Directie Shell voor het eerst persoonlijk aangeklaagd voor ‘falend klimaatbeleid’

De directieleden van Shell worden persoonlijk aangeklaagd voor het klimaatbeleid van het olie- en gasconcern. Dat faalt, stelt het Britse advocatenkantoor ClientEarth. Shell stapt niet snel genoeg uit vuile energie en in hernieuwbare bronnen om de klimaatdoelen te halen. Daarmee zet het bedrijf het geld dat beleggers in het bedrijf steken op het spel.

Het is volgens de milieujuristen de eerste keer in de wereld dat de directie van een bedrijf persoonlijk juridisch wordt aangesproken vanwege het klimaat. ClientEarth maakt de zaak als aandeelhouder aanhangig bij het Britse High Court en krijgt daarbij de steun van een groep grote institutionele beleggers. Daaronder bevinden zich het Britse pensioenfonds Nest (10 miljoen deelnemers), het Zweedse nationale pensioen fonds AP3 en het Franse Sas IS. De groep, samen goed voor elf miljoen aandelen in Shell, vreest dat het bedrijf te veel geld steekt in onnodige fossiele projecten.

ClientEarth betoogt dat de elf directieleden van Shell in gebreke blijven, kijkend naar de Britse bedrijvenwet. De sinds het vertrek uit Nederland volledig Britse multinational brengt de toekomst van het bedrijf in gevaar doordat de strategie niet klopt met de doelen die zijn afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs. Die doelen moeten de opwarming van de aarde onder de 2 graden houden, liefst op 1,5 graden.

De overgang naar een economie met weinig uitstoot is daarom niet alleen onvermijdelijk, stelt het bureau, die is ook al gaande. Toch blijft de directie volharden in een richting die daar fundamenteel strijdig mee is en verzaakt ze zo de wettelijke plicht om de risico’s voor het bedrijf te beperken, redeneren de advocaten. “Op de lange termijn is het in het belang van het bedrijf, zijn werknemers en aandeelhouders – alsook de planeet – als Shell de uitstoot harder en sneller naar beneden brengt dan wat de directie nu van plan is”, luidt de toelichting.

Succesvolle rechtszaak

De zaak van ClientEarth borduurt voort op de succesvolle rechtszaak in Nederland van Milieudefensie tegen Shell. De kern van die zaak is ook dat de eigen doelstellingen van Shell niet voldoende zijn. De rechter ging daarin mee en oordeelde in 2021 dat Shell de CO₂-uitstoot in 2030 met 45 procent moet verminderen vergeleken met 2019. Het bedrijf is in hoger beroep gegaan tegen de uitspraak. Dat moet nog plaatsvinden.

Shell wordt recent van nog meer kanten juridisch belaagd. Eerder deze maand dienden 14.000 Nigeriaanse burgers een klacht in bij het Britse High Court om Shell aansprakelijk te stellen voor de olievervuiling in hun leefomgeving. Verder legde de Amerikaanse ngo Global Witness onlangs een klacht neer bij de toezichthouder op de Amerikaanse beurs SEC. Shell licht beleggers verkeerd voor over het aandeel van de investeringen die het bedrijf in schone energie steekt, luidt de aanklacht. Daar vallen ook zaken onder als de handel in gas en de verkoop van smeermiddelen. Misleidend, vindt Global Witness.

Shell maakte afgelopen week een recordwinst bekend van 38 miljard euro over 2022. Dat leidde, net als de megawinsten van andere bedrijven uit de olie- en gassector, tot wereldwijde ophef. De concerns profiteren van de hoge prijzen terwijl burgers krom liggen om de energierekening te betalen, is de kritiek. De miljardenwinsten worden ook nog eens maar zeer ten dele geïnvesteerd in schone energie.

Lees ook:

Zijn de enorme winsten van de fossiele industrie nog moreel acceptabel?

De miljardenwinsten van fossiele giganten werpen in toenemende mate vragen op. Hoe verhouden die gigantische bedragen zich tot hoge energienota’s voor burgers, het klimaat en fossiele subsidies?