Interview
'Succes betekent nog niet dat het goed met je gaat'
Vier jaar terug was Nederland plots een superster rijker. Sharon Kovacs schitterde op festivals en kwam met een duister debuutalbum. Maar opeens 'ging het niet meer'. Haar tweede plaat klinkt luchtiger.
Als de Eindhovense Sharon Kovacs goed in haar vel zit doet ze denken aan een stuiterbal-met-zachte-g. En gelukkig, vandaag zit ze uitermate goed in haar vel. Bij aanvang van het interview klapt ze direct een enorm plakboek open, dat uitpuilt van de foto's, aantekeningenkaartjes en bonnetjes. Haar songteksten staan er met stempelletters ingeschreven. Ze wil het heel graag laten zien.
Mocht het gesprek stilvallen, ratelt ze, dan hebben we wat om over te praten. Er zitten onder andere foto's van ex-bandleden in - van wie op één pagina de gezichten met zwarte stift zijn doorgekrast.
Het plakboek gaat over de afgelopen drie jaar. Net als haar nieuwe album, 'Cheap Smell', dat vandaag verschijnt. De drie jaren die volgden op haar komeetachtige doorbraak in 2014, met een overvolle festivalzomer in 2015, gevolgd door dat duistere debuutalbum vol rokerige jazzpop met een diepe, Shirley Bassey-achtige stem.
"Maar succes betekent niet dat het automatisch ook goed met je gaat", zegt ze.
Verwerken
Want er was in die periode heel wat te verwerken, zo valt te horen op haar nieuwe plaat. Een teruggevonden vader. Destructieve driehoeksrelaties. Moeite met haar ouders. De werkrelatie met haar ontdekker Oscar Holleman ontspoorde. En vervolgens stapten haar bandleden, met wie ze vanaf het begin had samengespeeld, een voor een op.
Het is de traditioneel moeilijke tweede plaat, inderdaad. Niet om hoe hij klinkt, wel om hoe hij tot stand kwam.
Terugblikkend voelde ze zich dat succesjaar zelf al niet echt lekker. "Alle succes, de aandacht, optredens, de kop op tv en in de kranten, het was allemaal nieuw. Het hele circus, die wolvenmuts. Dat leidde af van wat daar onder zat." Ikzelf, zegt ze schuchter.
Pleeggezin
Haar jeugd was ook al niet makkelijk geweest. De in Baarlo geboren Sharon Kovacs komt uit een totaal niet-muzikale familie. Stress, ADD, een afwezige vader, een pleeggezin, een soms iets te gezellige verhouding tot drank en drugs: niet de meest vruchtbare bodem om een succesvolle carrière op te kweken.
Op haar muziekschool in Eindhoven ondervond ze weerstand. Ze kreeg te horen dat ze haar stem verkeerd gebruikte. Maar Sharon Kovacs hield vol. Ze trok haar eigen plan. Je zou dus denken, dat toen het succes er eenmaal kwam, dit als een bevrijding zou moeten aanvoelen.
"Nou...ja. Ergens voelde het toen wel als overwinning. Van, zie je nu wel, ik kan het wél." Maar ze heeft er niet echt van kunnen genieten, zegt ze bedeesd. "Het overviel me nogal. Het ging allemaal heel snel, het was ook heel veel in één keer. Voor ik het wist stond ik op de grote podia. Moest de liveshow daar weer op worden aangepast.
Niet helemaal blij
"Het was continu heel hard werken, zonder dat ik even achterover kon leunen. Dat hoort er misschien allemaal wel bij, in het begin. Maar ik zat ook gewoon niet zo lekker in mijn vel. Ik ga sowieso niet echt makkelijk door het leven. En ik merkte toen langzaam dat ik toch niet helemaal blij was met hoe we dingen aanpakten."
Met 'we' bedoelt ze Oscar Holleman, de producer achter het succes van Krezip en Within Temptation, die als eerste de potentie zag in de rauwe zangeres uit Eindhoven.
Drie jaar terug zei Kovacs in deze krant dat ze zich niet kon voorstellen het ooit zónder hem te moeten doen. "Kovacs is eigenlijk Oscar-Sharon en dat zal het altijd blijven. Ik kan me niet voorstellen dat ik met iemand anders werk", was het letterlijke citaat.
Ze lacht. Kijkt weg, lacht weer. "Tadááá. Nou. Hier zijn we dan."
Prenzlauer Berg
"Het was gewoon op. Het ging niet meer. Ik weet niet hoe ik dat moet uitleggen. We hadden een hele intense werkrelatie, en op een gegeven moment had ik het gehad.
"Ik ben een poos in Berlijn gaan wonen, en dat was achteraf bezien zeker ook om mezelf wat ademruimte te geven." Van Holleman, maar eigenlijk van alles dat met haar carrière te maken had. Haar vriendje zat in haar band, bandleden woonden zowat bij haar thuis. "Alles was alleen maar Kovacs. Ik wilde gewoon even weg."
In Berlijn woonde ze in Prenzlauer Berg. Leuke stad, Berlijn. Goeie clubs, veel bier. Een uitstekende plek om jezelf even te verliezen.
Ze grinnikt. "Daarom kwam ik op een gegeven moment ook maar terug. Er moest ook nog een album gemaakt worden."
Terug in Eindhoven begonnen Kovacs en Holleman aan nieuw materiaal. "Maar op de een of andere manier lukte dat niet. Voor hem niet. Voor mij niet." En ja, er zijn wat dingen voorgevallen en gezegd, maar dat hoeft allemaal niet in de krant.
"Ik wilde lichtere muziek. Het hoefde allemaal niet meer zo duister van mij. Het mocht eerlijker. En hij keurde dat allemaal af. En dat werkte nogal demotiverend."
Dominosteentjes
Holleman stopte, net als een van de bandleden. En daarna nog eentje. Als dominosteentjes gingen ze. Allemaal, zegt ze. Muzikanten waarmee ze al jaren werkte, ook dat inmiddels ex-vriendje, ook een van haar beste vriendinnen. "Het voelde alsof ik verlaten werd. Daarna moest ik ook wel even in therapie."
Dat werpt vooral in de teksten zijn schaduw over dit album. Muzikaal klinkt het allemaal een stuk luchtiger dan het zware gemoed van haar debuut. Neem het vrolijke popnummer 'It's the Weekend', of het elektronisch gelaagde 'Oblivion'. De verdienste van Liam Howe, de Britse producer in wie ze haar nieuwe schrijfpartner vond.
Zeggen die turbulente jaren ook wat over haar? "Heul veel!", roept ze uit. "Ik ben absoluut geen makkelijk persoon. En met dit album omarm ik dat. Ik roep dingen over me af."
"Mijn leven moet gewoon heel spannend zijn. Die relaties. De jongens. Ik wil altijd onmogelijke dingen. Dan zie ik dingen in iets die eigenlijk helemaal niet realistisch zijn. Neem de jongen waarover ik 'Addickted' schreef. Het is niet zo dat die jongen me niet waarschuwde. Hij zei: 'Ja, maarruh, ik heb wel problemen met drugs hè.' Dan denk ik, ach jongen toch, dat komt allemaal wel goed, je bent nu toch bij mij? En dan loopt het vervolgens natuurlijk gierend uit de hand. En ik doe dat allemaal zelf. Ik ben zo iemand die er gewoon inspringt. Ik ben absoluut niet de persoon tegen wie je moet zeggen: 'Zou je dat wel doen?' Want dan ga ik het júist doen. Punt. En dan zie ik wel hoe het mis gaat."
Nieuwe nummers
Nog een voorbeeld? "Blijven hangen bij een ex-vriendje." Komt alleen maar ellende van. Hij had natuurlijk al iemand anders. "Misschien wel iets dat ik van tevoren had kunnen weten."
Zitten er ook positieve kanten aan zo'n levenshouding? "Nou, best wel een paar hoor", lacht ze. Dan, zachter: "Natuurlijk niet heel veel."
Maar goed, door het doen van stomme dingen leer je een hoop. En je houdt er een hoop nummers aan over. "Weet je, op het moment dat ik iets stoms doe besef ik dat heus wel. Dan schrijf ik er een nummer over. Dan luister ik dat nummer terug, en denk ik, oh my god waarom zou je zoiets doen? En dán stop ik er dus mee. Ik heb mijn songschrijfpersoonlijkheid nodig om mezelf te leren kennen. Slaat dat ergens op?"
Ze schreef 'Addickted' om die jongen haar kant van het verhaal te vertellen, 'Mama & Papa' over de vader die ze miste tijdens haar jeugd, 'Play Me' over haar vriendje die nog iemand anders in zijn bed bleek te hebben rondslingeren. "Ik hoop dat anderen hun ervaringen er in kunnen projecteren, zoals mijn muziek mezelf bewust heeft gemaakt van mijn tekortkomingen. Heeft het geholpen? Mij wel."
Kovacs - Cheap Smell is vandaag verschenen bij Warner.
Lees ook:
Vrijheid is meer dan een gratis concert
In 2016 was Sharon Kovacs ambassadeur van de vrijheid en trok ze in een helicopter langs de Bevrijdingsfestivals.