Een nieuw verbod op wegwerpplastic is 3 juli ingegaan. Veel verschillende plastic producten mogen niet meer verkocht worden. Wat kan er allemaal niet meer en wat mag nog wel?
Op bepaalde producten moet vanaf 3 juli een voorschrift komen te staan dat waarschuwt dat het wegwerpproduct plastic bevat. Een voorbeeld daarvan zijn vochtige doekjes, die vrijwel altijd gemaakt zijn van plastic. Ook tampons en maandverband, tabaksproducten en drinkbekers moeten eraan geloven. Door een dergelijk ‘plastic in product’-logo krijgt de consument in een oogopslag duidelijkheid, wat het gemakkelijker maakt om voor alternatieve producten te kiezen die het logo niét hebben.
In 2018 sloot de Europese Commissie een akkoord om de plastic soep tegen te gaan. Wegwerpplastic, ook wel single use plastics (SUP), vormt een belangrijke oorzaak van afval in zee, dus stelt de EU geleidelijk maatregelen in om dergelijke producten te verminderen. Hierbij richt de EU zich op de top-10 plastic producten die het vaakst op Europese stranden worden aangetroffen. Dat zijn wattenstaafjes, bestek, ballonstokjes, voedselverpakkingen, drinkbekers, drankverpakkingen, sigarettenpeuken, plastic tasjes, plastic zakjes en folie en vochtige doekjes.
Rietjes, roerstaafjes, ballonstokjes en wattenstaafjes
Naast de verplichting voor een voorschrift geldt vanaf vandaag daarom een verbod op bepaalde producten voor onderweg. Het is voortaan niet meer toegestaan om plastic borden, bestek, rietjes, roerstaafjes, ballonstokjes en wattenstaafjes te verkopen. Fabrikanten mogen hun huidige voorraden opmaken, maar geen nieuwe producten op de markt brengen. In de praktijk hebben de meeste bedrijven de omslag al gemaakt. “Rietjes zijn vaak al van papier, wattenstaafjes van plastic zijn ook al niet meer te koop. De voorraden zijn al niet meer zo groot, omdat bedrijven natuurlijk al een tijd lang weten dat dit eraan zit te komen”, zegt Jelmer Vierstra van Natuur & Milieu.
Vanaf 2023 moeten producenten van wegwerpplastic gaan meebetalen aan het inzamelen en verwerken van plastic afval. En vanaf 3 juli 2024 zijn losse doppen en deksels uit den boze. Deze moeten dan verplicht vastzitten aan de beker of de fles. Vanaf 2025 komen er bovendien aangepaste regels voor het produceren en inzamelen van plastic flessen.
Juist dat folietje waait weg
De nieuwe regels zijn welkom, maar eigenlijk moet het strenger, volgens Natuur & Milieu. “Bedrijven houden zich strikt aan de wet, maar doen eigenlijk niet wat nodig is in de geest van die wet. Een goed voorbeeld is een pakje drinken. Het rietje is van papier, maar dat zit vervolgens nog wel nog in een plastic folie. Juist dat folietje waait weg en belandt in de natuur. En plastic ballonstokjes mogen niet meer, maar de ballon zelf nog wel”, zegt Vierstra. Het echte verschil moet nog gemaakt worden, vindt hij. Zo zou er een verplichte bijdrage voor wegwerpbekers moeten komen zodat mensen zelf een herbruikbare koffiebeker meenemen. “Zelf meenemen moet normaal worden.”
LEES OOK:
‘Rietjes? Dat is maar een fractie van het zwerfafval’
McDonald’s en Ikea gaan stoppen met plastic rietjes. De Europese Commissie kwam met een verbod op plastic afval dat het vaakst op stranden wordt gevonden. Je moet immers ergens beginnen met het bestrijden van de ‘plastic soup’, zei ook zwerfvuilraper Dirk Groot. Maar eh... hallo? Rietjes? ‘Dat is maar een fractie van het zwerfafval, hoor.’
