Zemlinsky’s zeemeermin is meeslepend en opzwepend

Het symfonisch gedicht ‘Die Seejungfrau’ van Alexander von Zemlinsky begint mooi sferisch in de lage regionen van het orkest. Een beetje zoals ‘Eine Alpensinfonie’ van Richard Strauss opstart: zoekend, mysterieus. Alsof de zon over het duistere landschap nog op moet komen. De overeenkomst is frappant, maar dan is het toch Strauss die ‘afkeek’ van Zemlinsky, want zijn beklimming van de alp schreef hij pas in 1915, ruim tien jaar na Zemlinsky's toonzetting van het sprookje van Hans Christian Andersen.

We hebben er in Nederland goeie ambassadeurs voor gehad. Riccardo Chailly dirigeerde ‘Die Seejungfrau’ al in 1986 bij het Concertgebouworkest, twee jaar nadat de partituur weer compleet was gemaakt. De drie delen waren in de oorlog van elkaar gescheiden geraakt. Chailly maakte er in dat jaar een referentie-opname van met het Radio-Symphonie-Orchester Berlin, waar hij toen nog net chef-dirigent was.

Marc Albrecht, de net afgezwaaide chef van het Nederlands Philharmonisch Orkest (NedPhO), heeft al evenzeer een voorliefde voor Zemlinsky's zeemeermin. Eind 2018 dirigeerde hij bij het NedPhO een prachtuitvoering van ‘Die Seejungfrau’, die nu op cd is verschenen. De uitvoering is rijk in details, meeslepend en opzwepend. Deze partituur is een kolfje naar Albrechts hand. Hij houdt het sterk uitgedijde orkest, dat zinderend goed speelt, prachtig in de hand.