Een milieuonvriendelijke marketingtruc: een zwaardere fles, dat móet wel lekker zijn

Sommige flessen drank zijn tot vier keer zwaarder dan de lichtste whiskyfles met precies dezelfde inhoud: het glas is domweg veel dikker. Bij plastic flacons voor wasverzachter en shampoo’s doet zich hetzelfde verschijnsel voor. De ene is veel zwaarder dan de andere: dat voelt als beter.

Milieuorganisatie Recycling Netwerk heeft in een steekproef 66 flessen whisky laten vergelijken. Het merendeel van de whisky-stokers gebruikt veel meer glas dan nodig. Dat is in strijd met Europese regels die voorschrijven dat verpakkingen moeten worden beperkt tot ‘de minimale hoeveelheid’ die nodig is voor veiligheid, hygiëne en acceptatie.

355 gram

Ook in Nederland geldt die regel, maar voor whiskyproducenten kennelijk niet, aldus Recycling Netwerk. De organisatie heeft bij de Nederlandse inspectie een handhavingsverzoek ingediend, de overheid moet de wettelijke regels gaan uitvoeren.

Een lege fles Johnnie Walker Blenders’ Batch whisky weegt niet meer dan 355 gram. Dat is dus kennelijk genoeg om whisky veilig in een fles te houden. Maar: een veel duurdere variant van dat merk – Blue Label –weegt 1399 gram, bijna anderhalve kilo. Er zit net zo veel drank in. De inhoud is precies gelijk. De dure fles is vier keer zwaarder door dikker glas.

De Nederlandse fabrikant Bokma haalt zo’n foefje uit bij graanjenever. De Oude Friesche zit in een fles die leeg 342 gram weegt. Maar Bokma giet de Citroenjenever in een fles van 619 gram, bijna het dubbele in gewicht. “Die bedrijven springen dus niet zuinig om met grondstoffen”, zegt Robbert van Duin, voorzitter van de milieuorganisatie.

Kwarteeuw

“De wet waarin staat dat fabrikanten de lichtst mogelijke verpakking moeten gebruiken bestaat al een kwarteeuw. Welke marketingman of -vrouw verzint dit en hoeveel consumenten trappen erin? Maar vooral: welke overheid accepteert dit?”

88 procent had volgens de onderzoekers een kwart of meer overgewicht, een derde van de whiskyflessen was minstens twee keer zwaarder dan nodig. “Een burger die de wet overtreedt, krijgt meteen een boete. Bedrijven die om marketingredenen nodeloos grondstoffen verspillen en de wet negeren, komen er al 25 jaar mee weg”, aldus Van Duin.

Shampoo

Bij wasproducten is het niet veel beter. De meeste flacons wasverzachter zijn tientallen procenten zwaarder dan de lichtste fles met dezelfde hoeveelheid. De verpakking van Midnight Power van Jumbo weegt maar 40 gram, maar Natuurlijk Seepje (dezelfde inhoud: 750 ml) weegt bijna 85 gram. Voelt chiquer aan.

Hetzelfde beeld is er bij shampooflesjes. Onderzoeksbureau B&G bekeek in opdracht van Recycling Netwerk 300 ml-verpakkingen van haarwasmiddelen. Ruim 25 jaar geleden meldde de shampoo-sector dat er zou worden overgeschakeld naar een lichtgewichtfles van 23 mg om het milieuprobleem te beperken. Maar anno 2019 is de lichtste fles die Recylcing Netwerk aantrof 27 gram te zwaar (Baby Shampoo van fabrikant Johnson’s). De zwaarste fles woog ruim 46 gram (Men Expert van L’Oreal).

Lees ook:

Optimist Robbert van Duin is de nachtmerrie van de plasticindustrie

Hij is de nachtmerrie van de plasticindustrie. En dat leverde Robbert van Duin een mooie plek in de Duurzame 100 van 2018 op.

‘Impact Plastic Heroes beschamend klein’

De oranje Plastic Heroes, het door de verpakkende industrie opgezette inzamelingssysteem voor plastic huishoudelijk afval, draagt amper bij aan de recycling van kunststof. Het systeem, dat jaarlijks tientallen miljoenen kost, werkt minder goed dan het huidige statiegeld op grote flessen.

Een whiskygeheim dat bijna te mooi is om waar te zijn

Een vast panel test wekelijks wijn, bier, whisky en non-alcoholica. Een whiskytip van Antal Crielaard.