Spoorboekje
Wie wint vanavond het Eurovisie Songfestival?
De spanning loopt op in Lissabon. Vanavond is het zover: 26 landen zingen vanavond in de finale van het 63ste Eurovisie Songfestival. Waylon is als 23ste aan de beurt, om ongeveer 22:45. Precies: het wordt een lange avond. Bier koud, chips op tafel? Wij vertellen u waar u op moet letten.
1 - Oekraïne: MELOVIN - Under The Ladder ★★☆
Écht inventieve podiumacts zijn er eigenlijk maar weinig, dit jaar. Maar in Kiev bedachten ze een vleugel op stelten te zetten waaruit de zanger als een soortement Frankenstein uit een doosje opduikt. Die piano blijkt ook nog eens een functie te hebben in dit verder vrij voorspelbare dancepopnummertje, dat het moet hebben van een paar aanstekelijke wooo-oooo-hoooo's. Het blijft zeker hangen, wat ook kan komen doordat we dit al honderd keer eerder hebben gehoord. Uiteindelijk gaat de hens erin, dat is dan wel weer leuk.
2 - Spanje: Amaia y Alfred - Tu Canción ★★☆
Dit stel is supermegaverliefd. Dat zie je zo. In de wandelgangen van Lissabon wordt gefluisterd dat de romance al lang over is, maar dat zou geen goed verhaal zijn, dus houden Amaia en Alfred het nog even vol tijdens deze Disney-achtige zwijmelballade. De chemie spat er vanaf, dat moeten we ze nageven. Noem het het Ilse & Waylon-effect, je blijft toch kijken. Want gaan ze nou zoenen?
3 - Slovenië: Lea Sirk - Hvala, ne! ★★☆
Dit nummer is van een futuristische snit zoals we die niet vaak tegenkomen op het Eurovisie Songfestival. Rammende electropop, waarboven Lea Sirk loeihard haar boodschap afgeeft: 'Hvala, Ne!', Sloveens voor nee, dankjewel. Dat geeft wel enige indicatie waar deze sterke vrouw met roze haar inspiratie vandaan haalt. De zangeres zei zelf tijdens een persconferentie het eigenlijk maar een eentonig nummer te vinden, en daar heeft ze natuurlijk volkomen gelijk in, maar met die zelfkennis neemt ze ons voor haar in.
Ze bedient zich van een aantal expressieve dansers die wél in dienst van het nummer staan. Het is alleen jammer dat ze niet de beste zangeres is. Dat werd pijnlijk duidelijk tijdens de repetities, maar in de voorronde verraste ze door zich wonderwel te kwalificeren.
Zou dat door dat leuke grapje komen? We gaan het hier nog maar even niet verklappen?
4 - Litouwen: Ieva Zasimauskaitė - When We're Old ★★★
Hoor die trilling in haar stem, die aarzeling, de langzaam opkomende strijkers, de gevoeligheid waarmee de piano wordt beroerd - die echt z'n best doet om niet de zachte zang te overstemmen. En zie die twinkeling in Ieva's ogen.
Dit, lieve mensen, is veel te breekbaar. Je wilt je hierbij het liefste wentelen in een zacht dekentje, met een kopje gemberthee erbij, en dan alleen maar heel hard huilen. En niet nog de rest van dit Songfestival afkijken.
Je vraagt je af hoe deze Ieva uit Litouwen zich staande houdt in deze weken van gekkigheid in Portugal. Het gaat over samen oud worden, maar heel subtiel dreigt er ook een naderend afscheid in dit nummer. En met zulke emoties win je toch zelden een songfestival.
5 - Oostenrijk: Cesár Sampson - Nobody But You ★★☆
Hey, horen we daar een James Blake-pianootje - dacht de verslaggever hoopvol. Want nee. Jammer. Zeker, er zit wel soul in, de groove is goed, en de zanger heeft de juiste stem voor boven een Hallmark-kaart. Maar wat een saai nummer, eigenlijk. En de show is zo saai als een dagje meubelboulevard - zouden die Oostenrijkers echt denken dat de rest van de wereld steil achteroverslaat van een podium dat heel pneumatisch omhoog gaat? Komen ze nooit in de Ziggo Dome ofzo?
6 - Estland: Elina Nechayev - La Forza - ★☆☆
Weet u nog, die zangeres die in 2018 dat opera-liedje zong?
