Duurzaam ondernemen
De milieustrategie van grote bedrijven? Afwachten
Wat doet het bedrijfsleven om het verlies aan soorten en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen te beperken? Er kan nog veel verbeteren, blijkt uit een studie.
Bedrijven in Nederland zijn in hun beleid om aantasting van de biodiversiteit en verlies van natuurlijk kapitaal te voorkomen, vooral defensief ingesteld. Ze reageren op ontwikkelingen in de samenleving. Ondernemingen hebben hun bedrijfsstrategie vaak nog niet ingericht op het vermijden of beperken van schade aan soorten en aan de natuurlijke omgeving.
Dit blijkt uit een studie van Rotterdam School of Management, onderdeel van de Erasmus Universiteit. Hoogleraar international business-society management Rob van Tulder en onderzoeker Christiaan Hendriks hebben de openbare jaarverslagen geanalyseerd van 38 Nederlandse bedrijven die een grote impact hebben op de soortenrijkdom en het natuurlijk kapitaal (de voorraad aan natuurlijke hulpbronnen, zoals water, wind en delfstoffen). Ze bekeken het bedrijfsbeleid van supermarkten, zuivelbedrijven, aannemers, banken, energieproducenten en oliemaatschappijen.
De studie is gedaan in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving, dat zoekt naar een methode om de milieu-impact van bedrijven zichtbaar te maken. De Rotterdamse studie is de eerste aanzet tot zo’n methode.
Van Tulder en Hendriks hebben er vooral grote bedrijven uitgepikt die een hoge milieu-impact hebben, zoals de voedsel- en drankensector, inclusief de zuivelindustrie. Alleen al de bedrijven in die sector hebben gezamenlijk 41 procent ‘invloed’ op het verlies aan biodiversiteit en natuurlijk kapitaal in Nederland. In deze sector zijn 20 bedrijven beoordeeld. Ook de bouw, de chemie en de energiesector is nader bekeken. Van deze groep is de milieu-impact opgeteld ruim 36 procent.
Volop bedrijven die nog bijna niets doen
“We hebben geen ranglijstje van goede of slechte bedrijven willen maken”, aldus Van Tulder. “Daar gaat het ook niet om. Het kan best zo zijn dat een bedrijf dat nu nog minder scoort midden in een veranderingsproces zit. Het gaat ons er om dat de overheid, die streeft naar een circulaire economie, straks aanknopingspunten heeft voor ondersteunend beleid. Generieke maatregelen helpen niet goed. Het beleid moeten per bedrijfstak op maat worden gemaakt.”
Bedrijven die de biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen willen beschermen, eisen bijvoorbeeld van toeleveranciers van grondstoffen dat zij maatregelen nemen of ze gaan strategische samenwerking aan met leveranciers. Volgens Van Tulder zijn firma’s als Eosta, Unilever, Nutreco en Royal Wessanen koplopers in hun sector.
Maar in de vleesverwerkende branche, met onder meer de Vion Food Group en de VanDrie Group, zijn nog weinig stappen gemaakt. “Dat valt in die sector ook niet mee. Sommige ondernemingen proberen wel beleid te ontwikkelen.” In de biersector lopen Heineken en Bavaria voor op Gulpener en Grolsch, die in hun jaarverslagen vrijwel niets melden over biodiversiteit en natuurlijk kapitaal.
Er zijn in Nederland volop bedrijven die nog bijna niets doen. Maar dat zijn volgens de onderzoekers toch vooral de kleinere ondernemingen die ‘minder vatbaar zijn voor reputatie- of imagoschade’. Groothandelaar GasTerra scoort ook laag. Dit bedrijf met een relatief hoge impact op biodiversiteit en natuurlijk kapitaal stelt zich in het bedrijfsbeleid vooral afwachtend en niet-actief op, volgens de studie.
Lees ook:
Nederland jast zijn grondstoffen erdoorheen
De afgelopen anderhalve eeuw is Nederland rijk geworden dankzij een groot beroep op grondstoffen, maar de stijging van het welzijn blijft daar sinds begin jaren zestig ver bij achter. En de schade aan natuur en milieu is groot.
Waarom we ineens allemaal - geheel terecht- van de bij houden
De bij is een knuffeldier geworden. Niet zonder reden, legt onderzoeker Koos Biesmeijer uit. De bestuivingsarbeid is miljarden waard.
Nederland bouwt mee aan een sojaroute die de Amazone nog verder vernielt
Nederland werkt al tien jaar met Brazilië aan een snelle sojaroute dwars door de Amazone. ‘Duurzaamheid’ is een kernbegrip bij dit enorme infrastructuurproject, volgens documenten die onderzoeksplatform Investico in handen kreeg. Maar daar blijkt in de praktijk weinig van.
