Ecologie
Europese bizon van dierentuin succesvol terug in het wild
De Europese bizon geeft hoop. Ruim 35.000 soorten dieren en planten worden volgens de bijgewerkte Rode Lijst in hun voortbestaan bedreigd, maar de bizon niet meer.
De laaglandwisent bewijst dat natuurbescherming werkt. De Europese bizon kwam tot halverwege vorige eeuw alleen nog in dierentuinen voor, maar inmiddels heeft de kolos zich hersteld in de wildernis. Na fokprogramma’s in gevangenschap is het grootste landzoogdier van Europa in de jaren vijftig uitgezet. Er lopen nu 47 kuddes in Polen, Wit-Rusland en Rusland.
Het aantal dieren is van 1800 in 2003 toegenomen tot 6200 vorig jaar. De Internationale Unie voor Conservatie en Natuurbescherming (IUCN) heeft het dier daarom donderdag van de Rode Lijst van beschermde dieren afgehaald, door de status te verlagen van 'kwetsbaar’ naar ‘bijna bedreigd’. De IUCN werkt die lijst twee keer per jaar bij.
De IUCN waarschuwt wel dat de kuddes van elkaar geïsoleerd zijn en veelal in bosgebieden leven die niet optimaal zijn. Slechts acht kuddes zijn groot genoeg om op termijn genetisch levensvatbaar te zijn. De soort blijft daardoor afhankelijk van beschermingsmaatregelen, zoals het verplaatsen van bizons naar meer open leefgebieden waar ze kunnen grazen, zodat ze minder snel landbouwgebieden opzoeken en in conflict komen met de mens.
Ook vijftien amfibiesoorten, acht vogelsoorten en twee roggen zijn zodanig hersteld dat ze van de Rode Lijst konden worden afgehaald. Weer 31 andere soorten doen er juist hun intrede. Een van die nieuwe bedreigde soorten is een grijze dolfijn die voorkomt in de Amazone. Hiermee zijn nu alle zoetwaterdolfijnen ter wereld met uitsterven bedreigd.
De IUCN gaf 128.918 soorten een status, waarvan 35.765 die van bedreigd of erger. De pas vorig jaar beschreven haaiensoort Carcharhinus obsoletus, die toen al de bijnaam ‘lost shark’ kreeg, lijkt inmiddels uitgestorven. Dat geldt ook voor vijftien van de zeventien vissoorten in het Filippijnse Lanaomeer, waar roofvissen zijn uitgezet en overbevissing eraan bijdraagt dat ook de laatste twee soorten daar bijna zijn uitgestorven.
Wat plantensoorten betreft, uit de IUCN zijn zorgen over de eik. Liefst een derde van alle 430 soorten zijn bedreigd. In China, Mexico en Maleisië komt dat vooral door ontginning voor landbouw en houtkap, in de Verenigde Staten door invasieve soorten en klimaatverandering.
Lees ook:
Baby’s in de dierentuin: hoe zinvol zijn die fokprogramma’s nou echt?
Schattig zijn ze natuurlijk wel, die pasgeboren rode panda en babygorilla van Beekse Bergen. Maar helpt dat de natuur nou echt, zo’n fokprogramma? Beschermen in het wild is altijd beter.
IUCN groeide in zeventig jaar uit tot de stem van de natuur
Invloedrijk, maar bij het grote publiek nauwelijks bekend.De internationale koepel IUCN groeide in 70 jaar uit tot een belangrijke hoeder van de natuur. ‘Dankzij IUCN is er nu veel meer bewustzijn over biodiversiteit.’