'Bijengif van fabrikant Bayer moet van de markt'

null Beeld afp
Beeld afp

Het college dat bestrijdingsmiddelen toelaat op de Nederlandse markt, het Ctgb in Wageningen, moet het gebruik van het insecticide imidacloprid per direct verbieden in afwachting van studies naar de schadelijke effecten van het zenuwgif op bijen.

Joop Bouma

Dit stelt Natuur en Milieu na lezing van de wetenschappelijke studies die de basis vormden voor toelating van het bestrijdingsmiddel. De milieuorganisatie roept groente- en fruittelers op het middel niet meer te gebruiken. Het middel van fabrikant Bayer wordt verdacht van het veroorzaken van hoge sterfte onder bijen.

Natuur en Milieu kreeg van fabrikant Bayer toegang tot de studies in een afgesloten leeskamer. Er mochten geen kopieën worden gemaakt, onder meer omdat Bayer de studies geheim wil houden voor concurrenten.

Na lezing van de wetenschappelijke publicaties concludeert Natuur en Milieu dat de schadelijkheid van het bestrijdingsmiddel 'vermoedelijk veel groter is voor bijen dan het Ctgb en Bayer beweren'. De organisatie noemt de beoordeling van de studies door het Ctgb 'flinterdun'.

Bij proeven die met het omstreden insecticide zijn gedaan, is volgens Natuur en Milieu gebruikgemaakt van bijensoorten die 'extra sterk' zijn. Bovendien zou alleen zijn gekeken naar de sterfte onder bijen en niet naar bijkomende effecten, zoals verstoringen van het richtinggevoel. Veel van de studies die Bayer liet doen duurden niet langer dan enkele dagen, volgens Natuur en Milieu. "Terwijl de effecten van imidacloprid op bijen pas na langere tijd zichtbaar zijn."

"De toelating voor imidacloprid moet onmiddellijk worden opgeschort totdat we meer weten over de schadelijkheid", zegt Sijas Akkerman, hoofd voedsel van Natuur en Milieu. "En de studies moeten snel openbaar worden gemaakt." Het Ctgb studeert nog op de kritiek van Natuur en Milieu, die gisteren bij de bestrijdingsmiddelenautoriteit is binnengekomen. "We nemen dit serieus en gaan dit zorgvuldig bekijken."

Vandaag doet de rechter in Den Haag uitspraak in een bezwaarprocedure die de Bijenstichting aanspande over openbaarmaking van de studies. Het Ctbg besloot eerder een deel openbaar te maken, maar de Bijenstichting wil dat alle onderzoeken beschikbaar komen voor iedereen die ze wil zien.

Bayer heeft op zijn beurt de rechter in een tegeneis gevraagd om de studies die het Ctgb wel openbaar wil maken, ook binnenskamers te houden. Bayer wil de Bijenstichting wel toegang geven tot de studies in een leeskamer, net als bij Natuur en Milieu gebeurde. Maar de Bijenstichting houdt vast aan volledige openbaarheid. Ook Natuur en Milieu vindt dat de studies zo snel mogelijk openbaar moeten worden gemaakt om wetenschappelijk onderzoek en een grondige beoordeling mogelijk te maken.

Eerder bepaalde het Europese Hof dat de onderliggende studies voor een ander bestrijdingsmiddel (propamocarb) openbaar moeten worden gemaakt. Een Europees verdrag schrijft voor dat burgers vrije toegang hebben tot milieu-informatie.

Greenpeace begon gisteren aan een campagne rond de bijensterfte. De organisatie pleit voor een verbod opnieuwe bestrijdingsmiddelen, zoals het middel van Bayer.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden