Wat is echt, wat is nep op Theaterfestival Boulevard

Oriëntatie. Dat is het thema van Theaterfestival Boulevard 2019. Met als titel ‘You Are Here’. En zoiets kun je natuurlijk zo breed opvatten als je zelf wilt.

In het gewone leven begint dat oriënteren vaak via rolmodellen. Aan de hand van een voorbeeld ontdekken wie je zelf bent. Al kunnen sommigen ook in na-aperij blijven steken en zo zichzelf verliezen. HNTJong laat dat in ‘Heidi Pippi Sissi Ronnie Barbie’ allemaal gebeuren, maar net een beetje anders dan je verwacht.

Die origineel zo blije Heidi verveelt zich hier kapot: de Zwitserse bergen en alpenweiden, elke dag hetzelfde, oh, wat zou ze graag ontvoerd willen worden. Dat signaal wordt ergens in de ruimte opgevangen, al is ze niet on line en cloud- en telefoon-loos.

Heidi wordt getransporteerd naar de wereld van sociale netwerken en blijkt in haar naïviteit authentieker dan een pseudo-Pippi. Volgers stromen toe. Regisseuse en theatermaakster Eva Line de Boer mengt in het verhaal allerlei rolmodellen, kinderhelden en bijfiguren van vroeger en nu door elkaar. Geestig en verwarrend.

Gemixte realiteiten

Speels worden verschillende realiteiten gemixt op en onder een reuzegroot soort matras. Met cameraatjes worden miniscènes met popjes opgenomen en op een groot scherm erachter geprojecteerd. Niet altijd is even scherp waar de grens tussen echt, instagram, YouTube, analoog of digitaal ligt.

De huidige jeugd van 10+, het beoogde publiek, zal de rol van rapper Ronnie Flex vast meteen omarmen. En de figuur van Klara in de rolstoel, oorspronkelijk een vriendinnetje van Heidi, is zo ingekleurd, dat haar handicap een andere betekenis krijgt.

Met de kwestie of sociale media of jijzelf bepalen wie je bent, opgediend met een flink snufje moralisme, past ‘Heidi Pippi Sissi Ronnie Barbie’ moeiteloos in het thema van Boulevard. Heel wat makers vatten dat thema veel persoonlijker op. In de theatertentjes op het Festivalplein worden nogal wat solo’s opgevoerd, probeersels, maar ook een supermooi project als ‘Beefteefjes’ door Servaes Nelissen.

Journalist/maker Gian van Grunsven prijst haar theaterlezing ‘Over komen’ aan als hit op Oerol. Dat valt tegen. Ze heeft het over zelfbeminning, wat minder seksueel zou zijn dan masturberen of zelfbevrediging. Het blijkt vooral een verslag over gevolgde cursussen en of ze er al dan niet ontspannen vandaan kwam. Gaapgaap.

Dan is ‘Boredom 2.0’, een openluchtoptreden van Roy Overdijk en Simon Bus op het Pleinpodium heel wat gewaagder. In een synchroon beginnende performance geven beide dansers de verveling van witteboordenwerkers subtiele nuances.

Heerlijk dubbelzinnig

Bepalen de tentjes en terrassen in het centrum van ’s Hertogenbosch de sfeer van Boulevard, in de theaters gebeurt het echte werk. En als ergens het thema een heerlijk dubbelzinnige betekenis krijgt, dan is dat wel in ‘True Copy’ door het Vlaamse Berlin (coproductie Het Zuidelijk Toneel). Bart Baele en Yves Degryse hebben meestervervalser Geert Jan Jansen gestrikt voor hun voorstelling.

Twintig jaar lang hield Jansen de kunstwereld voor de gek met vervalste schilderijen van Picasso, van Gogh, Miró, Matisse, Chagall enzovoort enzovoort. Door een spelfout viel hij tenslotte door de mand. In ‘True Copy’ treedt hij op als verteller, acteur of conservator van zijn werk. Eigen werk kun je zeggen, want naar eigen zeggen kopieerde hij niet, maar voegde hij zelf gemaakte schilderijen toe, die naadloos in bepaalde periodes van de meesters zelf pasten.

Karel Appel zelf herkende een Appel van Jansen als echt. Met die verwarring en de totaal overspannen kunsthandel wordt in True Copy prachtig gespeeld. Tegen een achterwand van ruim dertig vervalste werken met daarin draaiende video’s vertelt Jansen over zijn trucs en methodes.

Gevaarlijk wordt het als over de vondst van de uit de Rotterdamse Kunsthal gestolen Picasso wordt verhaald. Die ‘vondst’ haalde vorig jaar de wereldpers, maar was een project van Berlin en Jansen samen. Ongemerkt wordt er steeds scherper op de scheidslijn tussen echt en onecht gebalanceerd. Of een beroemd schilderij werkelijk drie weken onder een deurmat heeft gelegen om het oude te laten lijken, is niet meer uit te maken.

En is Jansen wel Jansen? Als diens versie van Picasso’s Dora live in het theater wordt geveild, wordt grif ver boven de € 3000 geboden. ‘True Copy’ zet theater simpel en vooral grandioos in als middel tussen verbeelding en goedgelovigheid. Wat is wel, wat is niet waar? Is cult kunst of namaak? Een ding is zeker, ‘True Copy’ deelt een kunstschop uit, die het thema van Boulevard enorm verdiept.

Voor meer informatie, zie festivalboulevard.nl.

Lees ook:

De meestervervalser onthult zijn trucs

Als meestervervalser schokte Geert Jan Jansen de kunstwereld. Nu onthult hij in een theatervoorstelling zijn tactieken. Hoe maak je een nieuwe Rembrandt authentiek oud? ‘Een beetje schoenpoets door de vernis.’