Cartridges recyclen is duurzaam, maar dan moeten ze wel echt leeg zijn
Een blaadje met strepen en een knipperend lichtje op de printer betekenen altijd hetzelfde: tijd voor een nieuwe cartridge. Maar wat te doen met de oude? Veel fabrikanten hebben een recycleservice waarbij lege inktpatronen gratis kunnen worden teruggestuurd naar de fabriek. Een kleine moeite en goed voor het milieu. Of niet?
Leverancier van kantoorbenodigdheden Xerox laat ingezamelde cartridges slopen en schoonmaken, laat de woordvoerder weten. Onderdelen die snel slijten, worden vervangen en hergebruikt als grondstof. Cartridges die in Nederland zijn ingezameld, worden verwerkt binnen Europa, waarbij het transport over land gaat.
Plasticgruis
Bij HP gaan lege ingezamelde inktpatronen door de shredder, die ze vermaalt tot plasticgruis. Aan dat gruis worden andere plastics van bijvoorbeeld flessen toegevoegd, die samen als grondstof dienen voor nieuwe cartridges. HP neemt alleen cartridges van het eigen merk in, mits die niet zijn nagevuld met andere inkt. In 2009 maakte het bedrijf 760 miljoen cartridges met gerecycled plastic als grondstof.
Volgens Sytske de Waart van Milieu Centraal heeft recyclen zeker zin. "Het hergebruik van cartridges weegt absoluut op tegen de milieubelasting van het vervoer. Dit soort goederen wordt per vliegtuig getransporteerd; dat is duur en gebeurt alleen bij kwetsbare of beperkt houdbare voedingsmiddelen - producten waar haast bij is. De meeste producten voor recycling worden per schip vervoerd, de meest efficiënte vorm van transport."
Het omhulsel van cartridges kan tot wel vijf keer worden hergebruikt. "Gespecialiseerde bedrijven maken van het omhulsel opnieuw cartridges die weer met inkt worden gevuld en vervolgens verkocht. Deze 'gereconditioneerde' tweedehands printercassettes maakten in 2008 27 procent uit van de totale cartridgeverkoop."
Motieven
Leo Jenneskens, hoogleraar organische chemie aan de Universiteit Utrecht, betwijfelt de motieven van fabrikanten bij hun hergebruikdienst. "Grote bedrijven recyclen alleen als ze er zelf baat bij hebben. HP laat klanten bijvoorbeeld cartridges vervangen die nog helemaal niet leeg zijn!"
Toch vindt Jenneskens inzameling een goede zaak. "Met recyclen voorkom je weggooien. In inkt zitten polymeren die je liever niet in het milieu wilt hebben, omdat ze niet spontaan afbreken. Het is vergelijkbaar met een smeerbeurt van een auto. De olie die je vervangt, laat je ook niet zomaar in de grond lopen."
Het huidige hergebruik van inktpatronen vindt hij een voorbeeld van downcyclen. "Het kunststof omhulsel kan nog twee of drie keer worden hergebruikt als grondstof voor nieuwe cartridges, maar niet als volledig product. Zo is de productkringloop toch niet helemaal gesloten."
Onderzoek
Dat fabrikanten er soms inderdaad een potje van maken, blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse website PCWorld. In 2008 onderzocht het testpanel verschillende typen printers van de merken Canon, Epson en Kodak. De 'lege' cartridges bleken nog aardig wat inkt te bevatten. De uitkomsten varieerden van 8 procent ongebruikte inkt in een Epson-printer tot wel 45 procent in een Canon-printer.
De HP Photosmart C5280 was volgens het panel de enige printer waarbij waarschuwingen van een lege tonerhuls konden worden genegeerd. Bij de andere modellen moest er eerst nieuwe inkt in voordat de printer het weer deed.
De website Consumer Choice vergelijkt het mechanisme van printer- en cartridgeverkoop met de scheerindustrie. Scheermeshouders worden tegen de kostprijs verkocht en op de mesjes wordt gigantische winst gemaakt. Volgens ConsumerChoice gaat er op dezelfde manier jaarlijks zes miljard dollar om in de cartridge-industrie.
Bijvullen
Ian Paul van PCWorld beveelt daarom, met een knipoog, de Earth Killer Method aan: elke keer als de cartridge leeg is, koop je gewoon een nieuwe printer. Nog goedkoper én beter voor het milieu is het om lege cartridges opnieuw te laten vullen, of zelf te vullen.
Voor wie een berg afgedankte printers in de schuur toch niet ziet zitten, heeft Xerox een alternatieve printmethode waar helemaal geen cartridge voor nodig is. Xerox Solid Ink is een vast blokje van een vetkrijtachtige substantie, dat in de speciaal daarvoor gemaakte printer past. Er zit geen plastic omhulsel omheen en als het op is, kan er gewoon een nieuw blokje in de printer. Maar dan moet je wel een Solid Ink printer hebben.
Cartridges recylen kan via www.xerox.nl en www.hp.nl. Informatie over Solid Ink: www.xerox.nl/kantoor/solid-ink/nlnl.html. Lege cartridges goedkoop (laten) navullen kan bij onder meer www.inkstation.nl. Ze zijn ook geld waard, zoals voor www.aap.nl.
undefined