Energiebox neemt wél graag 50-plussers aan: ‘Ze wekken vertrouwen bij mensen’

Energiebox, een initiatief om mensen op een laagdrempelige manier hun huis te laten verduurzamen, heeft zestig energiecoaches in dienst. Driekwart van hen komt uit een uitkering en het zijn veelal 50-plussers. Dat heeft voordelen.

Een mevrouw klampte zich aan hem vast en zei: “U moet mij redden, het is hierbinnen 11 graden! Mijn huis moet geïsoleerd worden!”

Jan uit het Broek (60) vertelt over een van zijn huisbezoeken van afgelopen winter. Hij zit in een zaaltje boven een café in de Utrechtse binnenstad. Acht collega-energiecoaches, onder wie Andrea Fritschle (58), luisteren aandachtig. Ze worden vandaag bijgeschoold en delen hun ervaringen.

Of ze elkaar al kennen? “We zijn klasgenoten”, zegt Fritschle terwijl ze Uit het Broek vriendschappelijk aanstoot. De twee hebben zich vorig jaar november laten omscholen tot energiecoach en sindsdien zijn ze ‘schoolmaatjes voor het leven’, zegt ze.

Tips, tochtstrips en radiatorfolie

Uit het Broek en Fritschle werken nu 28 uur per week voor Energiebox, een project in opdracht van gemeenten en woningcorporaties, uitgevoerd door Stichting Trias Innervatie. Terug in de schoolbanken, dat ging ze prima af. “Leuk juist”, zegt Fritschle, die hiernaast nog werkt in een dagopvang voor mensen met een licht verstandelijke beperking.

Beiden gaan nu op afspraak langs bij inwoners in hun eigen gemeenten Nieuwegein en Utrecht, om ze tijdens een gratis gesprek van ongeveer een uur te voorzien van praktische tips, tochtstrips en radiatorfolie. Ze kijken samen met de bewoner waar in huis nog energie te besparen valt.

Dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan, blijkt uit de verhalen van de groep. Een van de energiecoaches ging langs bij een mevrouw met vier zoons, die allemaal twintig minuten per dag douchen. “Die zoons zaten mij boos aan te kijken op de bank omdat ik ze vertelde hoe duur dat is”, vertelt ze. Uit het Broek kent het probleem. De zaal bespreekt hoe je dan het beste kunt reageren.

Levenservaring en meer rust

Juist 50-plussers zijn zeer geschikt voor het werk als energiecoach, vindt Bas Bunnik, directeur van Energiebox. “Wij merken dat zij goed zijn in vertrouwen wekken bij mensen. En dat is nodig als je bij mensen thuis komt.”

Bovendien stralen 50-plussers vaak wat meer rust uit, zegt hij. En omdat veel energiecoaches eerder zelf in een uitkering zaten, weten veel van hen hoe het is om met weinig geld rond te moeten komen. Dat kan het makkelijker maken om een gesprek te voeren over het moeilijk of niet kunnen betalen van de energierekening, zegt Bunnik.

Energiebox vindt veel geschikte kandidaten via gemeenten en het UWV. “We zoeken gemotiveerde mensen die sociaal vaardig zijn. Dat zijn eigenlijk onze enige eisen”, zegt de directeur.

Vijftien gemeenten steken geld in Energiebox, omdat het bijdraagt aan het verminderen van de CO₂- uitstoot en energiearmoede in de wijken kan opmerken en deels aanpakken. In de winter was de vraag naar bespaaradvies groter dan in de zomer, al hebben de coaches ook tips voor hoe je warmte buiten de deur houdt zodra de temperatuur stijgt.

Solliciteren als 50-plusser

Rijk zal je niet worden als energiecoach, zegt Uit het Broek. Toch is hij blij dat hij dit werk kan doen. “Ik doe iets voor mensen en het milieu. En negen van de tien inwoners zijn je hartstikke dankbaar”, zegt hij. “Die hand die je krijgt als je weggaat. Dan weet je dat iemand blij is dat je bent geweest.”

Sinds hij in 2016 werd ontslagen bij zijn baan in de tv-wereld is het voor hem moeilijk geweest om werk te vinden. “Bedrijven nemen mensen van mijn leeftijd gewoon niet aan”, zegt hij over de reden dat hij in de bijstand belandde. Fritschle werkte in een orthodontiepraktijk, maar besloot daar zelf mee te stoppen.

Uit het Broek is door zijn nieuwe werk extra dankbaar voor wat hij wél heeft. Dagelijks ziet hij de onmacht die veel mensen voelen, als hij weer eens op bezoek gaat in een huis met enkel glas en rotte kozijnen. Ook Fritschle schrok daarvan. “Ze voelen zich in de steek gelaten door de overheid en de woningcorporatie, die ze in huizen vol schimmel laten wonen.”

Grote kostenpost voor mensen die het minder hebben

Het heeft de twee doen inzien dat de energietransitie op papier mooi klinkt, maar in de praktijk is er veel meer menskracht en budget voor nodig. “Echt verduurzamen is nu haalbaar voor mensen met geld, die een warmtepomp, goede isolatie en zonnepanelen kunnen betalen. Maar het blijft een grote kostenpost voor de mensen die het minder hebben”, zegt Fritschle.

Of de twee energiecoaches dit werk altijd willen blijven doen? “Op een gegeven moment hebben we alle huishoudens die om hulp vragen wel geholpen”, denkt Uit het Broek. “En we weten niet of gemeenten hierin blijven investeren”, zegt Fritschle.

Uit het Broek denkt vast vooruit: “Geef onze tips al in het basisonderwijs. Leer kinderen wat het kost om lang te douchen en het licht aan te laten staan.”

Lees ook:

Hoe Apeldoorn en Middelburg bijstandsgerechtigden wél aan het werk krijgen.

Apeldoorn en Middelburg krijgen relatief veel mensen uit de bijstand aan het werk. De krappe arbeidsmarkt helpt deels. Wat voor tips hebben zij?