Dit beestje een monsterwesp noemen is idioot

Wat hebben Vlaardingen, Zevenbergschen Hoek, Terneuzen en Hoek in Zeeuws-Vlaanderen, Stein, Oirsbeek en Sittard in Limburg met elkaar gemeen? Er zijn Aziatische hoornaars aangetroffen.

De hoornaar kent u waarschijnlijk, een grote wesp die velen schrik aanjaagt. De gewone hoornaar, Vespa crabro, is inderdaad een fors beest in vergelijking met de ‘limonadewesp’ (Vespula germanica) die we allemaal kennen van de bezoekjes aan onze zomerse maaltijden in de tuin, of met de mooie en steeds algemener Franse veldwesp (Polistes dominula). Terzijde: de wespenduik in uw bier kan weinig kwaad, behalve wanneer u het niet merkt en het insect per ongeluk inslikt. Dan kunnen de gevolgen dramatisch zijn: er volgt onherroepelijk een steek omdat het in uw mond beknelde dier zich bedreigd voelt.

Het beste is om volkomen rustig te blijven

Als een wesp zich niet bedreigd voelt, doet-ie niks. U kunt een wesp rustig over uw arm laten lopen. Helaas kunnen weinigen die koelbloedigheid opbrengen; men raakt in paniek en gaat (vaak intuïtief) slaan of zwaaien om het beestje weg te jagen. Daar houdt de wesp niet van. Dan raakt zij ook in paniek en gaat steken, wat in de meeste gevallen een pijnlijke gewaarwording is maar (soms) een allergische reactie kan oproepen met (heel soms) fatale gevolgen. Het is met wespen verreweg het beste om volkomen rustig te blijven. Dat geldt ook voor hoornaars.

Maar nu is er de Aziatische hoornaar, Vespa velutina, een exoot die hier van nature niet thuishoort. Ik ga er blindelings vanuit dat u ook deze vliesvleugelige rustig over uw arm kunt laten wandelen, maar hij is groot en angstaanjagend. “Agressieve ‘monsterwesp’ opgedoken in Limburg, Zeeland en Zuid-Holland”, zo kopte ‘RTL Nieuws’ onlangs. Monsterwesp. Dat is een even idiote term als ‘terrorbuizerd’ voor een vogel die haar nest verdedigt.

Vleeseters die zich voeden met andere insecten

In het nieuwsbericht zelf werd weliswaar uitgelegd dat de Aziatische hoornaar minder agressief is dan de limonadewesp, maar dat de steek ervan wel pijnlijker is. Waarom dan toch zo’n agressief woord gebruikt?Aziatische hoornaars komen oorspronkelijk uit Zuid-China en zijn op enig moment in Frankrijk verzeild geraakt, om zich van daaruit over Europa te verspreiden. Het zijn vleeseters die zich voeden met andere insecten, waaronder honingbijen.

Door de EU zijn ze op de lijst met te bestrijden exoten gezet om welke reden ze moeten worden verdelgd. De Stichting Platform stop invasieve exoten maakt zich er ook druk over. Ik begrijp dat wel, maar meestal zijn het achterhoedegevechten want exoten komen of zijn er, of we dat willen of niet. De enige manier om het tegen te gaan is het verbieden van iedere vorm van reizen en van alle grensoverschrijdende handel, een onmogelijkheid dus. Dan blijven er twee dingen over: ermee leren omgaan of pogen de exoten te bestrijden ten koste van veel inspanning en budget.

De Aziatische hoornaar zal zich wel verder in ons land gaan vestigen. Dat is wellicht geen fijne conclusie, maar het lijkt me onvermijdelijk. Wanneer u dus een grote zwarte wesp ziet met een gele vlek op het achterlijf: geen paniek. Niet slaan of zwaaien. En bel de ongediertebestrijding, want dat is verplicht.

Jelle Reumer is paleontoloog. Voor Trouw bespreekt hij iedere week een dier dat het nieuws haalt.