Die windmolens komen er, maar de vraag is waar

Windmolenpark in zee. Beeld ANP XTRA
Windmolenpark in zee.Beeld ANP XTRA

Grofweg zijn er twee mogelijkheden: ze komen op land, of ze komen in zee. In het energieakkoord is afgesproken dat uiterlijk in 2023 in totaal 4450 megawatt aan windvermogen op zee moet worden gehaald; dat zijn vele honderden turbines.

Redactie

Op land moet al in 2020 gezamenlijk 6000 megawatt worden gerealiseerd. Windenergie is cruciaal om aan de Europese eis van 14 procent duurzame energie in 2020 en 16 procent in 2023 te voldoen. In 2050 moet de energieproductie volledig duurzaam zijn.

Vanmiddag om één uur wandelt een delegatie van de Tweede Kamer over het strand van Noordwijk naar Zandvoort. De Kamerleden praten over het effect van windparken op zee, want daar neemt het kabinet binnenkort een beslissing over. Een discussiepunt is vooral hoe ver van de kust de windmolens moeten worden geplaatst. De voorkeur gaat uit naar windmolens dicht voor de kust, want windparken ver weg zijn tot 280 miljoen euro duurder in aanleg en onderhoud.

De gebieden
De afgelopen maanden lieten de VVD-ministers Henk Kamp (economische zaken) en Melanie Schultz (infrastructuur) onderzoeken welke gebieden voor de kust het meest geschikt zijn. In een advies aan het kabinet, dat eerder deze week uitlekte, staat dat windenergie dicht aan de kust 'op voorhand niet onmogelijk is'. De vijf gebieden die werden onderzocht liggen bij Zeeland, de Maasvlakte, de Zuid- en Noord-Hollandse kust en bij Ameland.

Maar overal doemen problemen op. Voor de Zeeuwse kust bijvoorbeeld ligt een 'ecologisch zeer waardevol gebied'. De kans dat daar ooit windmolens verrijzen is klein. De zee bij de Maasvlakte is belangrijk voor vogels, maar heeft ook 'de meest gunstige businesscase' van de bekeken gebieden. Bij Zuid-Holland stapelen de hindernissen zich op: scheepvaart, zandwinning, recreatie, visserij. Bij Noord-Holland ligt een militair oefengebied in de weg maar defensie wil wel meewerken. Ameland lijkt het grootste probleem. De Waddenzee is Werelderfgoed en de ruimte is daar ook beperkt vanwege mijnbouw-platforms en leidingen.

Verzet: horizonvervuiling en economische schade
Ondertussen neemt ook het verzet toe. De kustgemeenten roepen dat 'de aantasting van het uitzicht op zee' gevolgen heeft voor de recreatie. Ze schermen met een door hen zelf aangevraagd onderzoek, waaruit blijkt dat schade aan het toerisme zou oplopen tot 200 miljoen euro per jaar 'en een blijvend verlies van 5900 banen'. De strandtenthouders langs de kust zullen de gelegenheid aangrijpen de wandelende Kamerleden hun bezwaren duidelijk te maken.

GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren is delegatieleider en vindt ook dat goed moet worden gekeken waar de windparken komen. Maar dat ze er moeten komen staat volgens haar vast. Nederland loopt achter bij de rest van Europa op het gebied van windparken, zegt ze. In het Nederlandse deel van de Noordzee staan nog nauwelijks windmolens. Volgens Van Tongeren is het belangrijk dat Nederland meer eigen energiebronnen krijgt en 'minder afhankelijk wordt van dictators zoals de Russische president Poetin'.

Uit protest tegen de aanleg van een windmolenpark in het IJsselmeer, blokkeert stichting Don Quichot vanmiddag een uur lang het verkeer over de Afsluitdijk. Een groot actieschip zorgt tussen drie en vier uur 's middags dat de bruggen aan de Friese kant niet dicht kunnen. De stichting ziet de plannen voor de aanleg van een windpark, niet ver van de Afsluitdijk en over een lengte van acht kilometer langs de Friese kust, totaal niet zitten. "En met ons tachtig procent van de bewoners. De windmolens zijn desastreus voor het toerisme en daarmee de economie van het gebied", zegt Alie Talhout, medeoprichter van de stichting.

Interessant is dat Nederland op dit moment één windmolenpark telt dat in zee vlak aan de kust ligt, ter hoogte van Egmond en Castricum. Bij helder weer zijn de turbines vanaf het strand te zien. Die gemeenten lieten eerder dit jaar in deze krant weten dat de molens geen aantoonbaar effect op het toerisme hebben gehad.

Op land: 11 locaties zijn al vastgesteld
De provincies mochten zelf de plekken aandragen waar de windmolens moesten komen. Vorige week maandag stuurden de ministers Schultz van Haegen en Kamp hun Structuurvisie Windenergie op Land naar de Tweede Kamer waarin de elf locaties staan.

De windturbines moeten in 2020 gezamenlijk 6000 megawatt realiseren. Ze komen in de gebieden Eemshaven, Delfzijl, N33 (Veendam/Menterwolde), Drentse Veenkoloniën, Wieringermeer, IJsselmeer Noord, Flevoland, Noordoostpolderdijk, Rotterdamse Haven, Goeree-Overflakkee en Krammersluizen.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden