Zuivelindustrie
De methaanuitstoot kan flink omlaag met dit middeltje dat door voer van koeien wordt gemengd
Als koeien voortaan krachtvoer met een methaanremmer krijgen, wordt een pak melk ongeveer 1 cent duurder. Zuivelbedrijven zien het daarom ook als een kostenpost.
Er breken spannende tijden aan voor DSM. Het bedrijf ontwikkelde een poeder dat door veevoer kan worden gemengd en dat ervoor zorgt dat koeien veel minder van het broeikasgas methaan uitstoten. Het poeder werkt, zo is na veel onderzoek gebleken. Maar kan de methaanremmer, Bovaer gedoopt, ook de markt op? Zal het op grote schaal worden gebruikt? En wie betaalt dat?
Het zijn vragen waar Dennis Rijnders, bij DSM verantwoordelijk voor Bovaer, nog geen definitief antwoord op heeft. Bovaer wordt nu door grote zuivelconcerns als FrieslandCampina, Arla en Danone getest. FrieslandCampina doet dat op 160 boerderijen met bij elkaar twintigduizend koeien.
Voor zuivelbedrijven is Bovaer een kostenpost
Dat 1 tot 1,5 gram Bovaer per dag ervoor zorgt dat de methaanuitstoot van koeien afneemt, is bewezen. Koeien ademen veel methaan uit en zorgen voor een flink deel van de mondiale methaanuitstoot. Het middel zorgt voor een afname van minimaal 30 procent, in het geval van melkkoeien, tot 45 procent bij vleeskoeien.
Bekend is ook wat Bovaer kost: 1 cent op een liter melk, zegt Rijnders. In de supermarkt kost een liter volle melk tussen 1,30 en 1,50 euro. Melkveehouders krijgen, op dit moment, 60 cent per liter. Dan moet, zou je zeggen, het toevoegen van Bovaer aan veevoer geen probleem zijn. Er zijn maatregelen die het milieu baten die veel duurder zijn.
Dat vindt Rijnders ook: “Maar zuivelbedrijven zien Bovaer ook als een kostenpost. Tegen extra kosten zeggen ze niet automatisch ‘ja’. Zij willen weten wat er met hun verkopen gebeurt als zij zelf wel producten van Bovaer-koeien verkopen en de concurrentie niet. Daar zijn de zuivelbedrijven nog niet uit.”
Wereldwijde belangstelling
Desondanks denkt hij dat Bovaer een succes wordt. Het witte poeder wordt nu gemaakt in Duitsland, maar onlangs gingen in Schotland de eerste heipalen in de grond voor een grote fabriek. Die moet in 2025 klaar zijn. Plannen voor een fabriek in de VS zijn er ook. Die wordt gebouwd door een Amerikaans bedrijf dat de rechten op verkoop in de VS van DSM heeft gekocht.
Rijnders: “Als die twee fabrieken draaien, kunnen we zo’n 10 procent van alle bereikbare koeien van Bovaer voorzien.” Met ‘bereikbaar’ doelt Rijnders op, bijvoorbeeld, Nederlandse en Amerikaanse dieren, niet op de miljoenen koeien die in India rondlopen. Volgens Rijnders is er van Latijns-Amerika tot Australië belangstelling voor het product.
Methaan is een broeikasgas met een veel grotere broeikaswerking dan CO2. Veel landen hebben beloofd hun methaanuitstoot te beperken. Methaan heeft wel als ‘voordeel’ dat het veel sneller afbreekt dan CO2. Methaan dat nu de lucht in gaat, is over tien jaar uit de atmosfeer verdwenen. “Dat betekent”, zegt Rijnders, “dat de aanpak van methaan veel eerder effect heeft dan de aanpak van CO2.”
Zestig wetenschappelijke publicaties
Het idee voor Bovaer rees in 2008 in het hoofd van Maik Kindermann, directeur innovatie van DSM’s diervoedertak, vertelt Rijnders. In twee jaar was het product min of meer klaar. Daarna volgden series en series testen. Werkt het product? Wat is de beste samenstelling? Heeft het dieet van een koe invloed op de werking? Is het veilig voor koeien? Hoeveel methaan verlaat de koe nog?
Die testen vergden dus veel meer tijd dan de ontwikkeling van het product. Er zijn, zegt Rijnders, ruim zestig wetenschappelijke publicaties aan Bovaer gewijd en er zijn zo’n 65 proeven op boerderijen met het middel gedaan. “Ik denk dat Bovaer het meest bestudeerde en onderzochte product van DSM is.” Tegen stikstof, een andere bron van vervuiling door de landbouw, werkt Bovaer overigens niet.
Tientallen miljoenen euro’s geïnvesteerd
De ontwikkeling van Bovaer, inclusief alle testen, heeft DSM ‘tientallen miljoenen euro’s’ gekost. Ook dat zegt iets over het vertrouwen dat het bedrijf, gespecialiseerd in ingrediënten van voedingsmiddelen voor mensen en dieren, in het product heeft. Multinationals investeren doorgaans niet meer in producten die pas op de lange termijn geld opleveren. Liever stoppen ze geld in zaken die snel geld opleveren. Bovaer is een uitzondering op die regel.
En wat als de zuivelfabrikanten het toch niet aandurven met DSM’s witte poeder? Ook dan denkt Rijnders dat Bovaer zijn weg naar de koe wel zal vinden. Bijvoorbeeld als de veevoerfabrikanten, zuivelbedrijven, supermarkten en misschien ook boeren elk een deel van de kosten voor hun rekening nemen.
Of als boeren die voer met Bovaer kopen daarvoor worden beloond. In Vlaanderen wordt Bovaer door de overheid gesubsidieerd.
Lees ook:
Enthousiasme en scepsis over proef met methaanremmer
Toevoeging van het middel Bovaer aan krachtvoer voor koeien remt de uitstoot van broeikasgassen. Het wordt ontvangen met enthousiasme en bedenkingen.
