizen en gemalen, die in 2050 klaar moet zijn.

Dit verklaart ook de landelijke verschillen in tarieven die het CBS registreert. Het kleine Waterschap De Dommel legt de laagste heffingen op, omdat er in Zuidoost-Brabant amper dijken te onderhouden zijn. Bij het Groningse Noorderzijlvest, het Zeeuwse Scheldestromen en Hoogheemraadschap Delfland is dat wel anders.

Lees ook:

Hoogleraar: crisis waterkwaliteit veel groter dan die van stikstof

De stilstand rond de waterkwaliteit in Nederland kan een crisis opleveren die tien keer groter is dan de huidige stikstofcrisis. Dat zegt hoogleraar Piet Verdonschot in aanloop naar de waterschapsverkiezingen.

Nieuwe natuurcrisis dreigt nu Nederland de waterkwaliteit niet op orde heeft

Nederland zal de Europese waterdoelen niet halen. Na de stikstofcrisis dreigt opnieuw een natuurcrisis.

Wat doet mest met de kwaliteit van het water?

Nederlandse boeren moeten nu echt minder mest uitrijden en de natuur beschermen. Drie vragen over bemesten en water.