Kom kom, niet zo flauw doen. Elina maakt volgens de wedkantoren goede kans op hoge notering. Maar waarom, in vredesnaam? Is het die stem, die net als je denkt dat het allemaal niet nóg hoger kan toch al het kristal in de servieskast verpulvert? Zijn het die ronddraaiende visuals geprojecteerd op haar enorme baljurk?
Omdat ze die hoge noten haalt moeten we opeens allemaal in katzwijm vallen?Kom op zeg. Niemand zet dit voor z'n plezier op. Operaliefhebbers niet. En popliefhebbers ook niet. Echt niet. Maar Eurovisieliefhebbers blijkbaar wel.
Bekijk hier het nummer tijdens de halve finale
7 - Noorwegen: Alexander Rybak - That's How You Write A Song ★★★
Kent u hem nog? De Noor Alexander Rybak - overigens een geboren Wit-Rus - won in 2009 het Eurovisie Songfestival in Moskou met zijn inzending 'Fairytale'. En verdikkie, hij zou dat succes dit jaar maar zo kunnen herhalen.
Want inderdaad, zo schrijf je een liedje. Met vrolijke, onbezorgde coupletjes, een aanzetje dat de nieuwsgierigheid prikkelt, een refreintje dat blijft hangen als een wc-rol in een boom. Bruggetje erbij, climax met vioolsolo erbij, breakdown met a-capella refrein: we kunnen het allemaal zo uittekenen.
Alleen: zo schrijf je niet per se een góed liedje. Want hoe naadloos dit familievriendelijke dansfeestje ook allemaal in elkaar steekt, het is gespeend van elke emotie. Maar goed. Leuk is het wel. En natuurlijk zorgen die Noren ervoor dat het met die in de lucht getekende instrumenten, vuurwerk en aanstekelijke dansshow verschrikkelijk gelikt de huiskamers binnenknalt.
8 - Portugal: Cláudia Pascoal - O Jardim ★☆☆
Vorig jaar zo goed, nu zo slecht. Als je zelfs die eerste strofe er al een halve toon naastzit, dan is het zeker dat Lissabon het buurstad Porto niet gewoonweg niet gunt dit feestje volgend jaar te organiseren. Roze haar als meest opvallende feature. Dit indiegezwijmel is ook nog eens ordinair jatwerk - maar dan wel van een heel goed nummer.
Bekijk hier het nummer tijdens de halve finale
9 - Verenigd Koninkrijk: SuRie - Storm ★☆☆
Hey, weer roze haar! Nuja, daar kan Annie Lennoxiaanse zangeres natuurlijk ook niks aan doen. Maar die manier waarop ze als een angstig konijn haar stem dicht knijpt wel. Storms lasten niet forever, en dat rijmt dan weer op together. Voor dit land waarvan Engels toch echt de mother's tongue is had je wel wat meer verwacht. Maar dit moeten we natuurlijk zien in het kader van de Brexit - ze willen echt niks meer met ons te maken hebben.
Bekijk hier het nummer tijdens de halve finale
10 - Servië: Sanja Ilić & Balkanika - Nova Deca ★☆☆
Balkanika, nou dan weet je het wel. Deze groep brengt een hymne over de opkomende zon, tekstueel beperkt het zich tot één enkele strofe. Wat niet erg is, want we verstaan er toch niks van.
De bebaarde Sanja staat als een bazige druïde op het podium, terwijl drie Servische vleermuisnimfen om hem heen fladderen.
Als het folkloristisch verantwoorde gedeelte eenmaal achter de rug is, komt er een foeilelijke beat de boel tevergeefs een beetje opjutten. Eentje zo belegen dat je ze in de clubs van Belgrado al lang niet meer tegenkomt. Let ook op die heerlijk overdreven gebaren van de in een wolvenvest gestoken trommelaar. Die kunnen we vast afvinken, op de Eurovisie-bingo.
Bekijk hier het nummer tijdens de halve finale
11 - Duitsland: Michael Schulte - You Let Me Walk Alone ★★★
We gaan even wegzwijmelen. Allereerst bij die goudbruine krullen: volgens de rest van de perstafel die hier de mooiste jongen dit songfestival. Nerdy doch stoer. En nog gevoelig ook, met dit nummer over zijn vroeg overleden vader. En dat komt geholpen met wat stijlvolle graphics behoorlijk binnen, over die weg die hij voortaan alleen moet afleggen. Een van de beste inzendingen dit jaar.
12 - Albanië: Eugent Bushpepa - Mall - ★☆☆
De Duitse kansen worden ook nog eens flink geholpen doordat hij wordt gevolgd door deze complete Albaanse nietszeggendheid.
