Green ChallengeFinalisten
Algencrème of een mega-regenton; dat de groenste moge winnen
Vijf start-ups voor een schonere wereld staan in de finale van de jaarlijkse Green Challenge. De winnaar krijgt 500.000 euro, om uit te kunnen groeien tot een knallend succes.
De ‘Green Challenge’ vindt voor de dertiende keer plaats. De wedstrijd van de Postcode Loterij is bedoeld om startende groene bedrijven vooruit te helpen in hun ontwikkeling. De deelnemer met het beste idee krijgt een geldprijs van een half miljoen euro. Nummer twee wint 200.000 euro, de andere finalisten 100.000. De uitreiking vindt plaats tijdens de finale op 3 oktober. Behalve geld krijgen winnaars ook een half jaar begeleiding van (zakelijk) experts, zodat de kans op een doorbraak voor hun uitvinding toeneemt. Dit zijn de kanshebbers.
Gezichtcrème van algen
Sofie Allert (29) is oprichter van het Zweedse bedrijf Algae Factory. “De juwelen van de zee”, noemen ze algen daar. Vooral op diatomeeën is ze dol. Die eencellige algen groeien zelfs in de diepe, donkere delen van de oceaan. Ze hebben de kwaliteit op elke flinter licht op te vangen en de energie daaruit te halen. Die eigenschap kan handig van pas komen voor zonnepanelen, want niet elk dak ligt op een zonovergoten locatie. Om de efficiëntie van algen te benutten werkt Algae Factory aan grootschalige kweek van diatomeeën. Een mooie bijkomstigheid daarvan: algen eten CO2 (broeikasgas) om te groeien. Zo verminderen ze klimaatverandering. Allert ziet ook een gat in de markt voor gezichtscrèmes en andere verzorgende smeersels op basis van alg. De cosmetica geldt nu als industrie waar veel onnatuurlijke, verontreinigende stoffen in omgaan. Nergens voor nodig, zegt Allert, als je de “unieke en krachtige” werking van algen benut.
De ondergrondse regenton
De kraan laten lopen is verspillend. Minder bekend is: ook regenwater verkwisten we massaal. Het stroomt vaak onterecht de riolen in, zegt directeur Karina Peña (34) van het Nederlandse bedrijf Field Factors. Ondertussen kampt het land met droogte, laag grondwaterpeil en bodemdaling. Opvangen dus, zegt Peña, dat regenwater. Daarvoor ontwikkelt het bedrijf uit Delft Bluebloqs. Die grote ondergrondse watervaten kunnen regen opvangen en filteren. Zodra het nodig is kunnen de waterbuffers weer leeggezogen en benut worden.
De handigste plek om te beginnen met het bufferen van regenwater is volgens Peña de stad. Parken, straten en pleinen lopen vol bij een hoosbui. Tegelijk kunnen steden, die snel kampen met hittestress, opgeslagen water goed gebruiken. Het water kan verkoeling bieden en dorstige bomen en planten helpen. Nu de klimaatverandering zich laat gelden zullen gemeenten de plannen uit Delft enthousiast ontvangen. Het weerbeeld wordt grilliger, met hitte én hoosbuien die riolen snel overbelasten.
Drinkwater dankzij een zonnepaneel
Schoon drinkwater is in grote delen van de wereld een schaars goed. Met de groeiende wereldbevolking en meer droogte dreigt er een megatekort te ontstaan. Het Britse bedrijf Desolenator hoopt daar een oplossing voor te hebben. De sleutel tot beschikbaarheid van schoon water kunnen we vinden bij zonnepanelen, zegt ontwikkelaar Louise Bleach (29). Zonnecellen maken natuurlijk groene stroom. Maar ze genereren ook warmte, die doorgaans verloren gaat. In rijke landen waar schoon drinkwater zonder nadenken uit de kraan komt is dat geen punt. Maar in veel gebieden is warmteverlies van zonnecellen zonde, aldus Desolenator. De start-up ontwikkelde daarom een zonnepaneel met een vat eronder, waar zout of onfris water ingaat. Door stroom én warmte van het zonnepaneel te gebruiken warmt dit water op tot 95 graden. Het apparaat heeft een zuiverende functie. Het is een soort megawaterkoker die draait op een zonnepaneel, voor het maken van schoon drinkwater. Desolenator maakt ze vanaf 8 liter tot groter, met een tapkraan erop.
Schone schakelaars op het energienet
De energietransitie behelst veel meer dan kolen inruilen voor wind- en zonnestroom. Broeikasgas moet in alle hoeken en gaten in de ban worden gedaan. Ook het stroomnetwerk zélf moet duurzaam. Dat is hard nodig, zegt mede-oprichter Fabian Lemke (38) van het Duitse bedrijf Nuventura. Want in het energienetwerk zitten schakelaars (niet thuis, maar in verdeelstations) die elektriciteit richting huizen en fabrieken sturen met het broeikasgas SF6, dat wel 23.500 keer zo sterk is als kooldioxide (CO2). SF6 mag in verschillende Europese sectoren al niet meer gebruikt worden. Voor de energiesector geldt nog een uitzondering. Wel beloven de landen en energienetbeheerders om te stoppen met SF6-schakelkasten. Dat is nodig om klimaatdoelen te halen. Want bij gebruik van SF6 zal altijd een beetje van het gas in de atmosfeer belanden, rapporteerde de Nederlandse overheid al. Nuventura bedacht een volledig schone schakelaar die werkt op schone lucht. Als het Duitse concept doorbreekt ontstaat een internationale miljoenenmarkt, voorspellen statistieken op de website.
Een schone batterij
De Zweedse ondernemer en uitvinder Lars Jacobsson (54) heeft zich volledig gestort op het ontwikkelen van een milieuvriendelijke batterij. Want de huidige accublokken vergen zeldzame grondstoffen en mineralen die in wingebieden als Zuid-Amerika schade kunnen berokkenen. Jacobsson bedacht een batterij die vrij is van zware of schaarse metalen. Hij wil het helemaal anders doen dan de gebruikelijke lithiumbatterijen. Alle ontwerpen heeft hij al klaar. De nieuwe batterij moet warmte en waterstof kunnen opslaan, voor een huis of een hele wijk. En Jacobsson belooft ook nog eens dat zijn batterij helemaal uit elkaar te sleutelen is, zodat alle onderdelen goed herbruikbaar zijn. Volgens de uitvinder is energie-opslag de heilige graal voor schone energie. Het enige nadeel van zonne- en windenergie is nu nog dat het niet grootschalig bewaard kan worden. Zodra dat verandert zullen windturbines en zonnepanelen de fossiele bronnen gas en kolen volledig van de troon stoten, is zijn voorspelling.
Lees ook:
Een simpele oplossing voor een groot probleem: de betere batterij en zuiverende belletjes
De Green Challenge is een van de grootste jaarlijkse competities op het gebied van duurzaamheid en innovatie. Onder de kanshebbers bevonden zich in de editie van vorig jaar twee Nederlandse bedrijven: AquaBattery en de uiteindelijke winnaar van 2018 The Great Bubble Barrier.
