Richard Groenendijk vermengt de gulle lach met kritische sneren en persoonlijke noten

Cabaret
Richard Groenendijk
Voor iedereen beter
★★★★

Zijn onvervalste Rotterdamse tongval en ontwapenende directheid maken Richard Groenendijk (49) al jaren tot een succesnummer op de Nederlandse bühne. Net als zijn jeugdidool en stadsgenoot André van Duin weet hij hoe je een zaal aan het bulderen krijgt.

Maar Groenendijk biedt meer dan entertainment alleen. In zijn nieuwe show Voor iedereen beter vermengt hij de gulle lach met kritische sneren en persoonlijke noten, zoals we dat van hem gewend zijn.

De rode draad in wat alweer Groenendijks twaalfde soloprogramma is, vormt zijn dubbelzinnige relatie met het podium. De cabaretier wil graag gezien worden, in het theater of op tv. Tegelijk voelt hij geregeld de drang zich terug te trekken uit die wereld waarin iedereen wat van je vindt, van mondige toeschouwer tot irritante roddeljournalist.

Slaapvertrek met kroonluchter en zuilen

De spanning tussen terugtrekken en gezien worden komt terug in de vormgeving van de voorstelling. Het decor verbeeldt een slaapvertrek als in een achttiende-eeuws kasteel, compleet met kroonluchter, zuilen en een bed prominent midden op het podium. Die setting heeft zowel iets protserigs als intiems. Publiek en privé komen zo mooi samen. Dezelfde lijn is doorgetrokken in Groenendijks kostuum.

Verschillende keren verklaart Groenendijk dat hij geen politieke statements meer maakt. Daar krijg je alleen maar gezeik mee. Intussen kan hij het niet laten toch een aantal keer zijn gal te spuwen over dingen die hem niet zinnen in de maatschappij, zoals het feit dat iedereen tegenwoordig maar zegt wat hij denkt en geen verantwoordelijkheid neemt voor de consequenties van zijn uitspraken. Mensen zouden eens wat vaker een blad voor de mond moeten nemen, vindt Groenendijk.

Meer persoonlijk wordt het wanneer Groenendijk vertelt over zijn ervaringen als vrijwilliger bij het Erasmus MC, waar hij sinds enige tijd patiënten van de afdeling oncologie een avond per week gezelschap houdt. Van hen leert de licht melancholische Groenendijk het leven te relativeren: deze vaak doodzieke mensen blinken uit in zelfspot en zwarte humor.

Uitgesponnen muzikale vertelling

Voor iedereen beter bevat ook een paar mooie, persoonlijke liedjes. Onbetwist hoogtepunt is het voor de Annie M.G. Schmidtprijs genomineerde Ik hoop het wel. Deze uitgesponnen muzikale vertelling, met een ontroerende clou, draait om de bakkerij in een Zuid-Hollands Biblebelt-dorp, die de bruidstaart maakte voor het huwelijk van Groenendijk en zijn man Marko. De prachtige tekst van Jan Beuving, op een al even fraaie melodie van Rutger de Bekker, wordt door Groenendijk met volle overtuiging gezongen en komt daardoor echt binnen.

Tournee t/m mei 2023, info op Richardgroenendijk.nl.