Want jongens: als er een 12-snarige gitaar op de opname klinkt, doe dan tenminste ook een beetje je best om bij dat Eurovisie-playbacken de juiste 12-snarige gitaar het podium mee op te nemen. Dat valt op, omdat er verder helemaal niets opvalt aan deze act - behalve die naam dan. Eugent Bushpepa. Gaaf. Maar het nummer? Beetje folk, beetje emo. Precies, muziek die buiten Tirana allang niet meer de hitlijsten bestormen.
Bekijk hier het nummer tijdens de halve finale
13 - Frankrijk: Madame & Monsieur - Mercy ★★★
Pfoe, wat werd het stil in de perszaal tijdens de juryronde van dit nummer. De madame van dit duo vraagt de aandacht, en krijgt het, met dit onderkoeld gebrachte Christine & The Queens-achtige electropopnummer.
Over een bijzonder verhaal: het vluchtelingenmeisje Mercy dat werd geboren op de Middellandse Zee, aan de boord van een reddingsboot.
De act is bovendien hypergestyled, gestoken in Jean Paul Gautier. Manlief loopt een beetje gitaar te spelen, en hoeft verder niet zo veel te doen. Kanshebber, dit.
14 - Tjechië: Mikolas Josef - Lie to Me ★★★
Ah, vrolijke trompetjes! Funky slap-basje, lekker opzwepend! Klaarblijkelijk is Mikolas Josef de Bruno Mars uit Praag, maar dan wit en nerdy.
Een beetje nietszeggend is het allemaal wel, en deze act had op tientallen andere manieren van pit kunnen worden voorzien dan met alleen een breakdancend silhouet voor een gekleurd scherm. Live klinkt Josef ook nog niet zo blakend van het zelfvertrouwen als op de plaat. Op het grote podium in Portugal komt deze gladjakker haast adem te kort om zijn eigen lettergrepen bij te houden.
Maar goed. Dat trompetje blijft wel hangen zeg. Pfoe. Ook een kanshebber voor een hoge eindnotering.
15 - Denemarken: Rasmussen - Higher Ground ★☆☆
Er gaat nogal wat dreiging uit van Denemarken. Niet zozeer uit het nummer - we hoeven niet bang te zijn dat het songfestival volgend jaar in Kopenhagen plaatsvindt. Nee, de dreiging zit hem in die woeste baard, die verbeten blik, de zeilen die op de achtergrond trots gehesen zijn. Denemarken laat het zelfs even sneeuwen, en dat in Lissabon.
Deze reactionaire Deense splintgroepering speelt met hun zware Scandi-bombast vol in op conservatieve oergevoelens. Vikingen, vuur en vaderland. Het is nog net niet in het Deens gezongen, maar het valt op dat nationalistische borstklopperij niet langer is voorbehouden aan de oost-Europese landen op dit songfestival.
Dit viking-koor is bound voor een distant shore, en het blijft ongewis wat er gaat gebeuren als ze daar aankomen. Afijn, beter zeilen ze snel terug naar Jutland, want een hoge notering verdwijnt na die modulatie toch echt achter de horizon.
16 - Australië: Jessica Mauboy - We Got Love ★★☆
Jessica Mauboy schijnt in eigen land een hele grote te zijn, maar aangezien dat land in kwestie nogal ver weg is, is het misschien niet zo gek dat wij daar helemaal niks van hebben meegekregen.
Ze is een geweldig danseres en dito zangeres: Mauboy predikt vol overtuiging haar liefdesevangelie in dit verder niet al te opvallende popnummertje. Maar we hadden iets meer verwacht dan alleen die flauwe led-balken en een glitterjurk, voor een land dat om precies te zijn 16.234 kilometer heeft afgelegd om mee te doen aan een liedjeswedstrijd.
17 - Finland: Saara Aalto - Monsters ★★☆
Saara Aalto (inderdaad, beetje alto) heeft genoeg van de monsters onder haar bed en haalt lekker krachtdadig de stofzuiger door haar demonen. Doe het haar maar eens na: zingen op een ronddraaiend rad van fortuin waar uiteindelijk allemaal vuurwerk uit wordt gespuwd.
Kittige dame hoor, met die oogschaduw, huizenhoge wimpers en de manier waarop ze haar dansers aanvoert. En die kinky grijze pakjes met leren accentjes van de achtergronddansers gaan er in Eurovisie-land natuurlijk prima in. Alles wat er op het podium gebeurt leidt alleen wel een tikkeltje af van het nummer, maar dat is hier helemaal niet erg.
