Aanstekelijke Afrikaanse beats met een zomers sausje scoren miljarden streams op muziekplatforms. Nigeriaanse popmuziek verovert de wereld en dat is geen toeval. ‘Dit is pas het begin.’
“So here comes the African giant”, zingt Burna Boy. Het is geen grootspraak van de Nigeriaanse artiest, die zijn muziek afro-fusion noemt: Afrikaanse popmuziek met elementen uit hiphop, dancehall en r&b. De zanger heeft miljarden streams en stond onlangs voor een uitverkochte Ziggo Dome, als eerste Afrikaanse artiest ooit. Hoe kan het dat Nigeria plotseling zo luidruchtig rammelt aan de poorten van de internationale popmuziek?
Nigeriaanse kunst en cultuur is hot en niet alleen in de muziek. De eerste Afrikaanse Nobelprijswinnaar voor literatuur was Nigeriaan Wole Soyinka. Nollywood, de Nigeriaanse filmindustrie, is de grootste van het continent en maakt duizend films per jaar. En muzikaal deed het land het al goed met het muziekgenre afrobeat en artiesten als Fela Kuti en King Sunny Adé.
Nieuwe generatie
Maar die successen worden ruimschoots overtroffen door de nieuwe generatie muzikale Nigerianen. Zo staat Wizkid dit weekend als headliner in De Kuip op het Oh My! Festival. Ook artiesten als Ckay en Davido timmeren stevig aan de weg, maar vooral de eerder genoemde Burna Boy is niet meer te temmen. Wat is hun geheim?
“Streaming”, zegt Hannes Datta. “Via de platforms krijgen artiesten toegang tot een enorme markt van meer dan 175 landen”, aldus de onderzoeker en universitair hoofddocent aan Tilburg University. “Bovendien kunnen artiesten zien waar hun fans zitten en daarop inspelen door in die landen concerten te geven. En voor luisteraars is het door de algoritmes makkelijker om Nigeriaanse muziek te ontdekken. Als een nummer past bij iemands luistergedrag, kan dat zomaar in de aanbevelingen belanden. Bovendien is de muziek vaak gratis te beluisteren.”
Diaspora
Daarbij is er ook een belangrijke rol weggelegd voor de Nigeriaanse diaspora, zegt dr. Akinyinka Akinyoade. Hij is als onderzoeker verbonden aan het African Studies Centre van de Universiteit Leiden. “In Nigeria wonen 200 miljoen mensen. Dat is bijna twintig procent van het totaal aantal inwoners van Afrika. Nigeria heeft dan ook de grootste economie van het continent.
“En volgens onofficiële cijfers wonen er in Ivoorkust ook zo’n half miljoen Nigerianen en meer dan een miljoen in Ghana, Kameroen en Soedan. Dankzij streaming en actief gebruik van sociale media is het makkelijker voor zowel artiesten als Nigerianen in het buitenland om de muziek buiten Nigeria te beluisteren én te verspreiden.” Zo belanden Nigeriaanse tracks bijvoorbeeld in de invloedrijke Viral 50 hitlijst op Spotify.
Ook bij niet-Nigerianen is de muziek inmiddels razend populair. Bij radiostation FunX draaien ze de muziek van Burna Boy al jaren, als een van de weinige Nederlandse radiostations. Randall Spann, music director van de radiozender, ziet dat ook westerse artiesten Nigeriaanse pop omarmen. Zo nodigde Drake de Nigeriaanse zangeres Tems uit voor een gastbijdrage in het nummer Fountains, deed Justin Bieber een track met Wizkid en zong Burna Boy mee op een liedje van Major Lazer. “Zo bereiken ze Nederlandse muziekliefhebbers. Daarnaast zijn er Nederlandse jongeren met een Afrikaanse achtergrond die hun roots ontdekken. Neem het hippe kledingmerk Daily Paper. Zij introduceren die muziek bij hun doelgroep, waaronder veel mensen die geen Afrikaanse achtergrond hebben. Vervolgens gaan zij die muziek weer streamen.”
Zomers en relaxed
Maar het is niet alleen sociale media en digitale distributie waardoor de muziek aanslaat. Nigeriaanse popmuziek is wel degelijk ook muzikaal onderscheidend. “Het is zomerse, relaxte popmuziek”, legt Spann uit. “In de teksten gaat het regelmatig over serieuze en belangrijke thema’s, maar toch klinkt het vrolijk, positief en licht. De muziek luistert lekker weg. Daarbij is het Engelstalig, deels een gevolg van het koloniale verleden van Nigeria. En het klinkt ook echt anders dan westerse popmuziek. Die heeft toch vaak een elektronische basis, terwijl deze muziek organischer klinkt, alsof alles live is ingespeeld. Dat geeft de muziek een heel andere, warme, sfeer.”
Dankzij mobiel internet is Afrika een interessante groeimarkt voor de muziekindustrie. Nigeria, met zijn internationale oriëntatie, economische kracht en bevolkingsomvang, kan fungeren als toegangspoort tot het continent. Nigeriaanse muzikanten weten dat maken er handig gebruik van, zegt Akinyoade: “Davido is een in de Verenigde Staten geboren zanger met Nigeriaanse ouders. Hij wordt geïntroduceerd in Nigeria, zijn muziek is daar te streamen en te downloaden. Vervolgens komt hij voor optredens over, dat is erg belangrijk om succes te hebben in Nigeria en zo de Afrikaanse markt te betreden.”
Volgens Spann van FunX is dit nog maar het begin. “De nieuwe generatie komt eraan. Het is wachten tot er zo’n grote hit komt dat ook de andere grote radiozenders het gaan draaien. De echte piek moet nog komen.”
Burna Boy
Damini Ebunoluwa Ogulu alias Burna Boy geldt met zijn dertig jaar reeds als een veteraan van de Nigeriaanse afropop. Hij debuteerde in 2013. In zijn muziek koppelt hij de rijke Nigeriaanse pophistorie aan moderne westerse pop in aanstekelijke liedjes. Hij groeide ermee uit tot de grootste ster van Afrika. Met twee Grammy’s onder de arm, uitverkochte arena-tours wereldwijd en miljarden streams bevindt hij zich in de eredivisie van de popmuziek.
Wizkid
Wizkid werd wereldwijd in één keer wereldberoemd door zijn bijdrage aan monsterhit One Dance. Dat had Drake goed gezien. Op zijn beurt nodigde Ayodeji Ibrahim Balogun de Canadese superster uit op zijn eigen album, waarop hij afropop combineert met o.a. reggae, r&b en hiphop. Dat ook Chris Brown, Major Lazer en Ty Dolla $ign meededen, zegt iets over de status van Balogun. Volgende week is hij hoofdact op het Oh My! Festival.
Lees ook:
Daily Paper: de modemannen van het nieuwe Nederland
De drie mannen achter modemerk Daily Paper weten jongeren over de hele wereld aan zich te binden. Het geheim van hun succes? Ze begrijpen hen. En ze creëerden een nieuwe wereld, een derde wereld. ‘Kijk ons hier. Wij laten zien dat het kan.’
