De duistere kant van potgrond

Ga je je terras- en balkonplanten verpotten? Potgrond heb je altijd nodig. Maar er is veel verschil.

De naam zegt het al: potgrond is voor planten in potten. Tuingrond is veel compacter en bedoeld om bijvoorbeeld je borders mee op te hogen, potgrond is juist luchtig. De meeste potgrond bestaat uit turf, gedroogde veengrond, aangevuld met kalk en (kunst)meststoffen. In tuingrond zit vaak ook turf, maar minder.

Maar je hoort nauwelijks iets over de duistere kant van potgrond, ik kan me daar best druk over maken. Het veen voor onze turf komt namelijk uit natuurgebieden in bijvoorbeeld de Baltische staten en Rusland. Zo’n veenlaag is in duizenden jaren gevormd uit afgestorven plantenresten. Er zit veel broeikasgas, CO₂, in opgeslagen, dat vrijkomt zodra het veen wordt afgegraven. Bovendien leven er in zulke veengebieden planten en dieren die nergens anders voorkomen. Als het veen is afgegraven, blijft er een dood landschap achter waar lange tijd niks wil groeien. Turfwinning zorgt dus voor klimaatbelasting én vernietiging van ecosystemen.

Kunstmest helemaal niet goed voor je planten

Daarnaast zit er in de meeste potgrond kunstmest, ook niet zo’n schoon goedje. Kunstmest is chemische mest. De productie kost ontzettend veel energie en er komen broeikasgassen en schadelijke stoffen bij vrij, zoals cadmium, arseen en radioactief radium. Bovendien is kunstmest helemaal niet goed voor je planten. Ze groeien sneller, dat is waar. Maar ze worden ook zwakker en vatbaarder voor ziekten dan planten die natuurlijke meststoffen zoals stalmest of compost hebben gekregen.

Gelukkig zijn er alternatieven. Overal te koop: potgrond van 100 procent gecomposteerde kokosvezels. Let op die 100%! ‘Mét kokosvezels’ betekent meestal ook mét turf. Kokosvezels zijn een restproduct van tropische kokosnootplantages. Ja, ze moeten wel van ver komen, maar toch is hun milieu- en klimaatbelasting véél lager dan van turf. Meestal bevat kokospotgrond organische mest en geen kunstmest, maar check de ingrediëntenlijst. Dan heb je nog biologische potgrond. Vaak wel met turf, maar met alleen (biologische) organische meststoffen zoals stalmest, compost en soms beendermeel. Ik koop graag biologische kokosgrond: geen turf en geen kunstmest.

‘Maagdelijke’ veengebieden

Sommige potgrondmerken bevatten minder turf, bijvoorbeeld maximaal 75(MPS-keurmerk) of 60 procent (Quality Mark Good Soil). De turf in potgrond met RHP-keurmerk mag niet uit ‘maagdelijke’ veengebieden komen. Dat maakt de CO₂-uitstoot niet minder, maar tast geen ecosystemen aan.

Wat is nou de beste potgrond? De grond die je zelf maakt, daarover volgende keer meer. En mijn favoriet: de biologische potgrond van Biokultura, van biologische kwekerij Van Houtum in Doorn. Geen turf, wel compost, organische mest, boomschors, kokosvezel en zeewier. Verkrijgbaar bij o.a. natuurwinkels, kijk op bio-kultura.nl/verkooppunten. Best duur, maar ik meng ’m ook wel met andere goede potgrond.