Gift van 8,5 miljoen voor natuurversterking Noordzee-riffen

Onder meer door bevissing zijn de natuurlijke riffen van de Noordzee in zeer slechte staat. Ooit was een vijfde van de Noordzeebodem bedekt met natuurlijke riffen, onder meer oesterbanken. Daar is nog maar weinig van over. Door ziektes en door de visserij zijn de riffen bijna allemaal verdwenen. In de locaties met windparken mag niet meer met sleepnetten worden gevist. Dat opent voor natuurbeschermers de kans herstelplannen uit te voeren.

Er worden onder meer oesters uitgezet in de windparken. Oesters kunnen riffen opbouwen en dat trekt weer andere soorten aan, zoals krabben, kreeften en vissen. Volgens beide organisaties ontstaat er zo een kraamkamer voor onderwaternatuur.

Enkele kooien met volwassen oesters uit Noorwegen zijn afgelopen herfst op proef al geplaatst in windpark Luchterduinen voor de kust bij Noordwijk aan Zee. De eerste resultaten van dat experiment worden later dit jaar verwacht. In de windparken zullen ook bolvormige rifstructuren worden geplaatst op de bodem, waaraan zeedieren zich kunnen hechten.

Margriet Schreuders, hoofd Goede Doelen van de Postcode Loterij: “Met de bouw van windparken in de Noordzee ontstaan onderwater toevluchtsoorden waar de grotendeels verdwenen natuur in alle rust kan herstellen en nieuw leven aantrekken. De bijzondere aanpak door Stichting De Noordzee en Natuur & Milieu kan leiden tot een wereldwijde standaard voor de aanleg en ontwikkeling van onderwaternatuur binnen windparken en zo bijdragen aan veel meer natuurherstel. Dit is precies het soort moedige, baanbrekende projecten waar het Droomfonds voor is bedoeld.” Het 5-jarige project wordt begeleid door wetenschappers van Wageningen Marine Research en ecologisch bureau Waardenburg. Marjolein Demmers van Natuur & Milieu: “We willen nu ook tempo gaan maken. We hopen dat we met dit plan de kennis en ervaring kunnen opschalen voor herstel van onderwaternatuur op zee. Er zullen in de komende jaren tientallen windparken worden gebouwd, niet alleen in de Noordzee. Met het geld van de Postcode Loterij kunnen we mogelijk het kennisniveau wereldwijd verbeteren.”

Het milieu van de Noordzee-bodem is ernstig verschraald, aldus Floris van Hest van De Noordzee. “We willen de zee gezonder maken. Dit project biedt grote kansen om de werkwijze uit te rollen bij andere windparken. Het is een typisch Nederlandse aanpak: actief ingrijpen in de natuur. Je kunt je natuurlijk ook afvragen of dit de juiste aanpak is. Maar wij hebben als mens het ecosysteem veranderd. Daardoor is er een ander evenwicht ontstaan. Op korte termijn kan de natuur zich niet op eigen kracht herstellen. Daarom moet je dit project zien als een soort van kickstart: we hopen dat de onderwaternatuur hierdoor weer in een evenwicht komt.”

Vooralsnog wordt het project goeddeels alleen gefinancierd door de twee natuurorganisaties, met fikse steun van de loterij. Aan de exploitanten van windparken wordt gevraagd om mee te werken aan plaatsing en monitoring van de kunstmatige zeeriffen. Zij hebben op grond hun vergunning een inspanningsverplichting voor natuurherstel in de gebieden die zij in gebruik hebben.

Met de nieuwe kennis ontstaat volgens de initiatiefnemers een blauwdruk voor natuurontwikkeling die in toekomstige windparken kan worden gebruikt.

Lees ook:

Riffen bij windparken, nieuwe eilanden, een kunst-zandbank: milieuclubs gaan buitengaats

Natuurorganisaties gaan buitengaats om flora en fauna rond, op en ónder water te verbeteren.

Oceana: Bescherm Noordzee via rechter

Europese natuurorganisaties moeten samen een rechtszaak voorbereiden tegen de Noordzeelanden, omdat zij hun gemaakte afspraken over beschermde zeegebieden niet zullen realiseren, vindt Lasse Gustavsson, directeur van de internationale milieuorganisatie Oceana.

Op kunstmatig rif is het prettig nestelen

Kleine zeedieren en -planten voelen zich thuis op funderingen van olieplatforms en windmolens, vond marien bioloog Joop Coolen. ‘Ze zijn goed voor de soortenrijkdom.’