Europa wil veel meer zonnepanelen en die moeten we zelf maken

Het is wrang om het te moeten constateren, maar aangespoord door de wens om snel onafhankelijk te worden van Russische olie en gas, hebben EU-landen dit jaar een recordhoeveelheid van 41,4 gigawatt aan zonnepanelen geïnstalleerd. Dat is bijna de helft meer dan in 2021.

En de EU is daarmee nog lang niet tevreden. Zonne-energie moet nog veel sneller gaan groeien, en steeds meer panelen moeten uit Europa zelf komen.

Ook Nederland zag een recordaantal nieuwe panelen aan het net gekoppeld worden. In Europa is Duitsland met 7,9 gigawatt (GW) aan nieuwe panelen koploper, gevolgd door Spanje en Polen. Met 4 GW komt Nederland op de vierde plaats. Per hoofd van de bevolking doen we het zelfs veel beter dan de drie koplopers, die immers twee tot bijna vijf keer zoveel inwoners tellen.

Twee kerncentrales

Zoals ik een jaartje geleden al kon voorspellen, heeft Nederland dit jaar ruim één kerncentrale aan zonnepanelen bijgeplaatst. De 4 GW aan nieuwe panelen zijn goed voor bijna 4000 GWh – oftewel 4 terawattuur (TWh) – aan stroom per jaar; de centrale van Borssele levert zo’n 3,8 TWh per jaar. De 4 GW aan nieuwe panelen is zelfs nog iets meer dan een jaar geleden werd voorspeld. Ook de komende jaren zal er in Nederland jaarlijks één tot twee kerncentrales aan panelen bijkomen.

In de hele EU en wereldwijd overtreft de groei van zonne-energie de verwachtingen ruimschoots. Voor de EU is het liefst een derde meer geworden dan voorspeld. Aangenomen wordt dat de hoge gasprijs als gevolg van de Russische inval in Oekraïne de hoofdreden voor deze versnelling is. Het internationale energie agentschap (IEA) in Parijs heeft zijn verwachtingen met 30 procent verhoogd en gaat er nu van uit dat zonnepanelen in 2025 meer stroom zullen leveren dan alle kolencentrales op aarde. Die zijn nu nog de grootste bron van stroom.

Europese panelen

De EU heeft eind dit jaar 209 GW aan panelen staan, tegen 167 GW een jaar geleden. Dat moeten er wat Brussel betreft in 2030 bijna vijf keer zoveel worden, 950 GW. Gemiddeld moet er dan acht jaar achtereen voor 90 GW aan nieuwe panelen bijkomen.

De EU wil niet helemaal afhankelijk worden van China voor de levering van al die zonnepanelen en heeft dus een programma opgezet om de productie in Europa zelf te stimuleren. Nu leveren Europese fabrieken ‘al’ 8,1 GW aan panelen per jaar en dat lijkt een mooi begin. Maar die panelen bestaan voor 90 procent uit Chinese zonnecellen.

De EU wil dat de hele keten van onderdelen en materialen in Europese handen komt. In 2025, over drie jaar dus, moet al 30 GW aan panelen helemaal van Europese makelij zijn. Dat wordt een flinke uitdaging. En dan nog zal dat slechts een derde zijn van de panelen die de EU dat jaar wil laten installeren. Twee derde komt dan altijd nog uit China.

Nederlandse technologie

Nederland spreekt ook bij de productie van panelen een woordje mee. Nu is de rol nog bescheiden, maar diverse fabrieken hebben eigen technologie ontwikkeld om bijvoorbeeld lichtere panelen te maken en panelen in diverse kleuren. En het Nederlandse onderzoeksinstituut TNO levert al jaren toptechnologie op het gebied van zonne-energie. Zo krijgen veel satellieten al sinds de jaren zeventig hun stroom uit Nederlandse zonnepanelen.

Het Nederlandse HyET Solar lijkt een van de grote leveranciers te kunnen worden van zonnefolie, zonnepanelen die als een plastic folie van de lopende band kunnen komen. De Australische multinational FFI heeft een groot belang in HyET genomen en wil de folie in de Australische woestijn gaan uitrollen.

Lees ook:

Nederlandse zonnefolie moet van Australië grote waterstofexporteur maken

Australië, nu nog een grote en omstreden exporteur van kolen, wil een zeer grote leverancier van groene waterstof worden. Daarvoor heeft het land zo goedkoop mogelijke zonnestroom nodig. Het Nederlandse bedrijf HyET lijkt daarvoor de ideale partner.