Voorstel
Flevoland wil 'enkele duizenden' grazers minder in Oostvaardersplassen
SGP en VVD in Flevoland willen van de Oostvaardersplassen een landschap met polderflora maken om meer toeristen aan te trekken. Het aantal herten, runderen en paarden moet 'in evenwicht worden gebracht met de ecologische draagkracht van het gebied'.
Dat betekent in de visie van SGP en VVD dat er enkele duizenden heckrunderen, konikpaarden en edelherten uit het gebied moeten verdwijnen, deels door ze af te schieten. Een door de provincie ingestelde begeleidingscommissie van dierenwelzijnsexperts en andere deskundigen moet adviseren over de beste manier om het aantal grazers terug te brengen.
Dit staat in een initiatiefvoorstel aan Provinciale Staten. Een meerderheid van de statenleden, 36 van de 41, steunt het voorstel, zeggen de initiatiefnemers Sjaak Simonse (SGP) en Jan de Reus (VVD). Zij presenteerden vandaag hun plan.
SGP en VVD vinden dat er te veel hoefdieren in het gebied lopen. Ze willen dat voorrang wordt gegeven aan verbetering van de situatie voor vogels. Het beleid rond de grote grazers is volgens beide partijen uit de hand gelopen. De vlakten zijn kaalgevreten en de dieren zouden er leven onder kommervolle omstandigheden.
"De begrazingsdruk is te groot. Het is dieronterend", aldus VVD'er De Reus. Simonse (SGP): "De Oostvaardersplassen hebben alles in zich om een aantrekkelijk natuurgebied te worden. Die kant willen we op."
Overschot
Bij een telling in mei 2016 liepen er 2700 grote grazers rond, vooral edelherten (1800). Inmiddels is het aantal, zoals elk jaar rond de winter, nog groter: meer dan 4000. Een groot deel overleeft de winter niet door ziekte, voedseltekort en ouderdom. Dieren die ernstig verzwakt zijn en onnodig lijden worden op grond van een protocol door boswachters afgeschoten. "Meer dan 90 procent van de dieren die dood zullen gaan, worden door onze mensen geschoten", aldus een woordvoerster van Staatsbosbeheer.
Zij wilde gisteren niet ingaan op de plannen in Flevoland. "Wij hebben als uitvoerder van natuurbeleid geen formele rol in deze fase van het proces. Dit is een politieke beslissing. Voor ons geldt als uitgangspunt het beheersplan Oostvaardersplassen van Natura 2000, dat een wettelijke status heeft." Het gebied valt deels onder dit Europese netwerk van beschermende natuurgebieden.
Draagkracht
Er is door de beide statenleden vooraf meerdere keren overlegd met Staatsbosbeheer. Daarbij is ook onderhandeld over de uiteindelijke tekst van het voorstel. De formulering in het voorstel is mede op verzoek van Staatsbosbeheer op details aangepast. Staatsbosbeheer ontkent dat er sprake was van onderhandelingen.
De statenleden van SGP en VVD willen dat de Oostervaardersplassen 'zoveel mogelijk' opengesteld worden voor bezoekers. Nu nog zijn grote stukken niet toegankelijk. ''Het hele gebied moet een etalagegebied worden'', aldus het voorstel. Bij het nieuwe beheer moet volgens de statenleden rekening worden gehouden met de gevolgen van de uitbreiding van luchthaven Lelystad.
Voorlopig verandert er nog niets. Gedeputeerde Staten van Flevoland krijgen in het voorstel tot juni de tijd met een plan komen. Flevoland is sinds kort verantwoordelijk voor uitvoering van het beheer en voor het dierenwelzijn in het natuurgebied.
De bioloog Frans Vera, mede-auteur is van het huidige beheersplan Oostvaardersplassen, is ongelukkig met het voorstel. "Het is in strijd met Natura 2000. Het is de omgekeerde wereld: ineens moet er rekening worden gehouden met het vliegveld Lelystad. Dat is bizar." Vera vindt dat de ecologische draagkracht van het gebied niet hoeft te worden bepaald, zoals de statenleden willen: "Die draagkracht tekent zich juist nu af. Het gebied bepaalt reeds de draagkracht."
PvdD en GroenLinks zien niets in voorstel
De Partij voor Dieren en GroenLinks zijn faliekant tegen het initiatiefvoorstel van SGP en VVD. Ze noemen het een 'aanfluiting' dat SGP en VVD, 'nu ineens de jacht willen openen' op de grote grazers. "Beide partijen hebben zich nooit druk gemaakt over biodiversiteit, integendeel", aldus statenlid Leonie Vestering (PvdD). "Het ziet er naar uit dat de belangen van Lelystad Airport zwaarder wegen dan die van de grauwe ganzen in de Oostvaardersplassen."
Volgens GroenLinks zijn er veel grote grazers in de Oostvaardersplassen, maar niet te veel. "Ze vervullen een belangrijke rol om het moeras met de beschermende vogels in stand te houden", aldus statenlid Simon Miske. "Natuurlijke selectie zorgt ervoor dat de sterke dieren overleven. Het dierenwelzijn is prima in orde. Dat zijn de feiten. Het gebied is uniek, aantrekkelijk en de biodiversiteit is groot."