Onlineversie van Oerol haalt het niet bij het origineel

Theater
Oerol: het imaginaire eiland
Diverse artiesten
★★★☆☆

Geen performance op het strand, geen absurd theater in een duinpannetje, geen geheimzinnige objecten op een open plek in het bos: Oerol, het jaarlijkse theaterfestival op Terschelling ging vanwege het coronavirus dit jaar niet door.

In korte tijd timmerde Oerol een onlinefestival in elkaar, ‘Het Imaginaire Eiland’ geheten. Op een interactieve kaart kon het publiek voorstellingen aanklikken en vervolgens bekijken, waardoor je je thuis op de bank toch een beetje op Terschelling kon wanen.

Ze willen zo graag, de theater­makers, ze lijken hun publiek nog meer te missen dan andersom. Dan maar iets maken dat mensen online kunnen zien, denken velen. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, zo bleek. Menig kunstenaar of theatercollectief verslikte zich erin.

De kijker haakt af

Een voorstelling rechttoe rechtaan filmen en online uitzenden, werkt niet. Dat was te zien bij De Veenfabriek. De virtuele versie van hun maandelijkse ‘Zoldersessies’, waarin ze korte muziektheaterscènes laten zien, mislukte jammerlijk. De liedjes waren van magere kwaliteit en bovendien nauwelijks te verstaan. Dan haakt de kijker af.

Makers moesten dus op zoek naar andere vormen. En dat deden ze volop, vooral middels film of vlog. Wie zich even op Terschelling wilde wanen, kon een kijkje nemen bij de vijfdaagse dansperformance van Benjamin Vandewalle. Hij danste over de duinen en door de branding, als hij niet even op een duin een hapje zat te eten. Het kon ook heel eenvoudig: Merol zong haar brutale liedjes, begeleid door één gitaar en van dichtbij gefilmd, in een bos op Terschelling.

Intrigerend en poëtisch

Laura van Dolron paste zich knap aan de omstandigheden aan. Ze vroeg ’s ochtends in een zoomsessie naar de pijn van de toeschouwers en maakte daar een voorstelling over die nog dezelfde avond was te zien. Ook het theatercollectief Nineties Productions had iets geheel nieuws gemaakt. ‘Memento Mori’, waarvan een openbare repetitie werd getoond, werd gepresenteerd als een online rouwresort, live gespeeld en vervolgens gefilmd. Op vier aparte schermen waren de vier acteurs te zien, terwijl hun gezichten vervormden, vermeerderden of samenvloeiden. ‘We will die someday’, zongen ze uit volle borst. Onbegrijpelijk, maar wel intrigerend en poëtisch.

Het meest beklijfde ‘Dronken mensen’, een voorstelling van regisseur Eline Arbo bij het Noord Nederlands Toneel. Bij NNT weten ze met dansers en acteurs een feestje te bouwen. Aan het einde van de avond is iedereen stomdronken en dan komen er vragen op over de zin van het leven. Een goede tekst, verschillende camerastandpunten en acteurs als Bram van der Heijden en Judith van den Berg die vol overgave staan te wankelen op hun benen en de woorden nog maar net over hun lippen kunnen krijgen: dan zie je eindelijk hoe meeslepend theater kan zijn.

Lees ook:

‘Opium op Oerol’ wekt een sluimerend verlangen

Oerol is een verlangen, en ‘Opium op Oerol’ heeft dat begrepen. Cornald Maas kon dit jaar geen verslag doen van het theaterfestival op Terschelling en deed daarom deze week verslag van dat verlangen.