Dieselrijders in Duitsland zijn boos en stappen massaal naar de rechter

Dieselrijdend Duitsland is boos. De vijftien miljoen bezitters van een dieselauto verkeren sinds dinsdag in onzekerheid: hun voertuigen kelderen in waarde en dreigen uit het straatbeeld te worden verbannen. De hoogste bestuursrechter in Leipzig besloot toen dat Stuttgart en Düsseldorf rijverboden voor dieselauto’s mogen instellen. Niets let de 68 andere steden die ook te hoge stikstofwaarden in hun lucht hebben om dat voorbeeld te volgen.

Het besef lijkt massaal in te dalen: dat ding in je garage, dat is niet langer een paradepaardje van Duitse autobouw. Het is een verliespost. Een lastbak bovendien, die je binnenkort niet eens meer brengt waar je moet zijn.

Dat geldt sowieso voor diesels met een euro-5 label of lager (daarvan rijden er twaalf miljoen rond). Maar weekblad Der Spiegel bericht dat de Duitse regering vreest dat ook de nieuwere dieselauto’s, met een euro-6-norm, onder rijverboden te lijden zullen hebben. Dat komt door de sjoemelsoftware: op papier zijn deze auto’s minder vervuilend dan hun voorgangers, maar in de praktijk stoten ze vaak niet beduidend minder stikstof uit dan oudere diesels. Alleen mensen met de allernieuwste diesels, die vanaf de herfst op de markt kwamen en een euro 6d-label dragen, hoeven niets te vrezen, aldus de Adac, de Duitse ANWB, in Der Spiegel.

Paniek

Kortom, bijna iedereen is waarschijnlijk getroffen. En dus stappen dieselbezitters nu massaal naar de rechter. “De interesse van dieselbezitters om de fabrikanten te dagvaarden is gigantisch”, zegt Ralf Stoll tegen Der Spiegel. Hij voert met advocatenkantoor Stoll & Sauer rechtszaken tegen Volkswagen. Vóór het oordeel in Leipzig kreeg het kantoor gemiddeld twintig tot dertig aanvragen van dieselrijders die een rechtszaak wilden aanspannen. Sinds woensdag ‘zijn het er 150 tot 200 per dag’.

MyRight, een club die klaagschriften van gebruikers tegen Volkswagen verzamelt, kreeg in twee dagen achthonderd nieuwe aanmeldingen - tien keer zo veel als daarvoor. De meeste woede richt zich tegen Volkswagen, maar ook het aantal mensen dat tegen BMW en Mercedes naar de rechter stapt, neemt toe.

Bij kleine ondernemers en handwerkers is paniek te horen - ze gebruiken dieselbusjes en moeten vaak in binnensteden zijn. Zij eisen dat de autobranche hun transporters terughaalt en schoner maakt. Dat eisen ook veel forenzen. Duitsland had er vorig jaar een recordaantal van en de meesten nemen de auto. Want terwijl het aantal forenzen groeide, werd het openbaar vervoer in Duitsland niet beter, zegt Thomas Mager van Verkehrsclub Deutschland (VCD) tegen de Duitse Huffington Post.

Vertrouwen

“De verbinding met bus en trein is op het platteland in Duitsland op veel plekken extreem slecht of de facto niet aanwezig.”

VCD en burgerbeweging Campact verzamelden daags na het oordeel in Leipzig 120.000 handtekeningen voor een petitie aan de Duitse regering. Die moet fabrikanten verplichten vervuilende dieselauto’s met roetfilters uit te rusten, vinden ze.

Of een gang naar de rechter veel op zal leveren is onduidelijk; tot nu toe worden de meeste claims van particulieren afgewezen. Maar het zou kunnen dat het oordeel in Leipzig invloed heeft op hoe rechters naar de zaak kijken. Als de rijverboden er eenmaal zijn, zullen vermoedelijk nog veel meer mensen een claim indienen.

‘Ik ben boos dat de autoindustrie mij in zo’n gênante situatie heeft gebracht en dat mijn auto (...) bovenmatig veel stikstof uitstoot’, schrijft bijvoorbeeld lezer Joachim Zwanzig aan de Mitteldeutsche Zeitung - in lezersbrieven aan tal kranten en bladen is de frustratie onder dieselbezitters te voelen. ‘Als er rijverboden komen, zal ik onder de duizenden zijn die naar de rechter stappen.’

Hij vertrouwt, schrijft hij, nog steeds op de rechtsstaat. Niet op de autoindustrie.