'Financiering van isolatieplan slecht onderbouwd'

Huiseigenaren en verhuurders hebben een centrale rol in het streven om het totale energieverbruik jaarlijks met 1,5 procent te verminderen. Zo komt er onder andere een automatisch energieprestatiecertificaat waarmee huiseigenaren gunstige leningen kunnen afsluiten.Ook een publiciteitscampagne moet ertoe leiden dat meer woningen worden geïsoleerd en oude energieslurpende koelkasten en boilers worden vervangen.

"Dat het zinnig is om je huis te isoleren, weten de meeste huizenbezitters inmiddels wel, daar heb je geen nieuwe voorlichtingscampagne voor nodig", zegt Bruijnes. "De belangrijkste drempel om je huis te isoleren is de financiering. Zeker nu de koopkracht van veel mensen afneemt. Wie twee sprongen met zijn energielabel wil maken moet rekenen op zo'n 7.000 tot 10.000 euro aan investeringen.

"In het fonds waar huizenbezitters kunnen aankloppen voor gunstige leningen komt volgens het Energieakkoord 600 miljoen euro. Je kunt je afvragen of dat genoeg is om tot aan 2020 elk jaar honderdduizenden woningen twee labelsprongen te laten maken. Bovendien is die 600 miljoen euro nog onvoldoende ingevuld, de overheid heeft 150 miljoen euro toegezegd en de Rabobank doet mee, maar de rest moet van de markt komen."

Soepeler beleid
Bruijnes denkt dat andere financiële instrumenten zoals fiscale voordelen of een premie waarmee huizenbezitters een deel van hun investeringskosten kunnen terugkrijgen duidelijker en effectiever zijn. "Omdat de economie van zo'n bespaarcampagne een flinke oppepper krijgt, verdient de overheid dat geld zo weer terug."

Ad van Wijk, hoogleraar Future Energy Systems aan de TU Delft, beaamt dat. "Technisch is het plan om jaarlijks 300.000 bestaande woningen energiezuiniger te maken zeker uitvoerbaar, maar je moet een duidelijk financieel instrument kiezen waarmee je consumenten over de streep trekt." Van Wijk mist die duidelijkheid ook in het beleid voor windenergie. "Zo moet het vergunnings- en plaatsingsbeleid veel soepeler. Anders gaat het nooit lukken om in 2020 6000 megawatt aan windenergie op land op te wekken."

Van Marga Hoek, directeur van werkgeversorganisatie De Groene Zaak, een van de partijen die bij het Energieakkoord betrokken was, had het akkoord ook concreter mogen zijn. "Daarom hebben wij er hard aan getrokken dat er een goede monitoring van de doelstellingen komt. Het eerste ijkpunt is al in 2016, dan zullen wij er nauwlettend op toezien dat de doelstellingen voor energiebesparing worden nageleefd."

Jagen op kieren en gaten
Al in de jaren tachtig werden burgers door de overheid aangemoedigd om met tochtstrips en de kitspuit in de hand hun huis af te speuren op kieren en gaten. Na de 'Nationale Kierenjacht' volgden nog andere voorlichtingscampagnes om energie te besparen waaronder 'Een beter milieu begint bij jezelf' en de 'HIER klimaatcampagne'.

In 2008 introduceerde minister Jacqueline Cramer samen met marktpartijen de 'Meer met minder-regeling', een nationaal energiebesparingsprogramma voor bestaande gebouwen. Hiervoor werd het programmabureau Meer met Minder opgericht. "Het doel was om in 2011 het energieverbruik van 500.000 bestaande woningen met 30 procent te verminderen", zegt Chris Bruijnes, directeur van Meer met Minder. "Uiteindelijk zijn in die periode 400.000 woningen geïsoleerd."

Hoewel de doelstelling niet werd gehaald, beschouwt hij het toch als een succes. "Dat komt mede door de premie van 300 of 750 euro die huizenbezitters die hun woningen isoleerden kregen. De regeling was in een mum van tijd overtekend." Projectbureau Meer met Minder bestaat nog steeds en voert nu vooral in opdracht van provincies en gemeenten bespaarcampagnes uit.