Jelles WeekdierDe rode wolf
Daar zijn ze: de eerste rodewolvenpups sinds 2018
In het natuurreservaat Alligator River National Wildlife Refuge in de Amerikaanse staat North Carolina zijn zes jonge rode wolfjes geboren. Het nestje van zes pups, vier teefjes en twee reutjes, is de nakomelingschap van moederwolf 2225 en vaderwolf 2323. Als er dieren met dergelijke nummers in het spel zijn, is er sprake van zeldzame of bedreigde dieren; ‘onze’ Nederlandse wolven hebben ook nummers.
Het nestje haalde het nieuws, want het is de eerste worp van rodewolvenpups sinds 2018. Dat nummers 2225 en 2323 samen aan nakomelingen mochten beginnen, is het resultaat van nauwkeurig fokbeleid. Volgens een mededeling van de staf van het fokprogramma zijn de twee dieren gepland bij elkaar gebracht, waarna ze ‘hun natuurlijke instincten’ mochten volgen. Dat laatste is zo’n typisch Amerikaans eufemisme; er werd dus gepaard en gebaard, met zes pups als resultaat.
De rode wolf (Canis rufus) is onderwerp van taxonomische discussie sinds hij in 1851 als variant van de iets grotere grijze wolf (Canis lupus) werd beschreven. Is het een aparte soort, een ondersoort van de grijze wolf, heeft hij iets te maken met de oostelijke wolf (Canis lycaon), is het een hybride tussen de grijze wolf en de coyote (Canis latrans), of nog iets heel anders? Het pleit is nog altijd niet beslecht, maar het lijkt erop dat rode wolven en coyotes – ze kunnen hybridiseren – veel nauwer aan elkaar verwant zijn dan deze twee soorten aan de grijze wolf. Maar aan welk takje van de stamboom van het geslacht Canis (waartoe ook de Europese wolf en de huishond behoren) de rode wolf nou precies bungelt, is minder belangrijk dan het feit dat de soort bijna is uitgestorven. Er leven tegenwoordig meer Sumatraanse tijgers en meer grote panda’s dan rode wolven!
Hooguit dertig exemplaren leven er nog in het wild
Ooit kwam de rode wolf voor in het hele zuidoostelijke kwart van de Verenigde Staten, van de grens met Mexico tot in New England. De coyote was inheems in het westelijke deel van Noord-Amerika, maar die heeft zijn territorium flink uitgebreid. Rode wolven daarentegen, die iets groter zijn dan coyotes, werden en worden ijverig verdelgd waardoor hun aantallen kelderden. Nadat in 1973 de Endangered Species Act (Wet op de Bedreigde Diersoorten) werd aangenomen, begon men wolven te vangen voor een fok- en herintroductieprogramma. Uiteindelijk had men veertien geschikte exemplaren nadat de hybrides met coyotes eruit waren gefilterd.
In 1976 werd geleidelijk begonnen met herintroducties, maar met matig succes. Er wordt geschat dat er in 2007 nog ongeveer honderd rode wolven in het wild leefden (plus 207 dieren in gevangenschap). Dat wilde aantal daalde verder, door verkeersongelukken en doordat er exemplaren werden doodgeschoten, bijvoorbeeld omdat ze iemands kippen bedreigden. In het voorjaar van 2021 leefden er nog maar ongeveer twintig rode wolven in het wild; daar werden toen negen exemplaren uit gevangenschap aan toegevoegd. Canis rufus is nu dus een diersoort waarvan hooguit zo’n dertig exemplaren in het wild leven, een werkelijk alarmerend laag aantal. In gevangenschap leven er nog 241. Een ‘wild’ nestje met zes jongen is dan wel een enorme opsteker voor het soortbehoud.
Jelle Reumer is paleontoloog. Voor Trouw bespreekt hij iedere week een dier dat het nieuws haalt.