ColumnDolf Jansen
Drie dagen ondergedompeld in het Westland
De afgelopen drie dagen was ik, zoals dat heet, in residence in het Westland, ik bezocht bedrijven, sprak met tuinders en telers (en hele lieve hommels (belangrijk voor de bestuiving!)), trof heel veel mensen met ideeën, mooie producten, duurzame toekomstvisies.
De organisatie die mij naar Naaldwijk haalde, heet Eat this. En dat geldt wat mij betreft voor bijna alles, hashtag honger.
Ik spreek me, ook op deze plek, nogal eens uit over de agrarische sector, dus het leek me een goed idee me (in een deel daarvan) onder te dompelen.
Ik kom met een positief gevoel uit de driedaagse, want er gebeuren veel mooie dingen, we kunnen gewassen beschermen zonder (of met nauwelijks) bestrijdingsmiddelen, we kunnen duurzaam telen, we kunnen heel veel gezondheid halen uit onze voeding, we lopen voorop in de wereld, in dat gebied tussen Den Haag en Hoek van Holland.
Kan dit wel in tijden van energieschaarste?
Maar – toch weer een maar – ik voel ook veel frustratie, omdat zo veel dingen die ik hierboven beschrijf niet of nog veel te weinig gebeuren. De macht van grote producenten (en de lobby) van chemische bestrijdingsmiddelen is dusdanig, dat je er met natuurlijk methodes (insecten, schimmels) zomaar niet tussen komt.
Het duurzame telen gebeurt al op grote schaal, maar ons beeld van het Westland is toch vooral nog een gebied waar heel veel gas naartoe stroomt om al die kassen te verwarmen, en heel veel stroom, om al die kassen te verlichten, en kan dat eigenlijk wel in tijden van energieschaarste en -transitie vraagteken uitroepteken.
En dan gezondheid. Wist u dat 50 procent van u op dit moment ziek is, geachte lezer? En dat dat zelfs 85 procent is als u boven de zeventig jaar bent? Ik heb het over diabetes, astma, kanker, obesitas en depressie. De omvang van deze ongezondheidsplaag is bijna niet te bevatten, maar wel feitelijk wat er aan de hand is.
En ja, door gezonde voeding, door veel meer groente en fruit, door veel minder suikers en vetten, en door veel minder bewerkte voeding (is voor velen van u, oké, van ons, de helft van alles wat we aan eten binnen krijgen) is een grote grote slag te maken. Gezonde voeding vanaf de jongste jaren zorgt dat overgewicht en obesitas later veel minder optreedt, en voeding kan op heel veel manieren preventief zijn, en dus gezondheidsklachten voorkomen.
Mensen met groene vingers en een dito hart
En nee, ik heb het niet over superfoods en andere gojibessen, ik heb het over groentes en fruiten die we gewoon hier, just down the road, bij Monster en De Lier verbouwen. In soms hightechkassen, bevolkt door mensen met groene vingers en een dito hart.
Het kan, ik ben ervan overtuigd dat het moet. Maak die voeding goedkoper (hallo btw!), belast fastfood en bewerkt eten en alles waar we dik en ziek van worden. En nee, dat is geen betutteling, dat is de enige manier om over vijftien jaar nog een functionerend zorgstelsel te hebben.
Een bedrijf waar ik was vertelde me: beschermende kleding zijn kosten, en dus aftrekbaar; gezonde voeding is dat niet. Dat lijkt me in één zin de waanzin van ons huidige beleid.
Eet smakelijk!
Dolf Jansen is cabaretier en schrijft wekelijks een column voor Trouw. Lees hier zijn columns terug.