Veiligheid op de werkvloer
De vakbond wil werkongevallen zoals dat van deze ex-vrachtwagenchauffeur (74) bestrijden
Er is nog te weinig aandacht voor gezond en veilig werken, vindt FNV. De vakbond eist maatregelen. Te beginnen bij een verplichte verzekering tegen beroepsziekten. De oud-vrachtwagenchauffeur die bijna doof werd door een bedrijfsongeval, juicht dit toe.
De fysieke klachten van bagagesjouwers op Schiphol, NS-personeel dat jaren werkte met de kankerverwekkende stof chroom-6, zorgmedewerkers die zijn uitgevallen met long covid en het grensoverschrijdende gedrag bij The Voice en De Wereld Draait Door.
Het zijn allemaal voorbeelden van een ongezonde en onveilige werkomgeving. De Sociaal Economische Raad (SER) werkt op dit moment aan een advies om de arbowetgeving te vernieuwen, met 2040 als horizon. Broodnodig, vindt vakbond FNV, een van de leden van de SER. “We gaan nu van incident naar incident”, zegt vicevoorzitter Kitty Jong. “We zouden meer moeten nadenken over hoe we die situaties in de toekomst kunnen voorkomen.”
Handhaven
Probleem is volgens Jong dat de huidige wet niet altijd wordt nageleefd. “De overheid is te lang uitgegaan van zelfregulering. Ze vertrouwde erop dat werkgevers zelf wel de juiste maatregelen namen om ongelukken en ziekte te voorkomen. Dat was tegelijkertijd een bezuinigingsmaatregel, want handhaven kost geld.”
Deze vrachtwagenchauffeur (74) raakte zijn gehoor kwijt door een ongeval op het werk
“Deze handicap is niet eenvoudig”, zegt de 74-jarige ex-vrachtwagenchauffeur uit Friesland. Hij is zijn gehoor voor 85 procent kwijtgeraakt door een ongeval op het werk. “In juli 2008 klapte een band van de vrachtwagen terwijl ik er naast stond.” Hierover vertellen is nog moeilijk, dus wil hij liever niet met zijn naam in de krant.
Om nog iets te kunnen horen, moet de vrachtwagenchauffeur vanaf dan om de vijf jaar een duur gehoorapparaat aanschaffen. Maar zijn werkgever voelt zich niet aansprakelijk. De vrachtwagenchauffeur laat het er niet bij zitten.
“Een vrachtwagenband mag niet gerepareerd worden van de binnenkant. Dat is hier wel gebeurd, daar ben ik van overtuigd. Dus ik wilde twee dagen na het ongeval die band als bewijsstuk hebben. Maar die was ineens verdwenen”, zegt hij.
Zijn toenmalige werkgever – hij noemt geen namen – gaf hem de map met rekeningen als bewijs dat de band niet gerepareerd was. De partij die de banden maakt wist ook van niks. “Als burger haal je in zo’n situatie nooit je gelijk. Dus heb ik de hulp ingeschakeld van vakbond FNV. De juristen en advocaten van de bond hebben me geholpen.”
Vergoeding
Uiteindelijk krijgt hij een vergoeding voor zijn gehoorapparaat en een schadevergoeding. Maar drie jaar geleden krijgt hij te horen dat ouderdom inmiddels ook een rol zou kunnen spelen bij zijn slechte gehoor. “Ik ben 74. Dus toen wilde de verzekering ineens niet meer alles vergoeden. Toen we ook die zaak wonnen, ben ik met mijn vrouw naar Utrecht gereden om de advocaat te bedanken met een Fries suikerbrood.”
De impact van het ongeval op zijn leven is groot. “Mijn werkgever hoef ik niet meer te zien. Zo’n strijd voeren valt niet mee. Ik zat jaren in de rats over hoe mijn zaak zou uitpakken. Al die telefoontjes met advocaten en het opvragen en bijhouden van formulieren. Ik ben blij dat ik nog samen ben met mijn vrouw”, vertelt hij.
Kort geleden heeft de verzekeringsmaatschappij van de voormalig werkgever hem uitgekocht. Nu is het een gedane zaak. “Nu heb ik iets meer rust. Dat is ook goed. Ik heb mijn recht gekregen. Laat het een wijze les zijn voor iedereen die werkt. Tegen deze grote lichamen kunnen wij in ons eentje niet vechten. Dus regel rechtsbijstand.”
De volledige naam en gegevens van de vrachtwagenchauffeur zijn bekend bij de hoofdredactie.
Uit cijfers blijkt dat het aantal mensen dat in Nederland betrokken raakt bij een bedrijfsongeval al jaren rond de 200.000 schommelt. Daar komen naar schatting nog zo’n 20.000 mensen per jaar bij die een beroepsziekte oplopen, zoals rugklachten bij bagagesjouwers.
FNV wil die cijfers naar beneden krijgen. Onder andere door alle werkgevers in de toekomst een verplichte verzekering tegen ongevallen en beroepsziekten te laten afsluiten. Daar kunnen kleinere werkgevers ook baat bij hebben, benadrukt Jong. “Ze hebben dan een potje achter de hand als het misgaat.” Hoeveel dat werkgevers zal gaan kosten, is niet duidelijk. FNV wil het af laten hangen van de prestaties van bedrijven: als er veel werknemers uitvallen, moeten ze meer betalen.
Kritiek
Werkgeversvereniging AWVN vindt de oplossing te kort door de bocht. “In de praktijk zullen vooral advocaten hiervan profiteren”, denkt woordvoerder Jannes van der Velde. Want de grote vraag is: wanneer is iets een beroepsziekte? Als iemand uitvalt door een burn-out ligt de oorzaak vaak in een combinatie van werk en privé, wie is er dan verantwoordelijk? Daar kun je talloze rechtszaken over voeren. Bovendien zijn de meeste werkgevers voor ongevallen waarvoor zij aansprakelijk zijn gewoon verzekerd.”
Volgens Jong is de aansprakelijkheid vaststellen nu ook al ingewikkeld, daarom moet er een duidelijke lijst komen met beroepsziekten om lange juridische procedures te voorkomen.
Voorkomen is beter dan genezen
De vakbond wil ook dat ieder bedrijf een verplichte preventiemedewerker aanstelt, een door werknemers gekozen collega die in de gaten houdt of de werkplek en het werk nog fijn en gezond is voor iedereen. De bond zou ook graag zien dat werkgevers beroepsziekten voortaan moeten melden bij de Nederlandse Arbeidsinspectie.
Nu moeten bedrijfs- en verzekeringsartsen hiervan een melding maken bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB). Die partij kan bedrijven echter geen boete opleggen. De Arbeidsinspectie zou dat wel moeten gaan doen, vindt FNV. “Uiteraard moet de inspectie daarvoor extra budget en personeel krijgen”, zegt de vicevoorzitter.
Lees ook:
Tegen je baas procederen, je moet het maar durven
Burgers die vinden dat ze door een baas of opdrachtgever oneerlijk zijn behandeld procederen vaker door tot de hoogste rechter, zien deskundigen. Regelmatig dwingen ze zo nog niet bestaande rechtspraak af.
