Waarom Franse jongeren toestemming van ouders nodig hebben voor TikTok (en Nederlandse niet)

In Frankrijk werd donderdag een wet over ouderlijk toezicht op sociale media unaniem aangenomen. Volgens de nieuwe regels moeten ouders kinderen tot vijftien jaar toestemming geven voor het gebruik van sociale media als TikTok en SnapChat. Het voorstel moet nog worden behandeld in de Senaat.

Het Franse parlement maakt zich grote zorgen over de invloed van sociale media op jongeren. Met behulp van deze wet willen politici risico’s zoals pornografie, cyberpesten, onrealistische schoonheidsnormen en telefoonverslaving voorkomen, zo legden zij nieuwskanaal France24 uit.

Nederland volgt EU

Zou Nederland volgen? Dat is onwaarschijnlijk, denkt Paddy Leerssen, onderzoeker Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam. Nederland is volgens hem terughoudend met wetgeving voor sociale media. “Het laat platformregulering eerst over aan de EU, die zijn daartoe bevoegd.”

De ontwikkelingen in Frankrijk verbazen Leerssen niet. “Frankrijk en Duitsland zijn binnen de EU voorlopers als het gaat om platformregulering. Daar zit veel tijd en moeite in, terwijl het later weer in strijd kan zijn met nieuwe wetgeving van de EU.” Leerssen snapt daarom de keuze van Nederland wel, om niet ook in te zetten op eigen wetgeving.

Op Europees niveau gebeurt er veel. De belangrijkste ontwikkeling van de afgelopen jaren is de Digital Service Act (DSA) die komend jaar van kracht wordt. Platforms krijgen met die wet onder meer een zorgplicht om kinderen te beschermen. Ze zijn zelf verantwoordelijk te onderzoeken wat de risico’s van hun diensten zijn, en moeten zelf uitdokteren hoe ze die indammen. Leerssen verwacht dat Nederland eerst de maatregelen van platforms afwacht, voordat er nieuwe wetgeving aan te pas komt.

Volgens de onderzoeker kunnen overheden dat proces bespoedigen, door bijvoorbeeld net als Frankrijk met regulering te schermen. Hij merkt dat platforms sneller in actie komen als landen dreigen met wetgeving. Zo heeft TikTok deze week nog opties toegevoegd voor ouderlijk toezicht. Leerssen: “Dat is een typische dynamiek. Als overheden dreigen met wetgeving, passen platforms zich sneller aan. Het is ook een politiek verhaal.”

Handhaving lastig

Of de Franse wet uiteindelijk uitvoerbaar is? Dat weet Leerssen nog niet. “Voorstellen tot platformregulering uit Frankrijk schieten vaak tekort, omdat ze bijvoorbeeld technisch lastig uit te voeren zijn.”

In Nederland gebruiken steeds meer jongeren sociale media zoals TikTok en SnapChat. Volgens onderzoeksbureau Newcom telt TikTok op dit moment ongeveer vier miljoen Nederlandse gebruikers. Het aantal gebruikers steeg met een miljoen ten opzichte vorig jaar. Volgens de onderzoekers zijn vooral TikTok en SnapChat populair onder Nederlandse jongeren.

Lees ook:

Waarom je eigenlijk helemaal moet stoppen met TikTok

De app TikTok is razend populair én controversieel. Gebruikers weten niet dat ze al hun interesses, geaardheid en guilty pleasures delen met het Chinese platform. Vijf redenen om ermee te stoppen.

Lees ook:

Meisjes die veel op Instagram en Snapchat zitten zijn vaker depressief

Meisjes die frequenter op sociale media zitten, hebben vaker last van angstklachten of depressieve gevoelens. Dat blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit.