VN-rapportUitstoot

De uitstoot moet direct drastisch omlaag om ‘Parijs’ nog te halen

Vreugde over het bereiken van het klimaatakkoord in 2015. Beeld EPA
Vreugde over het bereiken van het klimaatakkoord in 2015.Beeld EPA

De opwarming van de atmosfeer beperken tot 1,5 graden is nog mogelijk, maar alleen als er onmiddellijk actie wordt ondernomen, waarschuwen de VN aan de vooravond van de klimaattop in Madrid.

Esther Bijlo

Om de klimaatdoelen, afgesproken in Parijs in 2015, nog te halen moeten landen met onmiddellijke ingang per jaar 7,6 procent minder broeikasgassen uitstoten. Dat is een immense opgave, constateert de milieuclub van de Verenigde Naties, maar dan is het nog net mogelijk om de opwarming van de aarde op 1,5 graden te houden.

Doen landen daadwerkelijk alles wat ze tot nu toe beloofd hebben om klimaatontwrichting tegen te gaan, dan zal de planeet aan het eind van deze eeuw 3,2 graden warmer zijn. Dat is ver boven de grens uit het Parijse Klimaatakkoord. Die is door bijna alle landen van de wereld gesteld op maximaal 2 graden, maar 1,5 zou nog beter zijn.

De nieuwe VN-cijfers uit het rapport ‘Emissions Gap 2019’ moeten landen aan de vooravond van de klimaattop in Madrid, wakker schudden. De top begint volgende week, op de agenda staat aanscherping van de maatregelen die tot nu toe bedacht zijn.

De studie, die de VN-milieupoot UNEP elk jaar doet, laat zien dat het gat tussen de werkelijkheid en het beleid om klimaatverandering aan te pakken groot is en groeit. Het is alleen te dichten met onmiddellijke actie de komende tien jaar. Koersen op doelen op de langere termijn, zoals veel landen doen, zal niet genoeg zijn, waarschuwt de VN. Dan is in 2030 al de grens van 1,5 graden opwarming bereikt.

China is uitstootkampioen, gevolgd door de VS en de EU

Op dit moment neemt de wereldwijde uitstoot nog toe in plaats van af, blijkt uit ook dinsdag gepubliceerde cijfers van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). De concentratie van CO2 in de atmosfeer heeft in 2018 een nieuw record bereikt met 407,8 deeltjes per miljoen, in 2017 was dat getal 405,5.

De landen van de G20 tekenen voor 78 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, zo rapporteren de VN. Vijftien van die twintig landen hebben nog niet vastgesteld wanneer ze op netto nul emissies willen uitkomen. Met name in China groeit de uitstoot hard, stellen de VN vast. De emissie per hoofd van de bevolking is bijna even hoog als in de Europese Unie. Daar moet wel bij gezegd worden dat China veel consumptiegoederen produceert voor de export naar onder meer de EU en niet voor eigen gebruik. In absolute getallen is China de grootste uitstoter, gevolgd door de VS en de EU. Per hoofd van de bevolking zijn de VS de grootste, gevolgd door Rusland en Japan. In India stijgt de emissie van broeikasgassen flink.

India, Rusland en Turkije halen hun eigen doelen wel, zien de VN, maar die liggen nogal laag. Andere landen, zoals Australië, Brazilië, Canada, Japan en de VS liggen niet op schema van wat ze zelf willen doen. In de Europese Unie zijn de doelen recent aangescherpt en gaat het beter, maar ook daar zijn meer maatregelen nodig, zoals alle kolen in de ban doen.

Was de wereld tien jaar eerder met serieus klimaatbeleid begonnen, dan was 3,3 procent minder uitstoot per jaar genoeg geweest om de opwarming te beperken tot 1,5 graden. Wacht de wereld tot 2025 met het aanscherpen van het beleid, dan zal de emissie met maar liefst 15,4 procent per jaar moeten dalen. Dat nog gedaan krijgen is bijna onmogelijk, is de stelling van de VN, en bovendien heel duur.

De gevolgen voor de natuur en de leefbaarheid van grote gebieden zijn groot als de planeet te warm wordt. Bij 1,5 graden opwarming, zal 70 procent van het koraal sterven, bij 2 graden vrijwel alle koraal, schetst het rapport. Zes miljoen mensen wonen nu in regio’s die kwetsbaar zijn voor stijging van de zeespiegel bij 1,5 graden heter. Bij 2 graden zijn dat 16 miljoen mensen, geeft de VN een ander voorbeeld. De zeespiegel zal een meter meer stijgen bij 2 graden in plaats van 1,5 graden.

Lees ook:

De stijgende zeespiegel in beeld gebracht

Fotojournalist Kadir van Lohuizen reisde de wereld over naar plekken die door zeespiegelstijging worden bedreigd.

Wereld ligt niet op koers

Ook tussen tussen de plannen voor productie van fossiele brandstoffen en het Klimaatakkoord van Parijs gaapt een gigantisch gat.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden