Covid doet de testikels van de goudhamster krimpen

Goudhamsters zijn kleine knaagdieren die behoren tot de zeer soortenrijke muizenfamilie. Ze worden gemiddeld zo’n vijftien centimeter lang. Dat is iets groter dan een huismuis maar beduidend kleiner dan een rat, ze wegen een ons of iets meer. En ze zijn geliefd als huisdier; menig kind maakt wel een (meestal kortstondige) hamsterperiode door, want de diertjes zien er ontegenzeggelijk schattig uit. Je kunt er eenvoudig eentje houden in een ruime kooi met een flinke laag zaagsel en met wat spulletjes om mee te spelen en zich in of onder te verstoppen.

Omdat het solitaire dieren zijn die geen soortgenoten in de buurt dulden, is het af te raden er meer dan één te houden. Bovendien leven ze niet lang, binnen twee jaar gaat zo’n diertje dood en dan is de jeugdige eigenaar of eigenares kortstondig ontroostbaar.

Van mij hoeft het niet. Goudhamsters (alsmede de hele rest van het grote dierenrijk, op de gedomesticeerde fauna na) horen in de natuur thuis, en niet in een kooi, een hok, een terrarium of een aquarium. Van origine komen goudhamsters (ook wel Syrische hamster genoemd, Mesocricetus auratus is de wetenschappelijke naam) voor in een klein gebied in het Nabije Oosten, te weten de vlakte van Aleppo in Syrië en een aangrenzend stukje van Turkije.

Van steppe naar landbouwgebied en akkerland

Oorspronkelijk zijn het dieren van de open steppe, maar aangezien hun leefgebied meer en meer bevolkt is geraakt door mensen leven ze nu ook in landbouwgebied. Ze komen daardoor tegenwoordig ook voor op akkers, liefst in de buurt van een waterbron. Zo’n noodgedwongen uitbreiding van het leefgebied als aanpassing aan de menselijke expansiedrang zien we trouwens ook bij hun veel grotere neef, de Europese hamster ofwel korenwolf (Cricetus cricetus), die eveneens op akkerland is neergestreken.

Maar buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied worden goudhamsters wereldwijd gehouden als troeteldier – en als laboratoriumdier voor het verrichten van medische proeven.

Dat laatste heeft nu een wel heel bijzonder onderzoeksresultaat opgeleverd. Een groep wetenschappers uit Hongkong en Guangzhou publiceerde onlangs bij Oxford University Press een preprint met de uitkomst van hun onderzoek naar het effect van covid-19 op de grootte van testikels van mannelijke goudhamsters. Dat effect is er!

Schade aan de hamsterballetjes

De titel van het artikel is nogal lang en technisch, maar zes woorden springen eruit, want een infectie induces testicular damage preventable by vaccination, oftewel: covid veroorzaakt schade aan de hamsterballetjes die met vaccinatie te voorkomen is. Want wat is gebleken? Na vier tot zeven dagen volgend op de besmetting is sprake van een acute daling van het aantal zaadcellen, omvang en gewicht van de testikels nemen af en er wordt minder geslachtshormoon geproduceerd. Dat effect hield zeker tot 120 dagen na de besmetting aan. De onderzoekers bevelen aan om menselijke mannen die van covid zijn genezen tijdens hun herstelproces goed in de gaten te houden met betrekking tot gekrompen testikels en afgenomen vruchtbaarheid.

Als er voor vijftig procent van de volwassen Nederlanders één adequate aansporing moet zijn om zich tegen covid te laten vaccineren, dan lijkt dat mij dit onderzoeksresultaat. Fijn dat er goudhamsters zijn.