Energietransitie
Energieminister Chili: Groene waterstof is de brug tussen de fossiele en de duurzame economie
Met groene waterstof kan Chili een belangrijke rol gaan spelen in de energietransitie. En Nederland kan daarbij helpen, zegt de Chileense minister van energie Diego Pardow.
De energietransitie is voor Chili een kans. Experts verwachten dat het Zuid-Amerikaanse land een van de grootste exporteurs wordt van ‘groene waterstof’, een klimaatneutrale brandstof die steenkool, olie en gas moet gaan vervangen. De Chileense energieminister Diego Pardow is voor een vijfdaags bezoek in Europa. Een gesprek.
In 2021 sloten Chili en Nederland een intentieverklaring tot samenwerken. Wat is er sindsdien bereikt?
“Bedrijven hebben elkaar bezocht. We verdiepen nu de samenwerking. We hebben een strategische samenwerkingsagenda vastgesteld. Wat er op die agenda staat? Concrete zaken. De kolencentrales in Chili gaan op enig moment sluiten. De havenfaciliteiten om steenkool te importeren willen we ombouwen voor de export van groene waterstof. We moeten de complete infrastructuur aanpassen. Daar kunnen Nederlandse bedrijven bij helpen. In het algemeen is het zo dat de waterstofindustrie nog in een vroege fase zit, daarom is onderlinge afstemming heel belangrijk.”
Een meisje schreef u eens dat ze op sommige dagen niet naar school kon vanwege de luchtvervuiling van een kolencentrale. Het liefst wilde ze dat die zou sluiten, maar dan zouden haar ouders hun baan bij de centrale verliezen. Wat is de maatschappelijke betekenis van de energietransitie?
“Groene waterstof is de brug tussen de fossiele en de duurzame economie. Als we steenkool uitfaseren hebben we nieuwe energie nodig, maar ook nieuwe werkgelegenheid. Families die nu afhankelijk zijn van de fossiele sector weten dat ze in een industrie werken die afsterft. Dat veroorzaakt veel onzekerheid. Groene waterstof is voor veel Chilenen de belofte dat er iets goeds voor in de plaats komt.”
Wat is groene waterstof?
Groene waterstof wordt gemaakt door water met behulp van groene stroom te splitsen in water- en zuurstof. Die waterstof kan worden gebruikt als grondstof in de (chemische) industrie, maar ook als brandstof voor gascentrales zodat er elektriciteit is op de momenten dat windmolens en zonnepanelen te weinig leveren. Het potentieel van Chili is groot. In het zuiden waait het altijd hard en in de woestijn schijnt altijd de zon.
Ongeveer 75 procent van de energievoorziening van Chili is nog fossiel. Hoe ver is Chili met de overgang?
“Het bouwen van alle installaties is erg kostbaar. Over dertig jaar gebruikt iedereen groene waterstof, dat is zeker, maar hoe snel het de komende tien jaar gaat is onzeker. Om onze waterstofproductie op gang te helpen stimuleren we de binnenlandse vraag. We hebben vier proefprojecten voor groene waterstof. Een van die projecten is een fabriek voor synthetische brandstof voor Porsche.”
Europa zit te springen om groene waterstof. Wanneer komt de eerste levering?
“In 2025 willen we 5 gigawatt aan capaciteit hebben staan, in 2030 25 gigawatt. Het leeuwendeel is bestemd voor de export. Welke havens in Europa of Azië die waterstof gaan ontvangen, weet ik nog niet. We brengen deze week een bezoek aan Rotterdam, Hamburg en Antwerpen.”
Hoeveel is 25 gigawatt? Om een idee te krijgen: om nu in Nederland op piekmomenten aan de vraag naar elektriciteit te kunnen voldoen is een centrale met een vermogen nodig van circa 18 gigawatt. De vraag gaat de komende decennia hard omhoog, omdat steeds meer mensen een elektrische auto kopen en omdat de industrie deels gaat ‘elektrificeren’.
Hoe reageert u op de zorgen over de veiligheid van waterstof? Het is een klein molecuul dat snel ontsnapt en bovendien heel brandbaar is.
“Het is essentieel dat alle landen veiligheidsstandaarden omarmen. We moeten een veilige industrie opbouwen.”
Als je van groene stroom waterstof maakt en vervolgens weer stroom, gaat driekwart van de energie verloren. Zonde, zeggen critici.
“Ik begrijp die zorgen. Als je elektriciteit direct kunt gebruiken is dat beter. Maar we moeten elektriciteit ook grootschalig kunnen opslaan, anders ontstaan tekorten. Daar is waterstof geschikt voor.”
Als Chili erin slaagt een grote energie-exporteur te worden, krijgt uw land een groter geopolitiek gewicht.
“Dat geldt niet alleen voor Chili. Duurzame energie is veel gelijkmatiger over de wereld verdeeld dan olie en gas. Duurzaam opgewekte energie is straks niet schaars meer, veel landen en regio’s kunnen het gaan leveren. Minder landen kunnen hun energiepositie misbruiken. Dus er is inderdaad een geopolitiek effect, maar wel een positief effect.”
Lees ook:
Minister Jetten ziet toekomst in Spaans waterstofplan: ‘Heel indrukwekkend’
Minister Rob Jetten bezocht Spanje met een bedrijfsdelegatie die plannen heeft voor intensivering van de energiesamenwerking. Vooral waterstof wordt gezien als belangrijke mogelijkheid voor een duurzame energievoorziening.
