ACM: Geen woekerwinsten bij energieleveranciers door hoge gasprijzen

Grote energieleveranciers slepen geen woekerwinsten of onredelijk voordeel uit de energiecrisis en het prijsplafond. Daarover waren zorgen in de Tweede Kamer en bij consumenten, maar volgens toezichthouder Autoriteit Consument en Markt (ACM) zijn die vooralsnog onterecht.

Consumenten betaalden zich vorig jaar blauw aan energiekosten, en ook dit jaar is het verbruik boven het prijsplafond in veel gevallen nog een stuk duurder dan vóór de energiecrisis. Maar de drie grote leveranciers – Essent, Vattenfall en Eneco – maakten vorig jaar slechts ‘enkele tientjes’ winst per klant. Dat is vrijwel gelijk aan andere jaren.

ACM onderzocht de boekhouding van de drie leveranciers, die samen meer dan de helft van Nederland van energie voorzien, naar aanleiding van onrust over de hoge prijzen en de kosten van het prijsplafond. Rond Prinsjesdag leek het er nog op dat de overheid vele miljarden aan publiek geld zou moeten uittrekken om hen te compenseren voor het gat tussen het prijsplafond en de marktprijs.

Waakhond bepaalt alsnog wat een ‘redelijke marge’ is voor de drie grootste bedrijven

Van links tot rechts vroegen Kamerleden zich af hoe het kabinet gaat voorkomen dat die miljarden tot onredelijke winstmarges leiden. ACM werd gevraagd om zo’n ‘redelijke marge’ te berekenen, maar moest die opdracht dit najaar teruggeven.

Met zestig verschillende leveranciers was er in korte tijd niet één goede marge te berekenen. Bovendien vond ACM de vraag wat redelijk is ook meer een ‘politieke afweging’. Nu geeft de waakhond zo’n oordeel eigenlijk alsnog, door de marges van de drie grootsten ‘niet onredelijk’ te noemen.

Hoog waren de prijzen voor consumenten natuurlijk wel. Essent, Vattenfall en Eneco moesten zich daar de afgelopen maanden veelvuldig tegen verdedigen in de media. Waarom daalde de prijs voor klanten niet terwijl de gasprijs op de groothandelsmarkt alweer ver onder piek zat van augustus vorig jaar?

ACM volgt redenering energiebedrijven

ACM komt nu met precies dezelfde verklaringen als de leveranciers telkens gaven. “De energie die vandaag wordt geleverd is al eerder ingekocht tegen de prijs van toen”, staat in het rapport. “Het duurt daarom een paar maanden voordat dalingen maar ook stijgingen op de groothandelsmarkt te zien zijn in de prijzen.”

En hoe het kan dat verschillende leveranciers verschillende prijzen kunnen bieden? Omdat ze allemaal een verschillende inkoopstrategie hebben, meldt ACM. De één koopt vrij kort van te voren in, met als risico dat de prijzen nogal fluctueren. De ander wil consumenten daarvoor behoeden en slaat dus voor de langere termijn in. Dan duurt het ook langer voordat de consumentenprijs mee daalt met de gasprijs op de groothandelsmarkt.

Onder de streep bleef vorig jaar een winstmarge over van 0 tot 5 procent van de omzet. Ook voor dit jaar hebben Eneco, Vattenfall en Essent geen hogere marge ingepland dan in andere jaren, schrijft ACM.

Eneco verheugd

ACM-bestuursvoorzitter Martijn Snoep begrijpt dat mensen de energieprijzen als onredelijk hoog ervaren, maar volgens hem is dat ‘dus niet het geval’. Wel zegt hij dat de tarieven voor klanten binnenkort mee moeten dalen met de prijzen op de groothandelsmarkt. “Dat houden we scherp in de gaten.”

Eneco is verheugd dat ACM het bedrijf vrijpleit van woekerwinsten. Wel realiseert Eneco zich dat ‘de prijzen nog lang niet terug zijn op hun oude niveau’, en dat dit voor veel mensen moeilijk is.

Lees ook:

Het prijsplafond is van kracht, wat gaat er nu veranderen?

Per 1 januari is het prijsplafond voor energie van kracht. Dat moet de energierekening van consumenten binnen de perken houden. Hoe werkt dat in praktijk?