18 - Bulgarijë: EQUINOX - Bones - ★★☆
Ja, wederom hebben de Bulgaren even gebeld met Stockholm. Het Zweedse huurlingenleger aan songschrijvers bracht de Bulgaren de afgelopen jaren een paar goeie resultaten, maar nu hebben die huur-Scandi's zich er wel erg makkelijk vanaf gemaakt. Hoewel het liedje niet eens het probleem is. Het refrein is wel lekker, en die rammende beat hakt ook wel lekker door. Alleen jammer dat er vijf Bulgaren doorheen jengelen.
Deze groep is speciaal bij elkaar gebracht voor dit Songfestival. Verspilde moeite. De stemmen en persoonlijkheden van de vijf zangers liggen te ver uiteen om er één geheel van te maken, hoezeer de beeldregie ook z'n best doet. Daarbij, en dat is vaker het probleem bij dit soort gelikte nummers, wat willen ze er nu eigenlijk mee zeggen?
19 - Moldavië: DoReDos - My Lucky Day ★★★
Hitje. HITJE! En kanshebber op een hele hoge eindnotering. Het nummer gaat natuurlijk helemaal nergens over, maar je bent een hele harde als die bubbelige balkantrompetjes geen trillingen in je heupen opwekken. Daarbij maken de Moldaviërs inventief gebruik van een wandmeubel uit de aankomende wintercollectie van IKEA, waar omheen Eugeniu, Sergiu en Marina een lollig kat-en-muis spelletje spelen.
Lekker refreintje bovendien. Goed gezongen. En dat speelse geflirt tussen Marina en haar twee mannen gaat ervoor zorgen dat ze een paar emmers vol douze points mee terug naar Chisinau nemen.
20 - Zweden: Benjamin Ingrosso - Dance You Off ★★★
De kwaliteit van de Zweedse songfestivalinzendingen is zo consistent als die van hun auto's. En inderdaad, net zoals Volvo's, begint ook die truc met die led-schermen een tikkeltje saai te worden. Maar ja, het gaat maar niet kapot.
Het nummer zelf had Justin Timberlake trouwens goed kunnen gebruiken op zijn afgelopen album. Voor de danspasjes heeft deze Benjamin ook goed naar zijn Amerikaanse voorbeeld gekeken. Zweden behoort - zoals elk jaar, eigenlijk - tot de favorieten. Het is een knoeperd van een oorwurm, maar het ontbreekt een beetje aan iets extra's: de zanger moet het drie minuten helemaal in zijn eentje doen.
Funfact: met Louis Schoorl uit Amsterdam als één van de songschrijvers van dit nummer heeft een eventuele Zweedse overwinning maar mooi een Nederlands randje.
21 - Hongarije: AWS - Viszlát Nyár ★★☆
METALLLLL! Nouja, emocore, om precies te zijn. Van het soort dat een jaar of tien geleden in zwang was onder depressieve pubers, gestoken in oversized skatebroeken en met koolrandjes om hun ogen.
Nee: de Hongaren nemen het Songfestival absoluut niet serieus. Of ze willen er gewoon zeker van zijn dat ze dit festijn volgend jaar niet zelf hoeven te betalen.
In zijn genre is het niet eens zo slecht, de liefhebbers zullen smullen van die bulldozergitaren en die ratelende kickdrums. Maar ja, die liefhebbers zitten natuurlijk absoluut niet naar het Eurovisie Songfestival te kijken. De Hongaarse omroep had hun budget beter kunnen steken in drie zingende pottenbakkers. Dan viel er tenminste nog wat te lachen. Maar nee: Vuurwerk! Crowdsurfers! NOG MEER VLAMMENWERPERS!
22 - Israël: Netta - TOY - ★★★
Look at me, I'm a beautiful creature. De trots en het zelfvertrouwen waarmee Netta de eerst strofe van TOY zingt maakt haar eigenlijk binnen tien seconden al tot dé kanshebber van dit jaar. De Israëlische is een voorvechter van LHBT-rechten, en de boodschap - iedereen is mooi op zijn eigen manier - gaat er op het songfestival in als zoete koek.
