Energieakkoord op hoofdlijnen rond: windmolens verdringen kolencentrales

Het kabinet, de werkgevers, vakbonden en de milieubeweging vonden elkaar uiteindelijk woensdagavond laat in een mondeling akkoord. VVD-minister Henk Kamp van economische zaken bespreekt het plan vandaag in de ministerraad en maakt dit mogelijk daarna wereldkundig. Dat melden bronnen rond het overleg aan Trouw.

Zeven maanden geleden startten de gesprekken tussen veertig belangenorganisaties aan tafel bij de Sociaal Economische Raad, onder leiding van voorzitter Wiebe Draijer. Deze moesten onder andere leiden tot afspraken die Nederland helpen aan 16 procent duurzame energie in 2020 en zeker 15.000 nieuwe banen. Dat lijkt maar ten dele gelukt. Het energieakkoord gaat niet uit van 16 procent groene energie in 2020 - zoals in het regeerakkoord staat - maar 14 procent. Dat is de minimumeis van Brussel. Pas in 2023 kan 16 procent worden gehaald. Voor coalitiepartij PvdA, groot voorstander van duurzame energie, is dat flink slikken.

Het akkoord leidt volgens de onderhandelaars tot extra werk, vooral in de bouwsector. Er komen fondsen beschikbaar voor woningcorporaties en huiseigenaren om de isolatie van hun panden te financieren. Het kabinet zou hier enkele honderden miljoenen euro's voor over hebben. Ook de pensioenfondsen is gevraagd financieel bij te dragen.

Het akkoord dat vandaag in de ministerraad wordt besproken is lang niet zo ambitieus als de milieubeweging had gehoopt. Weliswaar moeten de oude kolencentrales uiterlijk in 2017 sluiten, maar de nieuwere mogen blijven produceren. En de kolenbelasting wordt in 2016 afgeschaft. Milieuorganisaties zijn er ook niet gelukkig mee dat pas in 2023 16 procent groene energie wordt opgewekt. Daardoor blijft Nederland achterop lopen in Europa. Aan de andere kant moeten de werkgevers accepteren dat er flink wat subsidie vloeit naar windmolens in zee.

Partijen benadrukken dat het akkoord nog niet gereed is. De onderhandelaars zijn het bijvoorbeeld wel eens over de hoeveelheid energie die particulieren en bedrijven moeten besparen, maar op welke manier is nog onduidelijk. Daar doen Energieonderzoek Centrum Nederland en het Planbureau voor de Leefomgeving onderzoek naar.

Veel afspraken moeten nog worden doorgerekend. Het volledige akkoord wordt pas na de zomer verwacht.

Een aantal kernpunten van het akkoord:

Extra windmolens
Massale investeringen in windmolens: minimaal 4400 megawatt aan turbines in zee en 6000 megawatt op land.

Duurzame energie
16 procent duurzame energie in 2020 (staat in regeerakkoord) wordt losgelaten. Inzet nu: 14 procent in 2020, 16 procent in 2023.

Meer zonnepanelen
De huidige fiscale regeling voor zonne-energie wordt verlengd en uitgebreid. Het wordt ook aantrekkelijk om bijvoorbeeld op schoolgebouwen en sporthallen panelen neer te leggen.

Kolencentrales dicht
Vijf oude kolencentrales uit de jaren tachtig gaan dicht: drie in 2015 (in Borssele, Geertruidenberg en Nijmegen), twee centrales op de Maasvlakte in 2017. De kolenbelasting wordt in 2016 afgeschaft.

Isolatie van huizen
Er wordt groot ingezet op het isoleren van woningen en bedrijfspanden, al komt er geen verplicht energielabel. Voor huiseigenaren komt er een 'groenfonds'. Dat geld moet onder andere komen van pensioenfondsen. Corporaties krijgen geld om sociale huurpanden te isoleren. In ruil moeten ze de verhuurdersheffing accepteren.

undefined