De regel moet zijn: vliegtuig aan de grond, motor uit

Vliegtuigen zijn vervuilend, en daarvoor hoeven ze niet eens de lucht in. Want als ze geparkeerd staan, staat vaak hun hulpmotor aan. Té vaak, stelt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Die hulpmotoren draaien op kerosine, stoten dus stikstof, zwavel, fijnstof en CO₂ uit en zorgen voor geluidsoverlast. Alleen al voor de mensen die rond zo’n vliegtuig werken, zoals bagagesjouwers, is dat schadelijk.

De ILT doelt op de zogeheten auxiliary power unit (Apu), een hulpmotor die meestal in de staart van een vliegtuig zit. Die is nodig voor het opstarten en zorgt ook voor elektriciteit en voor het functioneren van de airconditioning. Schiphol moet er veel harder aan trekken om te voorkomen dat die hulpmotoren worden gebruikt. De ILT wil dat de luchthaven daarvoor over drie weken al een plan op tafel legt.

Elke keer toestemming

Twaalf jaar geleden is al afgesproken dat het Apu-gebruik omlaag moet. Schiphol moet op 61 zogeheten opstelplaatsen zorgen voor vaste stroomaansluitingen of, als die er niet zijn, voor mobiele units. Alleen als het echt niet anders kan, mag de Apu gebruikt worden. Daar moet de luchthaven elke keer toestemming voor geven. In de praktijk is dat een wassen neus: het melden van Apu-gebruik door de vliegtuigbemanning is al genoeg.

Dat laatste gebeurt te vaak, zegt de ILT, nadat ze een jaar lang onderzocht hoe Schiphol met de afspraken omging. Een derde van alle vliegtuigen had de Apu aan. Als er mobiele units werden ingezet, werkten die vaak op diesel in plaats van op stroom. Dat mag alleen als er geen schoner alternatief voorhanden is, maar in de praktijk gebruikt grondpersoneel liever een mobiele unit, ook als die op diesel draait, omdat de kabels van een vast aansluitpunt veel zwaarder zijn.

Op Schiphol werken zeven verschillende grondafhandelbedrijven. Die worden ingehuurd door de vliegmaatschappijen, Schiphol staat dus op enige afstand. De luchthaven gaat zelfs zo ver dat het voor airco-installaties slechts stopcontacten plaatst – voor de installaties zelf moeten die bedrijven maar zorgen.

Schiphol is zelf verantwoordelijk

De ILT houdt Schiphol zelf verantwoordelijk voor de hele gang van zaken. Maar onder meer door het grote aantal afhandelbedrijven, ieder deels met zijn eigen materieel om Apu-gebruik te vervangen, lukt het slecht er greep op te krijgen. “Processen rond Apu-gebruik worden niet gecoördineerd", stelt de ILT.

Schiphol zelf hield lang vol dat het geen invloed had op het aantal afhandelbedrijven dat op de luchthaven werkt. Maar de afgelopen tijd werd steeds duidelijker dat dat grote aantal efficiënt werken in de weg staat. Interim-topman Ruud Sondag heeft al laten weten in de toekomst toe te willen naar een kleiner aantal afhandelbedrijven.

Lees ook:

Met de stikstofdeals van Schiphol is de discussie nog niet beslecht

Schiphol denkt een natuurvergunning te kunnen krijgen nu het stikstofrechten gekocht heeft van boeren. Tot ongenoegen van de Tweede Kamer. Die debatteert er woensdag over.