‘Ambtenaren’ van sociale werkplaatsen voelen zich tekortgedaan: ‘Wij hebben van alle werknemers de laagste lonen’

Ze krijgen te lage lonen, te weinig reiskostenvergoeding en ze voelen zich weggezet. Medewerkers van sociale werkplaatsen zijn het zat.

Ze zijn met drie bussen sterk naar het stadskantoor van Helmond gekomen, de medewerkers van de sociale werkplaatsen uit de regio Brabant en Limburg. Op een van de bussen, gehuurd van reisbedrijf Van der Biesen, staat: ‘Nét dat beetje meer’. Best toepasselijk. Al zijn de eisen van vakbond FNV wel wat forser dan een beetje meer.

“Wij staan hier omdat we meer loon en meer reiskostenvergoeding eisen”, zegt Marco Schipper, bestuurder FNV Sociale Ontwikkelbedrijven. “Wij dringen al vanaf mei vorig jaar aan op aanvullende afspraken voor de cao SW en cao Aan de slag, waar zo’n 90.000 werknemers met een beperking onder vallen. Waarmee ze formeel ambtenaar zijn.”

En daar ligt een deel van de onvrede bij de werknemers van de sociale werkplaatsen. Want vorige week sloten de overige ambtenaren nog een akkoord met hun werkgever, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Schipper: “Zij krijgen er niet alleen 9 procent salaris bij, maar kregen ook een inflatiebonus van 750 euro aan het eind van het jaar. Terwijl deze mensen hier helemaal niks extra krijgen.”

De spreekster op de zeepkist laat er geen gras over groeien

Een van deze mensen hier is Harrie van Tuyn (66), al bijna 25 jaar werkzaam voor Ergon werkbedrijf in Eindhoven. Hij moet zich altijd even over zijn stotteren heen zetten, vertelt hij, maar ‘dat heeft hij er graag voor over’: “Het Rijk en de VNG meten met twee maten. Wij hebben van alle werknemers in Nederland de laagste lonen en zo worden wij ook behandeld. Voor ons is het brood en het gas ook duurder geworden. Dat andere ambtenaren wel en wij geen inflatiecompensatie krijgen is echt belachelijk.”

Op de zeepkist iets verderop laat een spreekster er ook geen gras over groeien. In een sneer naar de spreekwoordelijke ‘luie kantoorambtenaar’, zegt ze: “Waarom wordt er een onderscheid gemaakt tussen mensen die werken en mensen op kantoor?” Veel actievoerders zijn er ook al een tijdje boos over dat de VNG in een brief sprak over ‘tewerkgestelden’ toen het over medewerkers van sociale werkplaatsen ging. Van Tuyn: “Dat doet mij denken aan de oorlog”. Een andere medewerker van een sociale werkplaats sprak er schande van dat hij en zijn collega's bij eerdere acties ‘vaak als kinderen worden aangesproken’.

Als de ongeveer honderd actievoerders hun punt in Helmond hebben gemaakt gaan ze door naar Eindhoven en Tilburg. Eerder protesteerden medewerkers van sociale werkplaatsen al in onder meer Groningen, Arnhem, Apeldoorn en Den Haag. En als het er zo voor blijft staan als nu, waarschuwt de inmiddels ook op de zeepkist geklommen FNV- vicevoorzitter Kitty Jong, kunnen we nog meer acties verwachten. “Maar daar heb ik jullie steun wel voor nodig!”, roept ze door de microfoon. Haar toehoorders – gestoken in rode vestjes – twijfelen geen moment en antwoorden: “Actie, actie, actie!”

Gemeenten: ‘aanvullende arbeidsvoorwaarden’ onmogelijk

Een woordvoerder van de Vereniging Nederlandse Gemeenten laat weten dat er voor de werknemers van de sociale werkplaatsen ‘nog gewoon cao's lopen’. “De cao SW is voor de duur van vijf jaar gesloten, tot eind 2025, en de cao Aan de slag loopt tot eind 2023. Er zijn dus afspraken gemaakt voor meerdere jaren.”

Volgens de VNG gaat de vergelijking met de andere cao's voor ambtenaren enigszins mank omdat de financiering anders is geregeld: “Bij de cao’s voor de sociale werkplaatsen gaat het om gesubsidieerde arbeidsplekken waarvoor gemeenten van de rijksoverheid subsidie ontvangen. Binnen de bestaande subsidie is het niet mogelijk om aanvullende arbeidsvoorwaarden af te spreken zonder dat daar een financiële dekking tegenover staat”, verklaart de VNG.

De vakbond houdt voet bij stuk en eist dat de lonen van de sociale werkplaats-medewerkers met terugwerkende kracht per 1 januari van dit jaar met 10 procent verhoogd zullen worden. De reiskosten (nu 10 cent per kilometer) moeten minimaal worden verdubbeld, verlangt FNV. Harrie van Tuyn ziet om zich heen dat sommige collega's de hogere brandstofkosten en de gestegen prijzen in de supermarkt stevig voelen: “Ik zag laatst een collega droog brood zitten eten in de kantine. Toen ik hem vroeg waarom hij dat deed zei hij: ‘Als ik het niet doe hebben mijn kinderen geen vers brood’. Dat vond ik zo erg dat ik hem de volgende dag mijn verse broodjes heb gegeven.”

Lees ook:

Mogelijk nieuwe stakingen streekvervoer, te beginnen dinsdag

Het gaat om vijftien stakingsdagen verspreid over zes weken. De acties beginnen komende dinsdag al, mocht een reactie van werkgevers uitblijven.