En dan dat krachtige refrein: "I’m not your toy, you stupid boy". Zo simpel kan het zijn - deze zes woorden schallen deze week elke avond in de nachtclubs van Lissabon. Het is een lijflied in de dop voor de Eurovisie-gemeenschap. En dan zo'n raar, modern nummer. Waarop ze soort van rapt, soort van zingt, en een soort van kippengeluiden maakt. Juist, kippengeluiden. Altijd handig, zo’n fijne, opvallende gimmick. We zouden kunnen gaan zeveren over die verschrikkelijk irritante tempowisselingen in dit nummer, of de misplaatste culturele toe-eigening (hoi Japan) maar ach.
Het lijkt er alleen wel een beetje op of Eurovisie-land klaar is met deze gekkigheid: torende ze vanaf het begin bovenaan bij de bookmakers, de laatste week is ze een paar plaatsjes gezakt.
23 - Nederland: Waylon - Outlaw In Em ★★★
De volle drie sterren zijn natuurlijk vooral omdat we anders mot krijgen met zijn management, maar zonder gekheid: Waylon is één van de beste zangers van de avond. Dat liet hij ook keer op keer zien tijdens de repetities.
Maar die acrobatische dansers, die worden toch niet helemaal begrepen, hoor je hier van iedereen. Het gaat niet echt lekker samen met het nummer, dat zelf nogal middle of the road is om echt op te vallen. Waylon mag tevreden zijn met een finaleplaats, maar een top-10 notering zit er vanavond vermoedelijk niet in.
24 - Cyprus: Eleni Foureira - Fuego ★★★
Eleni uit Cyprus is één van de grote favorieten. En dat is helemaal terecht.
Waarom? Nou, omdat dit een ontzettend simpel, ongedwongen maar ondertussen rammend hard popwijsje is. Omdat ze een ontzettend strakke dansshow weggeeft die ons, toegegeven, behoorlijk bekend voorkomt(hoi Beyoncé). En omdat ze als een van de weinigen van deze avond slim gebruik maakt van niet alleen beeldtechniek (er schieten nep-vlammen uit haar armen!) maar ook van alle pyrotechniek (er schieten échte vlammen uit haar armen!).
Dit is een knaller van jewelste, om hete avonden in de gaybars van Nicosia net nog wat heter te maken.
25 - Ierland: Ryan O'Shaughnessy - Together - ★☆☆
Het einde is in zicht, maar deze jonge Ier doet zijn uiterste best het slot van de avond nog even extra te rekken. Want jemig, wat voelt dit nummer eindeloos aan. Het zijn alle clichés uit Julia Roberts-films op één grote hoop gegooid. Jongen maakte het uit, arme Ryan weet niet waarom, dat werk. Huilen dan. I forever wonder why - nou Ryan, wij ook.
Funfact: om dit nummer trok de EBU de Chinese licentie in. De staatsomroep aldaar censureerde de uitzending omdat Ryans nummer net iets te duidelijk over een homoseksuele relatie ging. Vonden ze niet leuk, in Peking. Vonden ze niet leuk, in Geneve. Waardoor de Eurovisie-finale helaas toch niet in China wordt uitgezonden.
26 - Italië: Ermal Meta e Fabrizio Moro - Non Mi Avete Fatto Niente ★★☆
Prachtige taal, dat Italiaans. Maar voor wie het niet verstaat: dit nummer begint met een opsomming van terreuraanslagen. Hoe het bloed de boulevard van Nice rood kleurt, hoe de zon boven de Ramblas vandaag niet meer schijnt. Dat rammen ze er trouwens ook nog even in door de tekst in verschillende talen over het scherm te projecteren.
Dat valt op, op dit vredige Eurovisie Songfestival. Maar het nummer heeft een boodschap van hoop, zeggen Ermal en Fabrizio: het gaat over onze menselijkheid die ons allen bindt en uiteindelijk het kwaad zal overwinnen. Over dat die aanslagen ons niks doen.
Mooie boodschap. "Je raakt me niet." Beetje discutabel, misschien. Maar goed, het nummer is best mooi, met een fijn melancholisch refrein met inderdaad een hoopvol randje. Maar subtiel is het allerminst, en dat de twee het slot van deze avond zo richting mineur trekken zal ze vast niet in dank worden afgenomen door de televoters.
Lees ook: Waylon: Ik kan verschrikkelijk goed tegen kritiek
Waylon mag vanavond als 23ste aantreden in de finale van het songfestival. Trouw sprak hem eerder deze week in Lissabon. "Ik kom hier omdat ik graag muziek wil maken op het grootste podium ter wereld. Hier zit geen ego. Wat andere mensen daar ook van vinden. Dat boeit me niet."