Red Light van Carice van Houten en Halina Reijn is een duidelijk product van het #MeToo-tijdperk

‘Pussy against de paal’, klinkt het in een vermakelijke mix van Engels en plat Amsterdams die Carice van Houten zich heeft aangemeten voor de rol van sekswerker Sylvia. In een club in Antwerpen instrueert ze een nieuwe paaldanseres. Maar ook al zijn we in de wereld van de prostitutie, de borsten en billen van de jonge vrouw die wordt ingewijd in de kunst van het verleiden, zijn keurig bedekt.

De nieuwe, tiendelige televisieserie Red Light, over de wereld van (illegale) prostitutie en misdaad, is bedacht door Halina Reijn (45) en Carice van Houten (44). De bevriende actrices besloten enkele jaren terug hun eigen productiehuis op te richten. De naam is ‘Man Up’ (verman je), een grapje. Ze willen juist films en series maken vanuit vrouwelijk perspectief. Na Instinct, Reijns speelfilmdebuut als regisseur, met Van Houten als psychologe die verliefd wordt op een gevaarlijke tbs’er, hebben ze als producenten en hoofdrolspelers nu ook hun eerste tv-serie gemaakt.

Verwacht geen Showgirls (1995) à la Paul Verhoeven met een parade aan blote tieten. Nergens voor nodig, al die geiligheid, vinden Reijn en Van Houten die zich bewust zijn van de mannelijke blik en het mede geïnspireerd door #MeToo op hun eigen manier doen. Liever geen bloot waar dat niet nodig is. Een lingeriesetje, een negligé en een zijden kamerjas voldoen prima. “Dit is geen Al Pacino-film uit de jaren zeventig”, zei Van Houten afgelopen week in een tv-interview, “geen mannensnoepwinkel”.

Functioneel naakt

Het betekent dat als Halina Reijn als operazangeres Esther onder de douche stapt, we alleen haar hoofd zien, niet haar lichaam. Er is ook een reden waarom we met haar in de douche zijn. Functioneel naakt, heet dat. Esther zeept zich in met het doucheschuim van haar man Eric, die Kierkegaard doceert in Antwerpen. Ze mist hem en omhult zich met zijn geur.

De verdwijning van Eric zet het verhaal in gang van drie vrouwen. Van Houten is de volkse Sylvia - geblondeerd, gouden kettingen - die met haar Vlaamse man en pooier Ingmar de Tropicana runt in Antwerpen. Samen ronselen ze jonge vrouwen in voormalige Oostbloklanden. Mensenhandel, illegale prostitutie, uitbuiting, dwang, mishandeling, ze schrikken nergens voor terug. Maar interessant aan Sylvia is dat ze zowel dader als slachtoffer is. Ze wordt door haar man in de tang gehouden en kan geen kant op. Denkt hij.

We zullen niet te veel van de plot verklappen, maar de operazangeres komt door de verdwijning van haar man ook in Antwerpen terecht, en daar treffen we ook politie-inspecteur Evi, gespeeld door de Vlaamse Maaike Neuville, die een drankprobleem heeft en liever boeven vangt dan bij haar man en kinderen is.

Een vrouw met eigenschappen die in films en series vaak worden toegeschreven aan mannen. De rollen omdraaien, ook daar is door de dames van Man Up over nagedacht. Als Evi’s man geen seks wil, begint Evi opzichtig te masturberen. En nee, ook hier zie je geen bloot, het is allemaal suggestie, niet alleen in het peeskamertje, ook in het echtelijk bed.

Product van het #MeToo-tijdperk

Met Showgirls wilde Paul Verhoeven preuts Amerika een lesje leren door juist in alle vrijheid de handel en wandel in stripclubs in Las Vegas te tonen. Red Light is daarentegen een duidelijk product van het #MeToo-tijdperk. De male gaze, de mannelijke blik, wordt bevraagd. Of dat tot een nieuw soort kuisheid leidt in films en series? Zou kunnen, maar het kan zeker geen kwaad om stil te staan bij de seksualisering van vrouwen in de populaire cultuur. Niet de zoveelste obligate bad- of bedscène te hoeven zien, werkt ook bevrijdend.

Nog even iets anders. Dat Red Light vooral in Amsterdam en Antwerpen speelt, is begrijpelijk, daarmee was Nederlandse en Vlaamse financiering verzekerd, maar het betekent ook dat er continu op en neer wordt gereden tussen de twee steden. Vermoeiend. Ook zijn in het scenario (geschreven door Esther Gerritsen en Halina Reijn en twee mannelijke coscenaristen) al te netjes de hoge en lage cultuur vertegenwoordigd: de wereld van geld en opera afgezet tegen armoede en hoererij. Het zijn vondsten die naar het cliché neigen, zoals ook Van Houtens Jordanese accent dat ze consequent volhoudt, en dat een enkele keer op de lachspieren werkt (‘Pussy against de paal’) maar origineel is anders.

De Vlaamse regisseur Wouter Bouvijn weet hoe je spanning opbouwt en cliffhangers maakt, maar op een gegeven moment heb je het ook wel gehad met alle kommer en kwel: pooiers, hoeren, lijken, abortussen, drugs en leugens. Op misdaad en geweld is niet bezuinigd.

De 10-delige serie Red Light is vanaf vrijdag 19 februari wekelijks te zien op NPO1.