Veel foto’s op sociale media? Dan staat de relatie op springen

Onlangs zat ik op een boot. Goed, ik zat op een boot in Thailand. Oké, ik zat op een boot in Thailand tijdens een begeleide, tweedaagse tour door een natuurpark. Om mij en mijn vriend heen zaten drie andere stellen: een Nederlands koppel, een Brits koppel en een Amerikaans stel waarvan de vrouw influencer was, de man insta-husband.

Ik heb al jaren deze theorie over relaties: hoe meer ervan op sociale media te zien is, hoe slechter het gaat. Heel af en toe raak ik overtuigd van het idee dat ik relatiebreuken kan zien aankomen: een plotselinge stortvloed van romantische duo-selfies, een piek in het aantal gedeelde datenights en vakantieherinneringen. Een manische poging een goede afloop te visualiseren.

Na die romantische opleving is het doorgaans een paar maanden stil. En dan: sportschoolselfies, kijk, ik ben spontaan op Ibiza, foto’s van avonden uit. De eeuwenoude saga van een verkering op z’n eind, de onvermijdelijke breuk, bijkomen en weer klaar zijn voor een date, samengevat in een digitaal fotodagboek.

Een drone mee voor de vakantiekiekjes

In Thailand begon mijn theorie te rammelen. Vrijwel elk stel dat ik om me heen zag – op een Thais strand zie je eigenlijk niet anders dan andere koppels van begin dertig – maakte fulltime foto’s van elkaar. Op het strand, in restaurantjes, op deze boot, overal was de amateurfotoshoot hoofdactiviteit – of je influencer was of niet.

Ondertussen kon het onmogelijk zo zijn dat al deze stellen op het punt stonden uit elkaar te gaan, ze waren samen in Thailand, for God’s sake. Hoogstens zouden deze ­foto’s later online gerecycled worden als de relatiepaniek zich aandiende.

“Ons goede voornemen was meer foto’s maken”, vertelde het Nederlandse meisje op de boot. “We zijn vier jaar samen, maar we hebben er nauwelijks beelden van.” Later, bij de bungalows, bleek het Amerikaanse stel een drone mee te hebben. Uren waren ze bezig. De man bediende de vliegende camera, terwijl de vrouw over de vlonders liep en uitkeek over het water. “Ze hebben wel lol”, concludeerde mijn vriend.

Rituele handeling

Door het universeel geaccepteerde ‘altijd aanstaan’, verliezen we langzaamaan onze ritmes en rituelen. Gesprekken zijn nooit echt af, elke relatie is een oneindige flux, het dagelijks leven een eindeloze multi­mediale performance. Heel gek is het dus niet dat we op zoek gaan naar nieuwe rituele handelingen, naar manieren om bepaalde relaties aan te stippen als uitzonderlijk waardevol binnen een universum dat in ­wezen uit enkel relaties bestaat.

Dat we voor het vormen van die nieuwe rituelen in eerste instantie grijpen naar de foto-optie op onze telefoon, is misschien oppervlakkig, maar tegelijk logisch. Wat anders dringt zich zo op als centrum van ons bestaan? Waar ooit de seizoenen ons leven bepaalden, of bidden richting Mekka, zijn het nu iPhone-meldingen die ons doen en laten bepalen.

“Ga staan dan”, zei mijn vriend, toen ik na een wandeling door een grot subtiel opmerkte dat het misschien toch ook wel leuk was om af en toe ook een foto te maken. De kans dat het resultaat op Instagram verschijnt is nihil. Maar het is een begin.